Uzun Kovid Sendromu Nedir, Belirtileri Neler?

Türkiye genelinde nüfusun yaklaşık yüzde 6’sı kovid-19 salgınına yakalandı. Uzun ve meşakkatli koronavirüs tedavisi sonrası gözlemlenen uzun kovid sendromu, son dönemlerin en çok konuşulan konularından biri. Peki uzun kovid sendromu nedir, belirtileri neler?

UZUN KOVİD SENDROMU NEDİR?

Koronavirüse yakalananların birçoğu tedavilerini başarılı bir şekilde tamamlarken, bazı hastalarda virüs kalp ve böbreklerde hatta kalpte kronik rahatsızlık meydana getirdi. Kovid-19 virüsünü atlattıktan sonra görülen bazı semptomları tanımlamak için yeni bir terim kullanılmaya başladı. Uzun kovid sendromu. Bu sendrom, ilk kovid-19 teşhislerinden çok sayıda kişiyi etkiledi.

KİMLERDE GÖRÜLÜYOR?

Kovid-19 Sonrası Sendromu veya Uzun kovid, koronavirüs enfeksiyonunun ardından vücutta devam eden veya oluşabilen sağlık sorunları olarak tanımlanmakta.

Bu hastalar, koronavirüs testinde negatif çıkarlar ve virüsü başkalarına yayamadıkları şekilde virüsü vücutlarından atarlar. Ancak, sürekli olan veya ilk iyileşmeden haftalar veya aylar sonra ortaya çıkan bazı semptomlar görülmeye başlanır.

Journal of the American Medical Association'a (JAMA) göre uzmanlar, koronavirüs hastalarının yaklaşık yüzde 10'unun uzun süreli semptomlar yaşadığını tespit edildi. Aslında Uzun Kovid Sendromu şaşırtıcı bir belirti değil. Geçmişte yaşanan Lyme hastalığının, koronavirüse benzer şekilde ilk enfeksiyondan uzun süre sonra da kalıcı semptomlara neden olabildiğini daha öncetecrübeledik.

Araştırmalar sonrası ortaya çıkan veriler, koronavirüs sonrası sendromunun, başlangıç şiddetine bakılmaksızın, koronavirüs tarafından enfekte olan herkesin başına gelebilecek bir durum. Bu hastaların çoğu, başlangıçta hafif veya orta derecede hastalık yaşayan genç, sağlıklı insanlardan oluşuyor. Hatta bazı insanların ilk başta kovid-19 virüsünden etkilenmediği, ancak aylar sonra semptomlar yaşadığı bilinmektedir.

4 binden fazla koronavirüs hastası üzerinde yapılan bir çalışma, ilk haftada beşten fazla semptomu olanların uzun vadeli etkiler yaşama şansının daha yüksek olduğunu gösterdi. Yaş, vücut kitle indeksi ve cinsiyet de Uzun Kovid için risk faktörleri arasında yer alıyor.

‘Uzun’ terimi, uzun vadeli, yaşamı değiştiren semptomlarla ilişkisi nedeniyle sizi yanıltabilir. Araştırmacılar, bu semptomların ne kadar süreceğini tahmin edemiyor. Çalışmadaki hastaların en az yüzde 2'si, 12 haftadan uzun süren semptomlar gözlemlendi. Uzun ömürlülüğü belirlemek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var. Bu arada hastalar, tam bir iyileşme sağlama umudunu kaybetmemelidir.

UZUN KOVİD SENDROMU BELİRTİLERİ

Uzun Kovid semptomlarının garip durumlarından biri, orijinal enfeksiyona kıyasla farklı semptomların nasıl görünebileceğidir. Örneğin, aktif bir koronavirüs enfeksiyonu sırasında yalnızca yorgunluk ve vücut ağrıları meydana gelirken, haftalar veya aylar sonra solunum problemleri yaşamaya başlayabilirsiniz.

Semptomlar zaman zaman değişiklik gösterse de, çoğu Uzun Kovid semptomu, günlük olarak yaşanan nefes darlığında kendini göstermekte. Bazı durumlarda, akciğer sorunları bu semptomlara neden olur. Bununla birlikte, bazı hastalar fiziksel veya fizyolojik bir enerji eksikliğine maruz kalmaktadır. Bu enerji eksikliği veya halsizlik, bir süre hareketsiz kalmaya neden olan herhangi bir yaralanma veya hastalıktan sonra görülebilir. Kovid-19  hastalarında, hastalık sırasında hareketsiz bir yaşam tarzı yaşamak, fonksiyonel kayıplara neden olan bir durumdur.

Bunların haricinde, yaygın semptomların çoğu arasında sürekli öksürük, sürekli yorgunluk, vücut ağrıları ve eklem ağrısı, egzersiz yaparken nefes darlığı, uyku sorunları ve baş ağrıları yer alır. Hastalar ayrıca özellikle sinir bozucu olabilen iki semptom olan tat ve koku kaybı ve beyin sisi yaşayabilirler.

Beyin sisi tıbbi bir durum değildir, daha çok net düşünülemeyen ve odaklanılamayan durumlar için kullanılmaktadır. Beyin sisinin, koronavirüs hastalarının yaşadığı diğer birçok komplikasyonun ikincil bir semptomu olarak ortaya çıktığı düşünülmektedir. Örneğin, yorgunsanız ve uyumakta güçlük çekiyorsanız, net düşünmek ve başka türlü basit işlere odaklanmakta zorlanabilirsiniz.

İngiltere'de yapılan bir araştırma, düşük koronavirüs ölüm riski olan kişilerin yüzde 70'inin, ilk semptomlarından dört ay sonra bir veya daha fazla organda bozukluklara sahip olduğunu buldu.

Koronavirüs ayrıca kronik yorgunluk sendromuna neden olabilir. Bu sendrom ayrıca mononükleoz ve SARS gibi diğer bulaşıcı hastalıkların uzun vadeli bir yan etkisidir.