Uzaktan çalışma yüksek kira artışıyla yeniden gündemde! Birçok sektör İstanbul'daki kira artışlarından sonra çalışanlarına başka şehirde yaşama imkanı veriyor! İşte en çok göç alan şehirler

Kira fiyatlarındaki artış sonrası Anadolu'ya göç başladı. Eylül ayında daha çok artması beklenen göçten dolayı ilerleyen dönemde eleman sıkıntısı yaşanacağı düşünülüyor. Sektör temsilcileri, yaşanan göçün önüne geçmek için çalışanlara kira ve lojman desteği verilmesi gerektiğini vurguluyor.

Türkiye’de son aylarda hızla artarak haziran ayında yüzde 78,62 ile son 24 yılın rekorunu kıran enflasyon, büyük şehirler ile turizm yerlerinde yüksek talebe bağlı olarak çok daha etkili oluyor. Bu durumda bu yerlerde hayatı pahalılaştırıyor. Fiyat artışlarının en çok hissedildiği alanlardan biri de kiralar. Fahiş oranda artan kiralar, büyükşehirler ve kıyı bölgelerdeki yaşamı zorlaştırıyor. Yapılan son araştırmalara göre Türkiye'de en yüksek kiralar Muğla, Antalya ve İstanbul'da.

İstanbul'da ortalama kira 8 Bin TL'yi aştı

Gayrimenkul sektörüne yönelik analiz hizmeti sunan endeksa.com’un verilerine göre haziran ayı itibariyle ortalama kiralar son bir yılda Muğla’da yüzde 73 artarak 14 bin 937 TL’ye, Antalya’da yüzde 310 artarak 10 bin 397 TL’ye ve İstanbul’da yüzde 168 artarak 8 bin 107 TL’ye çıktı. Kiralardaki artış, büyükşehirlerin memur ve düşük gelirliler için mahrumiyet bölgesine dönüşmesine neden olurken çalışmak için büyükşehirlere yapılan göç sayısını da azalttı.

Lojmanlar için harekete geçtiler

Artan göç, birçok sektörde işçi sorununa neden oluyor. Göç veren bölgelerde faaliyet gösteren firmalar işçi sıkıntısı yaşarken, sağlık sektöründe faaliyet gösteren bazı işverenlerin lojman yapımı çalışmalarına başladığı öğrenildi. 

"Bekar çalışanlar daha fazla istihdam edilebilir"

İstanbul Gayrimenkul Değerleme Kurucu ve Yönetici Ortaklarından Ahmet Büyükduman, kamu çalışanları için yüksek kiraların olduğu bölgelerin artık mahrumiyet bölgesine döneceğini, bundan dolayı bu bölgelerde kamuda daha çok bekar çalışanın istihdam edileceğini düşünüyor.

"Taşınma hareketliliği başladı"

Mars Investment Genel Müdürü Hakan Bucak da “Fiyat artışlarının böyle devam etmesi, insanların iş bularak daha uygun fiyatlı iç bölgelere göç etmesine neden olacak” dedi. Satın alma gücündeki düşüş nedeniyle kamu ve özel sektör çalışanlarının diğer şehirlere taşınmasıyla ilgili bir hareketlilik başladığını aktaran Bucak, şu bilgileri paylaştı: “Bir de üniversite mezunu olup İstanbul’dan iş teklifi alan gençler de kiralar nedeniyle şu anda anne ve babalarının evinden çıkamıyor. Yabancıya ikametgah sınırlaması gelmesiyle, bu evler yeniden kiralık olarak piyasaya sürülmek zorunda kalacak. Bu dairelerin piyasaya sürülmesiyle fiyatlarda bir düşüş olabilir.”

"Bu kentler çalışanlar için cazibe olmaktan çıkıyor"

Artan kira fiyatları nedeniyle İstanbul ile yazlık bölgelere gitmeyi isteyenlerin artık bu yerleri seçmediğini belirten Realtyplus Franchising Kurucu Ortağı Özhan Carda, kooperatiflerin tekrar canlandırılması gerektiğini söyledi. Carda, “Bu kooperatifler kamunun hazine arazilerini sadece düşük fiyata kiraya verilecek şekilde konut üretecek. Burada zam oranlarını devletin kontrol ettiği bir model yapılabilir” dedi.

"Lojman sağlamak lazım"

Türkiye Kamu-Sen Genel Başkanı Önder Kahveci büyükşehirlerden Anadolu'ya tayin istemlerinin yeni olmadığını belirterek, “Bodrum, Marmaris gibi yerleşim yerlerinde yaz sezonu nüfus çok arttığı için o bölgelere görevlendirmeler oluyor. Ancak orada kiralar yüksek olduğu için gitmek istemiyorlar. Bunu biliyoruz. Bodrum’da kamu çalışanları, sağlık çalışanları tabii ki kirada zorlanır, çünkü yüksek. Bu nedenle lojman sağlamak lazım” dedi.

Tekstil ve perakende alanlarında işçi sıkıntısı artıyor

Artan göç, tekstil ile perakende sektörlerinde işçi sıkıntısına neden oluyor. Genç ve kadın çalışan oranlarının çok yüksek olduğu bu sektörlerde ilerleyen dönem sıkıntının daha da büyümesinden korkuluyor. 

Türkiye Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Federasyonu’nun (TAMPF) Başkanı Alp Önder Özpamukçu, sektörde uzun zamandır eleman bulamadıklarını söyleyerek,  “Salgın ile birlikte hem restoran hem de mağazacılık tarafından kurye kısmına bir kayış olmuştu. Hayatın pahalılaşması ile birlikte yine ciddi şekilde bir hareketlilik söz konusu. Şu an yaşanan sıkıntının sebebinin göç olup olmadığı ile ilgili bir tespitimiz yok ama sebeplerinden biri de bu olabilir. Büyük şehirlerde eleman bulma sorunu çok daha yüksek seviyelerde. O nedenle biz iş birlikleri yapıyoruz. Kariyer olanaklarını da iyi anlatmak gerekiyor. Zira perakende sektörü hızlı kariyer yapılabilen bir sektör” dedi.

Büyükşehirlerde primler ile işçilerin desteklendiğini dile getiren Özpamukçu, şöyle devam etti: “Geçimin daha zor olduğu büyükşehirlerde daha önce de tartışılan asgari ücret düzenlemesi konuşuluyor ancak orada henüz bir gelişme kaydedilmedi. Ama restoranlarda bahşiş ve mağazalarda da primler ile işçiler desteklenmeye çalışılıyor.” “Son zamanlarda belirgin bir şekilde hissediyoruz” Yine hazır giyim sektörü ile birlikte 60 bini aşkın işletmede 1,2 milyonu aşkın çalışanın istihdam edildiği tekstil sektöründe de söz konusu sorun büyüyor. Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Ramazan Kaya, “Büyükşehirlerde nitelikli ve tecrübeli eleman bulma sorunu fazlasıyla yaşıyoruz. Bunun için Ar-Ge merkezleri kuruyoruz. Üniversiteden mezun olan gençleri alıp onları yetiştirmeye çalışıyoruz, orta ve uzun vadede. Ancak son zamanlarda büyükşehirlerde artan hayat pahalılığı göçe yol açtı. Son zamanlarda bunu belirgin bir şekilde hissediyoruz ve dile getiriyoruz. Özellikle büyükşehirlerdeki hane halkının giderleri arttıkça tersine göç oldu. Nasıl eskiden Anadolu’dan büyükşehirlere göç oluyorsa şimdi tam tersine Anadolu’ya Karadeniz’e bir göç yaşanıyor. Eskiden de diyorduk bölgesel asgari ücret olsun. Çalışanlar 5 bin 500’e İstanbul’da yaşayamıyor ama Anadolu’da yaşayabilir. Hatta eskiden Anadolu’da iş bulunamıyordu şimdi Anadolu’da yatırım var, iş bulabiliyor ve aldığı o para ile de geçinebiliyor. Bunu da sektör olarak gözlemliyor, görüyoruz” ifadelerini kullandı. Yeme-içmede de bekleniyor Yoğun istihdamın yaşandığı bir diğer sektör ise yeme-içme sektörü. Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Başkanı Ramazan Bingöl ise, sektörlerinde salgın ile birlikte kuryeliğe geçişin yoğun bir şekilde yaşandığını hatırlattı. Şimdilerde online ticaret ve online yemek servisinde yaşanan düşüş nedeni ile kuryelikten sektöre dönüşün başladığını belirten Bingöl, “Bu nedenle şu an bizim sektör özelinde göçün yol açacağı eleman bulma sorunu henüz başlamadı. İşe dönüş var zira. Ancak önümüzdeki aylarda bu tarz sorunların yaşanması kaçınılmaz”  sözlerine yer verdi.