Unutkanlık gerçekten bir nimet midir? Unutkanlığın bilimsel açıklaması yapıldı!

Nörobilim ve psikoloji uzmanı Dr. Charan Ranganath, “Why We Remember” (Neden Hatırlarız) adlı kitabında dikkat çeken bir cümle yer veriyor. Ranganath, “Gündelik hayatta yaşadığımız unutkanlıkların birçoğu, günün herhangi bir saatinde beynimizin işlemesi gereken bilgi miktarının hep devasa olmasından kaynaklanıyor” şeklinde ifade ediyor ve cümlesinde şu şekilde devam ediyor; “kusursuz bir hafızaya sahip olmamız bu nedenle neredeyse imkansız” olduğunu belirtiyor.

Gün içerisinde gereksiz bilgilere maruz kalıyoruz!

Günlük yaşamımızda reklam broşürlerine, reklam panolarında yer alan bilgilerin hafızamızı meşgul etmesi, beynimizin önceleme sıralamasına gitmesine zorunlu kılmaktadır. Dr. Ranganath'a açıklamasına göre unutmanın devreye girdiği nokta, beynin daha sonra ihtiyaç duyacağımız bilgileri bıraktığı zamandır.

Yeni baştan bir hafıza inşa edemezsiniz!

Yeni bir deneyim yaşadığımızda veya yeni bilgiler öğrendiğimizde, her seferinde sıfırdan yeni bir hafıza oluşturmak yerine bunu zaten sahip olduğumuz yani beynimizin bellek kısmına attığımız bilgilere ekleme yaparız. Bu da beynimizden çok daha verimli kalmasını sağlar. Yeni bir hafıza inşa etmekte mümkün olmayacağından, hafıza eski anılara gitmeyi ve daha önceden yaşanılanlarla bir kıyaslama gereğini hisseder.  "Yeni bir deneyim yaşadığınızda, aslında hiçbir zaman... tamamen yeni bir şey değil" diyor. Ranganath, "Çoğu kez aynı bileşenleri tekrar tekrar kullanırsınız."

Nörolog uzmanından beyin hakkında yorum!

İnsan beyni hayatta kalma için programlanmıştır dolayısıyla güvenliğimize yönelik tehditlerden kaçınmamıza yardımcı olacak ayırt edici şeyleri hatırlama eğilimindedir. Buna yönelik refleksler ışığında hareket etmektedir. Boston Üniversitesi Nöroloji Profesörü Dr. Andrew Budson, “Beynimizin evrimleşmesinin amacı, çevremizde neler olup bittiğini yorumlayabilmemiz, yaratıcı ve esnek bir şekilde geleceği hayal edebilmemiz ve ardından sorunları çözmeye çalışmamız için bize yardımcı olmaktır” şeklinde bir açıklamada bulunuyor.

Hafızayı güçlendirmek için ne yapmalı?

Uzmanlar, öncelikle maruz kaldığımız gereksiz bilgi yoğunluğunun azaltılmasının hafıza üzerinde önemli olumlu etkileri olabileceği vurgulanıyor. Hafıza güçlendirmesi için tavsiyeler; ‘‘Dijital detoks, Odaklanma konusunda özen gösterin. Birden fazla göreve odaklanmak yerine, tek bir işe yoğunlaşmak daha faydalı olabilir. Hayatınızda gereksiz bilgilere yer vermeyin önemli olanları ayıklamaya gidebilirsiniz. Hafızanızı yormamaya özen gösterin! Gün içerisinde sessiz kalarak ruhunuzu ve zihninize berraklaştırabilirsiniz.’’

Hafızaya iyi gelen yöntemler!

Beyin sağlığımızı destekleyerek unutkanlığı önlemek için, aşağıdaki önlemler alınmalı gerektiği ifade ediliyor; ‘‘Düzenli hafif spor; Fiziksel aktivite, beyin sağlığını iyileştirmeye önemli rol oynar. Özellikle aerobik egzersizler, beyin fonksiyonlarını güçlendirerek arttırır. Sağlıklı beslenme; Dengeli bir diyet, beyin fonksiyonlarının sağlığını destekler. Omega-3 yağ asitleri gibi besinler, hafızayı güçlendirmede etkin rolü üstlenir. Yeterli uyku; Uyku, hafıza için oldukça kritik öneme sahiptir. Düzenli ve yeterli uyku sayesinde öğrenilen bilgilerin hafızada kalıcı hale gelmesine yardımcı olur. Mental egzersizler; Bulmaca çözme, sudoku çözme, yeni bir dil öğrenme gibi zihinsel aktiviteler, beyin sağlığını korumak ve hafızayı güçlendirmek için tavsiye edilmektedir. Sosyal etkileşim; Sosyal etkileşim, beyin fonksiyonlarını teşvik eder ve hafıza sorunlarıyla mücadelede yardımcı olabilir. Üstelik zihinsel sağlığı da korur. Stres yönetimi; Stres, hafızayı çokça meşgul eder. Meditasyon, ruhsal ya da dini inançlarda stres azaltıcı teknikler, hafızayı korumada etkili olabilir.’’