Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının yaralarını sarmaya çalışan dünya ekonomisi, Rusya-Ukrayna savaşından dolayı yeni bir belirsizlikle resmen karşı karşıya kaldı.
Enerji, gıda ve emtia piyasalarını olumsuz etkileyen savaş, küresel toparlanmayı geciktirmektedir.
Ekonomi ve finans alanında faaliyet gösteren uluslararası kuruluşlar, savaşın ekonomik hasarının 2022'de küresel ekonomik büyümede oldukça önemli bir yavaşlamaya neden olacağını savunmaktadır.
En başta Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası olmak üzere küresel ekonomik büyüme tahminlerini aşağı yöne doğru revize eden kuruluşlar, savaşın büyümeyi azaltacağı, enflasyonu da artıracağı uyarısında bulundu.
IMF küresel ekonomik görünüm üzerinde daha fazla baskı oluşturacak
Dünya Ekonomik Görünüm Raporu'nun Nisan 2022 sayısını yayımlayan IMF, belirsizliğin yüksek, küresel görünümüne ilişkin aşağı yönde risklerin de hakim olduğuna dikkat çekti.
Ukrayna'daki savaşın yüksek gıda ve enerji fiyatlarından dolayı daha geniş sosyal gerilimler yaşanması olasılığını artırdığına işaret eden IMF, bu durumun küresel ekonomik görünüm üzerinde çok daha fazla baskı oluşturacağını ifade etti.
IMF, Rusya-Ukrayna savaşının etkisiyle bu yıla yönelik küresel büyüme tahminini yüzde 4,4'ten 3,6'ya kadar indirdi. Bundan önce küresel ekonominin 2023'te yüzde 3,8 büyüyeceğini öngören IMF, gelecek yıla yönelik tahminini ise yüzde 3,6'ya düşürmüştür.
Dünya Bankası 2022 yılı büyüme tahmini
Küresel ekonomiye yönelik büyüme beklentilerini güncelleyen bir başka kuruluş Dünya Bankası olmuştur.
Dünya Bankası, Rusya-Ukrayna savaşının etkisiyle birlikte 2022 yılı için küresel ekonomik büyüme tahminini yüzde 4,1'den yüzde 3,2'ye kadar çekti.
Söz konusu büyüme tahminindeki düşüşün Rusya ve Ukrayna'nın da bir parçası olduğu Avrupa ve Orta Asya bölgesindeki görünümün kötüleşmesinden kaynaklandığını belirten Dünya Bankası Başkanı David Malpass, savaş sonucunda gıda ve enerji fiyatlarında yaşanan artışların gelişmiş ve birçok gelişmekte olan ekonomiyi etkileyeceğini belirtti.
Bunun yanı sıra Dünya Bankası, devam eden salgının, Çin'deki Kovid-19 karantinalarının ve yüksek enflasyonun gelir eşitsizliği ile yoksulluk oranlarını artırabileceğini aktardı.
''Rusya-Ukrayna savaşı büyümeyi yavaşlatacak''
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) da Rusya-Ukrayna savaşının 1970'li yılların başından itibaren bu zamana kadar görülen en büyük tedarik krizine dönüştüğüne dikkat çekti.
Gelecek dönemde savaşın esas çatışma bölgesinin çok daha uzağındaki ekonomiler üzerinde etkilerinin olmasının beklendiğini vurgulayan EBRD, faaliyet gösterdiği bölgelerin 2022 adına büyüme tahmininin 2,5 düşürüp yüzde 1,7'ye kadar indirdi.
Banka, aynı bölgelerde gelecek yıl da ekonomik büyümenin yüzde 5 seviyesinde gerçekleşeceğini öngörmektedir.
EBRD Başekonomisti Beata Javorcik, savaşın EBRD bölgelerinde ve küresel olarak ekonomi üzerinde derin bir etki yarattığının altını çizdi.
Javorcik, ''Enflasyonist baskılar savaştan önce zaten yüksekti. Şimdi kesinlikle artacak. Bu da çalıştığımız birçok düşük gelirli ülkede ve nüfusun daha yoksul kesimlerinde çalıştığımız birçok düşük gelirli ülkede ve nüfusun daha yoksul kesimlerinde orantısız bir etkiye sahip olacak.'' şeklinde değerlendirmede bulundu.
BM dünya ekonomisinin bu yıl içerisinde yüzde 2,6 seviyesinde büyümesi bekleniyor
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) da Ukrayna'daki savaş ve gelişmiş ekonomilerin merkez bankalarının uyguladığı parasal sıkışmalardan dolayı bu yıla yönelik küresel ekonomik büyüme tahminini düşürmektedir.
UNCTAD, mart ayı içerisinde yayımladığı Ticaret ve Kalkınma Raporu'nda, bu yıla yönelik küresel ekonomik büyüme tahminini 3,6'dan 2,6'ya kadar indirdi.
Rusya'nın bu yıl derin bir resesyon yaşamasının beklendiğine işaret eden UNCTAD, Batı Avrupa ile Orta, Güney ve Güneydoğu Asya'nın bazı bölgelerinde ise büyümede oldukça önemli yavaşlamalar olmasının beklendiğini aktardı.
Diğer yandan Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) de artan enflasyonu ve devam eden parasal sıkılaştırmayı işaret ederek bu yıla yönelik ekonomik büyüme tahminini yüzde 3,9'dan 3,5'e düşürmüştür.
Aşağı yönlü revizyonlar geldi
Uluslararası kuruluşların yanında ekonomi ve finans alanında çalışmalar yürüten düşünce kuruluşları da açıklandıkları verilerle küresel ekonomik büyümede yavaşlama beklendiğini ortaya koymuş oldu.
Washington merkezli düşünce kuruluşu Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü (PIIE), nisan ayında yayımladığı tahminlerinde, geçen yıl yüzde 5,8 büyüyen küresel ekonominin 2022 ve 2023'te yüzde 3,3'er büyüyeceğini belirtti.
Kuruluş, geçen yıl ekim ayı içerisinde yayımladığı tahminlerde, dünya ekonomisinin bu yıl da yüzde 4,9 büyüyeceğini öngörmüştü.
AB komisyonu büyüme tahminlerini revize etti
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu da büyüme tahminini önemli bir ölçüde aşağı yönlü revize etti. Komisyonunun bahar tahmininde, daha önce yüzde 4 büyümesi öngörülen AB ve Avro bölgesi ülkelerin ekonomilerinin bu yıl yalnızca yüzde 2,7 büyümesinin beklendiğini söyledi.
Brüksel makamları, halihazırda olan şubat tahminlerinde yüksek enerji fiyatları ve Kovid-19'un Omicron dalgası tahminlerini düzenlemek zorunda kaldı. Fakat Ukrayna'daki savaş ve enerji ile diğer hammaddelerin artan fiyatlarına baskı oluşturmaya devam etmesiyle birlikte tahminlerinde düşüşe geçti.
AB Komisyonu, gelecek yıl içerisinde AB ve Avro Bölgesi'nde yüzde 2,3'lük büyüme öngörmüştü. Komisyonun şubat tahmininde ise, 2023'te AB için yüzde 2,8 ve Avro ülkeleri için yüzde 2,7'lik büyüme tahmininde bulunmuştu.
Küresel ticaretin yavaşlaması öngörülüyor
Rusya-Ukrayna savaşından dolayı küresel ekonomik büyümenin dışında küresel ticaretin de yavaşlayacağı tahmin edilmektedir.
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), daha önce yüzde 4,7 artmasını öngördüğü küresel ticaret hacminin bu yıl yüzde 3 artmasının beklendiğini söyledi.
Küresel ticaretin 2023'te yüzde 3,4 büyüyeceğini tahmin eden DTÖ, bu tahminlerde Rusya-Ukrayna savaşının gidişatına yönelik belirsizlikten dolayı revizyon olabileceğinin altını çizdi.