Türkiye, Azerbaycan'ın Askeri İlerleyişine Nasıl Etki Etti?

27 Eylül 2020 günü Azerbaycan sınırında sivil halka saldıran Ermenistan, Türkiye'nin de desteğiyle saldırgan ülkeye karşı gelmeye başladı.

Şubat 2020'de Azerbaycan Lideri Aliyev ile bir araya gelen Cumhurbaşkanı Erdoğan, kardeş ülkeyle olan askeri işbirliği anlaşmasını güncelledi. Söz konusu anlaşmanın sonucu olarak Türkiye, Ermenistan'ın zalim saldırılarına karşı tüm askeri donanımıyla Azerbaycan'ın arkasında tekayyüza geçti.

Ermenistan-Azerbaycan hattında 30 yıldır süren gerilimin yeniden nüksetmesi Türkiye-Azerbaycan askeri işbirliğinin uygulamaya girmesine yol açtı.

Peki, ''Neydi bu askeri işbirliği anlaşması, ilk ne zaman imzalanmıştı ya da sürmekte olan Ermenistan saldırına nasıl etki ediyordu? Gelin birlikte inceleyelim...

2019 yılı boyunca 13 ortak askeri tatbikat yapan Türk-Azeri askeri birliklerinin bu tatbikatları 16 Ağustos 2010'da başlamıştı.

16 Ağustos 2010'da imzalanan söz konusu anlaşmanın detayına göre, iki ülkeden herhangi birinin toprak bütünlüğünün korunması gerektiği hallerde işbirliği yapılacağı şu ifadelerle kaydedildi:

''Taraflardan biri, bir üçüncü ülke veya bir grup ülke tarafından silahlı saldırı veya askeri tecavüze maruz kaldığında, Taraflar, BM Şartının 51. maddesinin tanıdığı bireysel veya ortak meşru savunma hakkının hayata geçirilmesi için askeri imkan ve kabiliyetlerinin kullanılması da dahil mevcut olanakları çerçevesinde gerekli bütün önlemlerin alınması amacıyla birbirine karşılıklı yardımda bulunmak hususunda mutabık kalmışlardır. Bu yardımın biçimi ve kapsamı taraflarca acilen belirlenecektir.''

Bununla birlikte, Azerbaycan'ın Türkiye savunma sanayi şirketlerinden 200 milyon liralık ürün ve hizmet satın alması da kararlaştırıldı.

16 Ağustos 2010'da dönemin Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Azerbaycan Lideri Aliyev tarafından ilk kez imzalanan ve Şubat 2020'de Erdoğan-Aliyev liderliğinde yenilenen antlaşma çok geçmeden vücut buldu.

Henüz yılın ortasında Azerbaycan'la Ermenistan arasında önce Tovuz bölgesinde, ardından Dağlık Karabağ'da çatışmalar başladı.

İsveç merkezli bağımsız kuruluş Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI), tarafından yapılan araiştırmalara göre Ermeni saldırılarına karşı sürekli tekeyyüzde olan Azerbaycan 2018'de İsrail'den 236 milyon dolarlık; Rusya'dan 53 milyon dolarlık ve Türkiye'den 6 milyon dolarlık askeri araç ve malzeme ithalatı yaptı.