Türk Tiyatrosu Geleneği: Dümbüllü Kavuk Ne Demek?

Geleneksel Türk tiyatrosu geleneğinde konulara göre şekillenen çeşitli simgeler ve semboller görülmektedir. Bu simgelerden günümüze kadar gelen ve en bilindik olanı ise kavuktur. Orta oyunun karakteri olan Kavuklu’nun kavuğu, geleneksel tiyatronun simgesi olarak kişiden kişiye aktarılmıştır.

Günümüzde Dümbüllü Kavuğu olarak bilinen kavuk, İsmail Dümbüllü‘ye de tiyatro aşığı olan yoğurtçu Kel Hasan Efendi tarafından verilmiştir. İsmail Dümbüllü, kavuğu kendisinden sonra, o yıllarda ‘Kanlı Nigar‘ oyununda Kavuklu karakterini canlandıran Münir Özkul‘a devretmiştir. Mahmut Hoca karakteriyle hem gönüllerimize hem de akıllarımıza kazınan Münir Özkul, kavuğu 1989’a kadar elinde tutmuş ve bu geleneğin zinciri sonrasında Ferhan Şensoy’a geçmiştir.

Kavuk Ne Demek?

Münir Özkul kendisine devredilen kavuğun anlamını TRT’de 1982 yılında yayınlanan 'İşte Hayatınız' adlı programda şöyle anlatmaktadır:

'Bu İsmail Ağabey’in bana verdiği, eskilerin el vermek tabiriyle tabir ettikleri, bir sanatın devamı demek. Bu 600 yıllık bir kültürün, temaşa sanatının, tuluatın sembolü olmuş, kutsal bir emanettir ve ben bu kutsal emaneti devam ettireceğim, elimden geldiği kadar tuluat tiyatrosunda çalışacağım, gençler yetiştireceğim ve ben de en yetenekli bulduğuma bunu devredeceğim. Kavuk için bir çeşit yetki ve kültür köprüsü diyebiliriz.'

FERHAN ŞENSOY, KAVUĞU RASİM ÖZTEKİN'E DEVRETMİŞTİ

Münir Özkul’la oynadığı bir oyun sonrasında, oyun içinde yaptıklarıyla Münir Özkul’u çok etkileyen Ferhan Şensoy, kavuğun yeni sahibi olmuştur. 'Kavuğu vereceğin kişi Türk tiyatrosunu ileri götürecek biri olmalı' sözünün ardından da kavuğu Pardon filminde rolleri paylaştığı Rasim Öztekin’e vermiştir.

RASİM ÖZTEKİN KAVUĞU 20 EYLÜL'DE DEVREDECEK

Geçmişten bugüne gelen bu gelenek sembolünün, şimdi ki yeni temsilcisi ise Şevket Çoruh olacak. Rasim Öztekin, yaşadığı kalp rahatsızlığı yüzünden tiyatro yapamadığını belirterek, şu ifadelere yer verdi:

'Kavuğu aldığım yaz, kalp yetersizliğinin yanına ciddi ritm problemleri de eklenince, doktorum canlı performansı yasakladı. Kalbim, kavuklu olarak tiyatro yapmama izin vermedi. Aslında bir bakıma kalp hastalığı nedeniyle çok sevdiğim tiyatrodan malulen emekli oldum. Projeyi, senaryosunu, çalışma koşullarını seçebildiğim, yorulduğumda dinlenebildiğim sinema ve dizi projelerinde yer alarak sanatın içinde bir şekilde var olarak moral buldum. Durum böyle iken, kavuğu çok bekletmeden bir tiyatrocu kardeşime devretmeye karar verdim. Büyük özverilerle Baba Sahne'yi kuran, zorlu koşullarda tiyatro yapmaya ve tiyatroyu yaşatmaya çalışan Şevket Çoruh'a Türk tiyatrosuna bugüne kadar yaptığı ve yapacağı katkılardan dolayı kavuğu devredeceğim.'