TSH yüksekliği nedir, belirtileri nelerdir? TSH hangi durumlarda yükselir, ne kadar sürede düşer? TSH düşüklüğü ve yüksekliği belirtileri

Günümüzde pek çok insan TSH bozukluğundan şikayetçidir. Vücudumuzun kas kontrolü, beyin gelişimi, ve ruh halini büyük ölçüde etkiler. 

  Tiroid bezinden tiroid hormonlarının (T4 ve T3) yapılmasını sağlayan TSH beyinde bulunan Hipofiz bezinden salgılanır.

Tiroid hormonlarının tiroid bezinden normal şekilde salgılanması TSH belirli düzeyde olmasına bağlıdır. Belirli düzeyde salgılanamadığı durumlarda TSH hormonu fiziksel ve ruhsal pek çok hastalığa davetiye çıkarır.

TSH nedir?

TSH, terim tanımı ise, ‘tiroid stimulan hormon’ kelimelerinin baş harflerinin kısaltılmış halidir.

Kan dolaşımıyla tiroit bezine ulaşır ve bezin uyarılmasına neden olur. Daha sonra aşama aşama ilerler. Troit bezinden tiroit hormonları serbest kalır ve görevlerini yerine getirmek için vücudun her yerine dağılarak etkisini gösterir.

TSH yüksekliği nasıl belirlenir?

Bir çok hastalığın tanısı gibi TSH yüksekliği de  kan testleriyle belirlenir. 

TSH normal değerleri genel olarak 0,35-4,5 mIU/L olarak kabul edilir.

TSH, normal aralıkları laboratuvardan laboratuvara değişiklik gösterir. Değerler bire bir aynı olmaz. Genel olarak, yüksek TSH değeri diyebileceğimiz ölçüm aralıkları TSH 4,5 mIU/L üstüdür. 

 Örneğin, hamilelerde  TSH daha düşük tutulması gözlemlenir. Kişinin yaş etkeni ise TSH sınırlarını belirleyen unsurlar arasındadır. 

 80 yaş üstünde ki hastanın her hangi bir şikayeti yoksa TSH 7,5 mIU/L’e kadar normal kabul edilebilir. Şikayet durumunda bu değer değişiklik gösterebilir. 

TSH yüksekliğinin sebepleri nelerdir?

TSH yüksekliğinin en önemli sebeplerinden biri de tiroid bezinin az çalışmasıdır.

 Tiroid bezinin az çalıştığı yani az hormon ürettiği zaman TSH yüksek olduğunu gösterir. Aslında, tiroid az çalışınca beyin bunu fark eder. Beynin bunu fark etmesi sonucu durumu düzeltebilmek ve tiroid hormon seviyesini yükseltebilmek (normale getirmek)  için TSH yükseltmektedir.

Tiroid bezinin az çalışmasına neden olabilecek bütün sebepler TSH yüksekliğine sebep olabilir. Bunlar arasında hashimoto tiroidi, ameliyat veya atom tedavisi sonrası tiroid bezinin az çalışması, iyot eksikliği ve çeşitli ilaçlar sayılabilir. Çok nadiren bazı hastalarda hipofiz bezindeki tümörler ve tiroid hormon direnci ile karakterli durumlar TSH yüksekliğine sebep olabilir.

Tiroid yetmezliği TSH yüksekliği arasındaki ilişki nasıl olmalıdır?

 Tiroid yetmezliğini ve TSH yüksekliğini tiroitten salgılanan ve T4, T3 denilen hormonlarının seviyesi belirler.

 İlk etapta  TSH yükselmesine rağmen tiroid hormonlarının seviyesi henüz düşmemiş görülebilir, yani TSH yüksekken tiroid hormonları normal kalabilir. 

Bu durum hafif tiroid yetmezliğine ( subklinik hipotiroidi) sebep olur. 

Böyle durumlarda bulgular ve klinik belirtiler çok az olabilir veya kişide hiçbir belirtiye rastlanmaz. 

Zaman içinde kanda ve  tiroid hormon seviyelerinde  düşmeye yaşanabilir. Bu düşme durumunda tiroid yetmezliğinin belirti ve bulguları belirgin olarak gözlenebilir.

TSH Yüksekliği hangi belirtilerde ortaya çıkar?

Tiroid hormonları normalse hiç bir şikayete rastlanmayabilir. 

Fakat bazı kişilerde görülen TSH yüksekliği durumunda kanda tiroid hormonları azalmasa da tiroid yetmezliği belirti ve bulguları gözlemlenebilir.

Tiroid hormonları, vücutta birçok sistemin metabolizmasını düzenlemektedir.

Birden fazla belirti ve bulgulara rastlanabilir. Bu belirtiler şöyledir:

-halsizlik,

-yorgunluk,

-unutkanlık,

-depresyon,

-kolay üşüme,

-cilt kuruluğu,

-saç dökülmesi,

-kilo alma ve kilo verme,

-kabızlık,

-göz etrafında şişlik,

kolestrol yüksekliği,

-ses kısıklığı,

-cinsel isteksizlik,

kadınlarda adet düzensizliği,

kısırlık en sık gözlemlenen şikayetlerdir.

Tiroid yetmezliği ve TSH yüksekliği durumunda bu şikayetlerin biri veya birkaçı  gözlemlenebilir. 

Diğer yandan bu şikayetlerin olması, mutlak tiroid hastalığını göstermeyip, diğer sistemik hastalıklarla da bağlantılı olabilir.

TSH yüksek çıkarsa ne yapılmalıdır?

TSH değeri yüksek oranda çıktıysa endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları uzmanına başvurmanız gerekir.

 Doktorunuz öncelikle TSH yüksekliğinin nedenlerini araştırmak isteyecektir. Bu durumlarda kişinin sağlıklı beslenmesi oldukça önemlidir.

Doktorunuz beslenme önerilerinin yanında gerekli gördüğü durumlarda tiroid hormon tedavisine başvurabilir ve  tiroid hormon değerlerinizi olması gereken seviyeye ulaşması için belirli aralıklarla sizi kontrol edecektir.