TSK’da ‘BORAN’ Dönemi

Kara Kuvvetleri Komutanlığının havadan taşınabilir 105 mm hafif çekili obüs (BORAN) ihtiyacının karşılanması amacıyla sözleşmesi 2009 yılında imzalanan Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu ve Aselsan tarafından yürütülen projede ilk teslimatlar bu yıl başlayacak.

Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, 2019 yılında gerçekleştirilen faaliyetler ve 2020 hedeflerine ilişkin açıklamalarda bulundu. Demir, ” Havadan Taşınabilir 105 milimetre Hafif Çekili Obüs (BORAN) Projesi kapsamında ilk obüsler Kara Kuvvetleri Komutanlığına teslim edilecek.” açıklamasında bulundu.

Milli imkanlarla üretilen 105 milimetre havadan taşınabilir hafif çekili obüs sistemi “Boran”ın test atışları başarıyla tamamlandı. Hava hücum harekatı gerçekleştirecek olan Komando ve Piyade birliklerinin harekat ihtiyacını karşılayacak şekilde Makina ve Kimya Endüstrisi (MKE) Kurumu tarafından tasarlanan Boran 1720 kg ağırlığı ile Sikorsky S-70 ve Chinook CH-47 helikopteriyle taşınabiliyor.

Aselsan tarafından yapılan modern komuta ve atış kontrol sistemleri ile kendi konum ve istikametini kendisi belirleyerek kısa sürede atışa hazır hale getirilebilen obüs azami 17 km mesafeyi etki altına alabiliyor. Ayrıca Boran, atış kontrol sistemi karadan, havadan ve denizden intikal esnasında konum ve istikamet bilgilerini güncelleyerek -32/+44 °C çevre koşullarında kesintisiz 8 saat süresince her türlü atış görevini gerçekleştirebiliyor.

Havadan Taşınabilir Obüs (BORAN) Projesi Hakkında

Dağlık alanda ve arazide operasyonel birliklerin ihtiyacı olan yoğun ateş desteğinin düşmana görüntü vermeden sağlanması söz konusu olduğunda, akla ilk gelen düşük maliyetli silah sistemlerinin başında havadan taşınabilir hafif çekili obüsler gelmektedir.

105mm hafif çekili obüslerin cephe savaşlarındaki varlığı 120mm havan toplarının etkisiyle sorgulanmış olmasına rağmen, günümüzün bu yeni operasyon tarzına uyacak yüksek hareket kabiliyetine sahip toplara olan ilgi son yıllarda artmaktadır.

Hafifliği nedeniyle kolay mevzi değiştirebilen, havadan helikopter ve uçak ile çatışma bölgelerine nakledilebilen ve gerektiğinde paraşüt ile atılabilen bu toplar, ayrıca lojistik ve maliyet açısından ağır KMO (Kundağı Motorlu Obüs) tedarik edemeyen ülkeler için ideal çözüm sunmaktadır.

105mm Havadan Taşınabilir Hafif Çekili Obüs Projesi

TSK’nın 2000’li yılların başında hafif taktik tekerlik araçlar ile çekilebilen ve kolay mevzi değiştirebilen, havadan helikopter ile taşınabilen ya da paraşüt ile uçaktan atılabilen ve kara ulaşımının güçlükle sağlandığı operasyon alanlarında kara birliklerini destekleyebilecek modern bir obüse ihtiyaç duymuştur.

Modern atış destek üniteleri ile donatılacak bu yeni obüsün geliştirilmesi için Savunma Sanayi Müsteşarlığı tarafından başlatılan proje 6 Kasım 2009 tarihinde imzalanan anlaşma ile yürürlüğe girmiştir.

105mm Boran Obüs Projesi için Makine Kimya Endüstrisi Kurumu silah sistemini, Aselsan ise atış kontrol sistemini geliştirmektedir. İlk sözleşmeye göre obüsün geliştirme sözleşme süresi 49 ay, 106 adet 105 mm obüsün seri üretim safhası ise 54 ay olarak imzalanmıştır.

Proje planlandığı gibi gitmiş olsaydı kabaca 2017 yılının sonunda 106 adet obüsün teslimatlarının tamamlanması gerekiyordu. SSM Stratejik Planında belirtilen son güncel bilgiye göre testlerin tamamlanması 2020 yılı olarak planlanmaktadır.

MKEK Sorumluluğunda: 1dk içinde atışa hazır olabilen, havadan taşınabilen, avandanlık hariç 1550kg ağırlığa sahip, dakikada 6 atış gerçekleştirebilen, 17 km menzilli, 360 dereceye (6400 milyeme) atış yapabilen, envanterdeki modern ve klasik mühimatları, atabilen, atış destek otomasyon sistemi ADOP-2000’le entegre çalışabilen obüs sistemi geliştirilirken;

ASELSAN Sorumluluğunda: Sayısal ortamda ateş planlaması ve atış görevi icrası, ataletsel Konumlama Sistemi sayesinde sürekli konum ve namlu yönelimi tespiti, NATO Armament Ballistic Kernel (NABK), Adedi Atış Cetvelleri veya Özel Balistik Yazılımlar kullanarak hassas ve hızlı balistik hesaplama, İlk Hız Yönetimi, Namlu yönelim bilgilerinin grafik olarak görüntülenmesi, Lazer Mesafe Ölçme Cihazı ve Termal Görüş Sistemi ile görerek atış, Ateş Destek ve Komuta Kontrol sistemleri ile sayısal telsiz haberleşmesi, Sayısal harita üzerinde muharebe unsurlarına ait bilgileri görüntüleme, Görev odaklı, menü kontrollü grafiksel kullanıcı arayüzü çözümleri geliştiriliyor.

MKEK ve ASELSAN tarafından 2 adet prototip üretilen ve 100’lerce atış gerçekleştiren BORAN obüsünün tasarım doğrulama testlerinin 2020 yılına kadar tamamlanması planlanmaktadır. Projenin gecikmesinin başlıca nedenleri; ortaya çıkan obüsün kuvvet tarafında talep edilen özelliklere tam olarak sahip olmaması ve teknik problemler nedeniyle daha fazla geliştirilme ihtiyacı olmasıdır. Ayrıca Kara Kuvvetleri projeyi, ihtiyaçları doğrultusunda revize etmiştir.

Testlerden elde edilen sonuçlar ve deneyimli topçu sınıfının talepleri doğrultusunda iyileştirmeler devam etmektedir. SSM’nin nihai obüs için 4 adet daha prototip siparişi vermesiyle birlikte toplam 6 obüsle yapılacak testlerin 2020 yılına kadar sürmesi beklenmektedir.

Çeşitli kaynaklarda L118 prototip üzerinde şekillenen Boran 105 mm obüsünün ağırlığı 1700 kg olarak yazılmaktadır, fakat yapılan son iyileştirmeler ile obüs ağırlığı projenin başında talep edilen 1550 kg yaklaşmıştır. Kuvvetin projeyi revize etmesiyle birlikte obüsün hafifliği önceliğini yitirmiştir. Bunun başlıca sebebi; ağırlığı azaltmak için M119(L118) modelinde yer alan ve obüsün yere oturup ve atış hassasiyet sağlayan “Tabya” bizim topçu sınıfında adıyla “Kürsü” kaldırılarak yerine amortisör sistemi eklenmesidir.

Hafifleyen obüse eklenen bu amortisör sistemi, obüsü atıştan sonra bir miktar zıplatarak namlunun şahlanmasına sebep olmuştur fakat geliştirilen amortisman sistemi ile zıplama problemi çözülmüştür. 105mm Boran Obüsünün dipten yanmalı geliştirilmiş mühimmat ile 17 km menzile ulaşabilmektedir.

Roket destekli mühimmatın namlu içinde yapacağı basınç henüz test edilmemiştir. Kuvvet roket destekli obüs mermisini, atış hassasiyetin düşürdüğü için tercih etmemektedir, ancak Raytheon Excalibur 155 mühimmatında olduğu gibi GPS/INS/SAL güdüm sistemleri eklenerek bu atış hassasiyeti sağlanmaktadır.

105mm Boran Obüsünün ağırlığı kesin olmamakla birlikte Aselsan atış kontrol sisteminin tamamı ile birlikte 1710kg olarak belirtilmektedir. Dünyadaki muadilleri ile aynı seviyeye gelen obüsün yere daha sağlam oturması ve atış hassasiyeti sağlanması için ağırlığının daha fazla düşürülmemesi planlanmaktadır.

Son Dakika Teknoloji Haberleri için aşağı kaydırınız.