Sebze meyve fiyatlarında durum ne? İndirimler yolda mı? Rusya savaşı piyasayı vurdu

Saldırılar sebebiyle meyve ve sebzeler Türk tüccarların elinde kaldı. Buna bağlı olarak da Türkiye’nin büyük bölümünü Rusya ve Ukrayna’ya ihraç ettiği narenciye ve domates ürünlerinin fiyatları da yüzde 60 oranında düştü.

Domates yüklü tırlar sınır kapılarından geçemezken geçen haftalarda 15-20 liradan satılan domates bugün Adana Vedat Dalokay Hal’inde 4 ile 7 lira arasında bir fiyattan satılıyor. Portakal 2, mandalina 1 lira 75 kuruş, enterdonat limon 4, mayer limon ise 60-70 kuruştan alıcılarını bekliyor.

Domateste şok düşüş

Adana Kabzımallar Odası Başkanı Ali Batman yaptığı açıklamada, savaşın ülkemiz üreticilerini mağdur ettiğini belirtirken Batman, “Geri dönen tırlarımız oldu ve bu ürünler iç piyasaya girdi. İç piyasanın bunu kaldırması mümkün değil. Geçen hafta 25 liraya kadar çıkan domates şimdi 4 ile 7 lira arasında. Bu da üreticiyi de mağdur ettiği gibi ihracat yapan arkadaşlarımızı zora soktu.” şeklinde konuştu.

Fiyatların günden güne daha da düşerek denetimin artırılması gerektiğini belirten Batman, “Bu ürünler zaten savaş bölgelerine gidiyordu ancak şu anda gitmiyor. Fiyatlar daha da aşağı çekilecek. Vatandaşı fiyatlar sevindirecek ancak marketlerin denetim altına girmesi lazım. Ürünler eğer hale girerse bu da denetlenirse fiyatlar düşer. Eğer denetim olmazsa vatandaşlar yine fahiş fiyatlardan ürün alacak.” İfadelerini kullandı.

Bombalar Ukrayna’ya değil bize düştü

Türkiye'nin örtü altı ismiyle adlandırılan yaş sebze ve meyve üretim merkezi Antalya'da, üretilen sebze ve meyveler iç piyasaya ve dış piyasaya gönderiliyor. Üretilen ürünlerin en çok ihracat edildiği ülkelerin başında ise şu an bir savaş halinde olan Rusya ve Ukrayna geliyor. 144 komisyoncu, 400'e yakın da tüccarın bulunduğu halde ürünlerin yüzde 40'ını domates, yüzde 20'sini biber grubu, kalan yüzde 40’lık kısmını ise diğer sebzeler oluşturuyor. Rusya’nın Ukrayna’ya 4 gün önce başlattığı operasyondan en çok etkilenen yerlerden birisi de Antalya hali oldu.

Operasyon nedeniyle Ukrayna ve Rusya ihracatı dururken vatandaşlarımızın vazgeçilmezi domates yaklaşık yüzde 60’a yakın ucuzladı. Toptancı Hal Kompleksi Komisyoncular Derneği Başkanı Hasan Ali Yılmaz Rusya savaşının Antalya’yı da etkilediğini belirterek, "Oraya düşen bombalar bize de düşmüş gibi oldu." sözleri ile ortadaki durumu açıkladı.

Tırlar kontak kapatıyor

Türkiye’den Rusya ve Ukrayna’ya ihracat yapan tırlar ise kontak kapatarak hal içerisinde ortalığın sakinleşmesini beklemeye koyuldu. İhracat yapılamayan ürünler mecburen iç piyasada kullanılıyor. Savaştan en çok etkilenen kesimin kendilerinin olduğunu belirten Antalya Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hal Kompleksi Komisyoncular Derneği Başkanı Hasan Ali Yılmaz "Oraya düşen bombalar bize de düşmüş gibi oldu. İsteriz ki bir an önce savaş bitsin. İhracat için yurt dışına giden tırlarımız da geri gelmeye başladı. Buradan gitmeye çalışanlar da Antalya haline geri dönerek burada ürünler iç piyasaya satılmaya başladı. İhracatımız büyük ölçüde durdu. Bu da sebze fiyatlarının düşmesine neden oldu. Domates 5 TL’ seviyesine kadar düştü. Kabak 12 TL’den 8 TL’ye kadar düştü. Dikenli salatalığımız en fazla Gazipaşa’da üretiliyor. Daha çok ihracat yapılırdı. Şimdi satılamaz duruma geldi. Kaliforniya biberi yüzde 95 yurt dışına ihracat ediliyordu. Bu biberimiz de 23 TL’den 15 TL’ye kadar düştü. Bu biberimiz Avrupa’ya da gitmezse 5 TL’ye kadar düşer.” ifadelerini kullandı.

Antalya halinden yapılan ihracat hakkında konuşan Yılmaz, “Savaş öncesi günlük sadece 30 tır Ukrayna’ya gidiyordu. Bu sadece sebze olanı. Bu ihracat şuan durdu. Şimdi Rusya’ya da gönderemiyoruz. Ukrayna üzerinden Rusya ve Belarus’a da gidiyordu. Avrupa Birliği Rusya’ya girişi yasakladı. Karadeniz üzerinden hariç gidiş yolumuz kalmadı. Tekrar yeni bir hat ne zaman kurulur onu bilemiyorum.” diye aktardı.

Çiftçiler durumdan memnun değil

Gaziler Mahallesi’nde çiftçilik yapan Nadir Kaya satış olmadığı müddetçe indirimin manasız olduğunu belirterek, “Ürünlerimizde Pazar sıkıntısı var. Sevkiyat olmayınca ürünler ağaçların başında bekliyor. Normalde 15 günde bir toplardım şuan toplamıyorum. Ne kadar bekleriz bilemiyorum. 23 TL’den 15 TL’ye düştü. Ama sevkiyat olmayınca bunun da bir anlamı yok.” diye konuştu.

Rusya ve Ukrayna’ya haftalık 2-3 tır sevkiyat yapan ve 14 tırı olan lojistikçilerden Erol Yavuz, “Bir aydır ürünler pahalı olunca sevkiyat yapamıyorduk. Şimdi de savaş çıktı. Bütün tırlarımız şu anda bekliyor. Ne Ukrayna’dan ürünler geri geliyor ne de ne de gidiyor. Çok kötü durumdayız. 14 tane tırımız var. Göndermiyoruz. Tırlarımızın bazıları Ukrayna’da kaldı. En çok domates taşıyordum. Ukranya’da mallar yapıyorduk. Paramızı alabilecek miyiz bilmiyorum. Şuanda kimse sevkiyat yapamıyor. Yapanlar da geri geliyor." ifadelerini kullandı.