Gut hastalığı nedir, belirtileri nelerdir, evreleri nelerdir, tedavisi var mı?

Vücut sisteminin normal çalışma rutininde vücutta oluşan atık maddeler özellikle protein yapısında oluşan atıklar ürik aside çevrilerek vücuttan tamamen atılır. Ürik asidin atımında yaşanılan problemler ya da çok fazla üretilmesi kanda ve vücutta birikmelere yol açar. Kandaki aşırı ürik asit doku aralıklarından sızarak eklem içinde ve çevresindeki yapılarda birikir. Eklemlerde biriken ürik asit bu bölgelerde iltihaplanmaya neden olarak eklemde sıvı artışına, hareket kısıtlıklarına ve ağrılara yol açar. Özellikle ayak başparmağı ve diz eklemlerini tutan bu rahatsızlığa gut hastalığı denir. 

Gut hastalığı neden olur?

Gut hastalığı, eklemlerde MSU olarak bilinen kristallerinin birikmesinden dolayı meydana gelen ve şiddetli bir şekilde oluşan ağrı, kızarıklık, şişme ve ateş (eklemlerde ısı artışı) ile izleyen romatizmal bir hastalıktır. Gut erkeklerde ve yaşlı kadınlarda sık görülen bir eklem rahatsızlığıdır. Hastalık ile karşılaşma dünya genelinde artış göstermektedir. Hastalığın sebebi kanda ve beden sıvılarında ürat iyonlarının aşırı artmasıdır. Yani protein (pürin) metabolizmasının son malzemesi olan ürik asit düzeyinin çok artmasıyla meydana gelir. Bundan kaynaklı zengin hastalığı olarak da bilinmektedir. Normal koşullarda kanda ürik asit miktarının 6.8 mg/dl üstünde olması aşırı yükseklik olarak kabul edilmektedir.

Gut hastalığı evreleri nelerdir?

Gut hastalığı akut atak, interkritik dönem, kronik gut ve tofüslü gut olmak üzere 4 evre şeklinden oluşur. 

Akut Atak 

Hastalığın eklemde aniden başladığı ve 5 ile 10 gün arası süren evresidir. Eklemlerde kısa süreli şişmeler ve ağrılar gözlemlenmektedir.

İnterkritik Dönem 

Hasta şikayetlerinin tamamen geçtiği evredir. Ancak bu evrenin hemen ardından tekrar şiddetli ataklar gözlemlenmektedir. 

Kronik Gut

Ataklar arası zamanın giderek kısalması ve tedavi olunmaması durumunda bir veya birden fazla eklemde kalıcı şişlik, ağrı ve hareket kısıtlanması meydana gelir. 

Tofüslü Gut

Hastalık ilerledikçe ürik asit eklemlerde ve çevresindeki dokularda aşırı şekilde birikir ve tofüs denilen şişlikler oluşmaya başlar. Tofüsler özellikle ayak başparmağın tarak kemiğinde, parmakların üstünde ve dirseklerin yanında ortaya çıkmaya başlar.

Hastalığın en yaygın belirtisi şiddetli ağrı!

-  Eklemlerde iltihap oluştuğundan, bu bölgeler şiddetli ağrılara sebebiyet verir. 

- Bu ağrılar yaşamı olumsuz etkiler ve kimi zaman uykudan bile uyandırabilmektedir. Ayak başparmağında kendini daha fazla gösteren bu vaka, kızarıklık ve şişme gibi reaksiyonlara yol açmaktadır. 

- Kişi yürümekte zorluk çeker ve ayak yapısında oluşan değişiklik ile karşılaşır. 

- Eklemlerde oluşan bu romatizma türü, hareket özgürlüğünü de kısıtlar ve eklemlerde farklı sorunlara da neden olur. Eklemlerin işlevini yerine getirememesini sağlar. 

- Başparmağın yanı sıra diz, bilek, dirsek, el gibi birçok uzuvda da reaksiyon gösterebilmektedir. 

- Sabaha karşı vücutta asit iyonları birikmesi sonucu eklemlerde şişlik oluşur ve şiddetli ağrılar meydana gelir. Hatta ağrılar o kadar kuvvetlidir ki hasta uykusundan uyanır. 

- Böbreklerde ürik asit birikimi nedeniyle oluşan bir gut hastalığı ise idrarda kan, taş gibi belirtilere ek olarak karın ve bel ağrıları da yaşanabilir.

- Ağrılar kronik bir hale gelir ve eklemlerde biriken ürik asit, eklemlerin sürekli şişmesine yol açarak deformasyonlara neden olabilir.

- Bazı hastalarda titreme, halsizlik, zonklama gibi olumsuzluklar da görülebilir.

Tedavisi var mı?

- Hastalığın en etkin ve doğal tedavisi, günde 3 litre miktarında su tüketimidir. 

- Tedavi aşamasında ilk önce kişinin ürik asit miktarı normal seviyelere getirilmektedir. 

- Uzmanlar, hastalığın evresine göre tedavi yöntemi uygulamaktadırlar. İlerlemiş yani sık sık atak geçiren bir hastanın tedavi süresi oldukça uzun bir dönemi kapsamaktadır. 

- Tedavi aşamasında hastaya mutlaka diyet programı hazırlanır ve vücudunda bulunan yağlardan arınması sağlanır. Hastalığın şiddetine göre ilaçlar tavsiye edilmektedir. 

- Doktor tavsiyesi almadan hiçbir ilaç hastalık dönemlerinde kullanılmamalıdır. En az zararı olan ilaçlar bile kişiyi olumsuz etkileyebilir.