Polis bölge sistemi nedir? Polislerin şark görev süresi ne kadar, kaç yıla düştü?

Resmi Gazete'de yayınlanan söz konusu düzenlemeyle birlikte polislerin şark görev süresi kısaltıldı. Aynı zamanda illere göre hizmet süreleri de belirlenmesiyle birçok vatandaş yeni düzenlemenin ayrıntılarını araştırmaya başladı. 16 Mart 2022 tarihinde yayımlanan Resmi Gazete'de polislerin görev sürelerini yeniden belirleyen ve atamalarda yeni düzenlemeleri içeren yönetmelik yer alarak yürürlüğe girdi.

Polislerin illere göre görev süreleri ise şöyle:

- Adana: 8

- Ankara: 8

- Antalya: 8

- Aydın: 6

- Balıkesir: 6

- Bursa: 8

- Çanakkale: 6

- Denizli: 6

- Eskişehir: 6

- Gaziantep: 6

- Hatay: 6

- İstanbul: 8

- İzmir: 8 

- Kayseri: 6

- Kocaeli: 6

- Konya: 6

- Malatya: 6

- Manisa: 6

- Mersin: 8

- Muğla: 6

- Sakarya 6

- Samsun: 6

- Tekirdağ: 6

- Trabzon: 6

- Yalova: 6

- Afyonkarahisar: 5

 -Aksaray: 5

- Amasya: 5

- Bartın: 4

- Bilecik: 4

- Bolu: 5

- Burdur: 5

- Çankırı: 4

- Çorum: 5

- Düzce: 5

- Edirne: 5

- Giresun: 5

- Isparta: 5

- Kahramanmaraş: 5

- Karabük: 4

- Karaman: 4

- Kastamonu: 5

- Kırıkkale: 5

- Kırklareli: 5

- Kırşehir: 4

- Kilis: 4

- Kütahya: 5

- Nevşehir: 5

- Niğde: 5

- Ordu: 5

- Osmaniye: 5 

- Rize: 5 

- Sinop: 4

- Tokat: 5

- Uşak: 5

- Yozgat: 4

- Zonguldak: 5

- Adıyaman: 5

- Artvin: 4

- Batman: 5

- Bayburt: 4

- Diyarbakır: 5

- Elazığ: 5

- Erzincan: 5

- Erzurum: 5

- Gümüşhane: 4

- Mardin: 5

- Sivas: 5 

 -Şanlıurfa: 5

- Van: 5

- Ağrı: 4

- Ardahan: 3 

- Bingöl: 4 

- Bitlis: 4 

- Hakkari: 3 

- Iğdır: 4 

- Kars: 4 

- Muş: 4

- Siirt: 4 

- Şırnak: 3 

- Tunceli: 3

İl ve ilçelerde yeniden belirlenen görev sürelerinin dışında, kamuoyunda şark olarak bilinen 2. bölge illerindeki hizmet süreleri düşürüldü. Böylelikle, 2. bölgelerde görev yapan 62 bin 630 personel yeni sürelere tabi olacak. Hizmet süresi artırılan bazı yerlerde görev yapan polisler ise yapılan bu artıştan etkilenmeyecek.

Aynı zamanda 2. şark görevini yapmakta olan personel, görev süresi 2 yıl olan birimler haricinde, yeni düzenlenen sürelerden 1 yıl eksik görev yapması durumunda şark görevini tamamlamış sayılacak. Fakat, Emniyet Müdürü ve Emniyet Amiri rütbesindeki personeller ise bu uygulamanın dışında tutulacak. Bu düzenlemeyle yaklaşık olarak 7 bin 500 polis, 2. bölge görevini tamamlamış olacak.

2. bölge görevini bitirenler, talep edilmesi durumunda daha önce çalıştığı kadroya yeniden atanması için değerlendirmeye alınacak.

Şark görevinden muafiyet ve nüfusa kayıtlı olduğu yere atanma hakkından yararlanan şehit ve gazi yakınları bu haktan yararlanmaya devam edecektir. Mevzuat sebebiyle bu haklardan yararlanamayan şehit ve gazi yakınları da bu kapsama dahil edildi.

Polislerin sadece kendisi, eşi veya çocuklarının sağlık durumları nedeniyle talep edebildiği mazeret atama kapsamının genişletilmesiyle bu kapsamda, mahkeme kararıyla vasi tayin edilmesi şartıyla evin tek çocuğu olan polis, anne ve babasının sağlık durumundan dolayı atama talep edebilecek. Artık aynı şartla dahilinde tek kardeşi olan polisin, kardeşinin sağlık durumundan dolayı atama isteyebilmesinin de önü açıldı.

Eşleri, kamuoyunda "çakılı kadro" olarak bilinen "sabit personel istihdamı" kapsamında olan polislerin ise çalıştığı birimin hizmet süresini tamamlaması üzerine, talebi halinde Emniyet Teşkilatında Genel İdare Hizmetleri Sınıfı'na atanabilmesi kolaylaştırıldı.

Yeni mezun olanların ilk atama yerleri batı illeri olacak. Mesleğe önce batı illerinde başlayan personel, görev yapmakta olduğu ilin süresi bitmeden atamaya tabi olmayacak, görev süresini bitirmesinin ardından bu durumda olanlar 2. bölge (şark) illerine atanacak.

Polis Bölge Sistemi nedir?

Polis Bölge Sistemi, polislerin belirlenmiş olan illerdeki görev süreleri boyunca çalışmasının ardından başka illere atanmasını içeren sisteme denilmektedir. Bu sisteme göre iller 4 bölgeye ayrılmaktadır. Yani polisler görev hayatları boyunca 4 farklı il grubunda görev alacak ve 4 kere atanmış olacaklardır.

Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından değişen yönetmeliğe dair gelen açıklama ise şu şekildedir:

"16 Mart 2022 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 5306 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde değişiklikler yapılmıştır.

Yapılan değişiklikler ise şu şekildedir:

1- Yönetmelikte 2016 yılının Haziran ayında yapılan değişiklikler ile Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki il ve ilçelerin süresi arttırılmış idi.

Personelimizden gelen talepler ve İl Emniyet Müdürlüklerimizin de görüşleri doğrultusunda il ve ilçelerin görev süreleri yeniden düzenlenmiş, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerimizde bulunan il ve ilçelerin süreleri büyük oranda düşürülmüştür.

Nitekim halen Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki illerimizde görev yapan yaklaşık (62.000) personelimiz yapılan değişiklikteki sürelere tabi olacak ve bu durumdan yararlanacaktır. Hizmet süresi artan yerlerde halen görev yapan personelimiz ise artıştan etkilenmeyecektir. 

Ayrıca 2. Şark görevini yapmakta olan personelimiz, görev süresi (2) yıl olan birimler haricinde, yeni düzenlenen sürelerden (1) yıl eksik görev yapması durumunda şark görevini tamamlamış sayılacaktır. Ancak Emniyet Müdürü ve Emniyet Amiri rütbesindeki personel, bu uygulamaya tabi tutulmayacaktır.

Yeni düzenleme sayesinde hizmet süresi düşürülmesinden dolayı yaklaşık (7.500) personelimiz şark illerindeki görevini tamamlamış sayılacaktır.

2. Şark görevini bitiren personel, talep etmesi halinde daha önce çalıştığı kadroya tekrar atanması yönünde değerlendirilmeye tabi tutulacaktır.

2- Şark görevinden muafiyet ve nüfusa kayıtlı olduğu yere atanma hakkından yararlanan şehit ve gazi yakınlarımız bu haktan yararlanmaya devam edecek olup, mevzuat sebebiyle bu haklardan yararlanamayan şehit ve gazi yakını Teşkilat mensuplarımızın da bu kapsama alınması sağlanmıştır. (Tüm şehit yakınları, tüm gaziler ve gazi yakınları, 15 Temmuz gazileri ve yakınları)

3- Mevcut yönetmelikte personelimizin yakınlarının sağlık nedeniyle atanma mazereti sadece kendi, eş ve çocukları ile sınırlı iken, yeni düzenleme ile personelimize;

  - Evin tek çocuğu olması ve mahkeme ile vasi tayin edilmesi şartıyla anne ve babasının sağlık mazereti nedeniyle, 

  - Tek kardeş olması ve mahkeme ile vasi tayin edilmesi şartıyla kardeşinin sağlık mazereti nedeniyle atama talebinde bulunması hususu düzenlenmiştir. 

4- Personelin eşinin çakılı kadro olarak görev yapmakta olması durumunda, çalıştığı ilin  hizmet süresini tamamlaması üzerine, talep etmesi durumunda Emniyet teşkilatında Genel İdare Hizmetleri Sınıfına atanabilmesi daha kolay hale getirilmiştir.

5- Personelimizin; ilköğretim, ortaöğretim veya üniversite son sınıfa geçecek olan çocuğu olması durumunda, ipka taleplerinin kabul edilmesi düzenlenmiştir. 

6- Personelimizin tabi olduğu (2) bölge üzerinden gerçekleştirilen atama ve yer değiştirme uygulaması, personelin atandığı birimde çok uzun süreli çalışmasına sebep olmaktadır. Uzun süreli çalışmanın beraberinde getirdiği olumsuzlukları bertaraf etmek, atama ve yer değiştirme sistemini daha dinamik bir yapıya kavuşturmak amacıyla mevcut uygulamadaki 1. Bölge (Batı) ve 2. Bölge (Doğu) olarak iki bölgeye ayrılan iller; kendi arasında (2) gruba ayrılmış, illerimiz toplam (4) grupta sınıflandırılmıştır.

Yapılan düzenleme ile; personelin ülke genelinde daha adaletli ve hakkaniyete uygun istihdam edilmesi, personelin istedikleri illerde görev yapmasının önünün açılması ve personel arasında huzursuzluğa yol açan uygulamaların önüne geçilmesi amaçlanmıştır.  

Bu uygulama ile personelimizin meslek hayatı boyunca tüm bölge ve gruplarda belli bir sıra dahilinde görev yapması hedeflenmekle birlikte; teşkilatta halen görev yapan personelin mevcut yönetmelikteki (2) bölgeli sisteme tabi olması, aile düzenini ve çalışma hayatını buna göre planlamış olması nedeniyle, bahse konu uygulamaya 01.01.2024 tarihinden itibaren kademeli olarak geçiş yapılacaktır.

7- Halen teşkilatımızda tüm rütbelerdeki personelimizden sırası gelenler için zaten 2. şark görevi uygulaması yapılmaktadır.

Bu değişiklik ile bir personel meslek hayatı boyunca merkezden en fazla (4) atamaya tabi tutulacak olup daha sonra kendi isteği ile tercihlerine göre atama talep edebilecektir."