13. asırda Orhan Gazi tarafından şehre giriş hazırlığı yapan ordusu için yaptırılan Osmanlı'nın ilk hamamı Orhan Gazi İmaret Camii ve Külliye'sinin güneydoğusunda ortaya çıkartıldı.
Kilise kalıntılarının üzerine inşa edildiği düşünülen Bursa'nın İznik ilçesinde 600 yıllık hamam, surların dışında yer alıyor.
Tarihi hamamda ayrıca su deposu, külhan ve cehennemlik denilen bölümler de bulunuyor.
Restore edilmeyi bekleyen hamamın zeminindeki geniş blok mermer taşlar dikkat çekiyor.
Sanat tarihçisi Doğan Özgün Kolaç, "Burada sadece hamam değil cami gibi yapılar da var. Bu hamam 13. yüzyılda yapıldı. İznik'in uzun süre süren fethinde Orhan Gazi'nin ordusunun konaklaması, sosyal ihtiyaçlarının karşılanması, askerlerin bakımı için bu hamam yaptırılmış. Tek kubbeli. 1964 yılında Prof. Dr. Oktay Aslanapa tarafından yaptırılan kazılar sonucunda mimari planı ortaya çıkarılıyor. Şu anda harabe bir şekilde gün yüzüne çıkmayı, onarılmayı ve restore edilmeyi bekliyor. İçerisinde ateş yakılmış, kubbenin içerisinde halı serilmiş ve koltuklar atılmış durumda. Burası bir ardiye gibi kullanılmış. Büyük ihtimalle evsiz olan insanların kalmış. Ateş yakılıp, içki içilen bir yer haline gelmiş. İznik gibi dünya çapında tanınan bir yer için bu manzara hiç hoş değil. İnşallah en kısa zamanda buraya bir el atılıp, hak ettiği yere ulaşır" dedi.