Osmanlı Devleti Dış Borçları

Yurtdışı borçlanmaları Osmanlı Devleti’nin sonunu getiren en büyük unsurlar arasında. Öyle ki dış borçlanmalara karşı toparlanması mümkün olmadı. Aksine borç aralığı günden güne artış gösterdi ve çöküş dönemi hızlı bir şekilde gerçekleşti.

22.07.2020-16:43 - (Son Güncelleme: 22.07.2020-17:48) Osmanlı Devleti Dış Borçları

Osmanlı Devleti dış borçları:

  • Dış ticaret politikasında ciddi değişikliklere neden oldu.
  • Cari açık günden güne kapanamaz bir hale geldi.
  • İmzalanan antlaşmalara karşı Osmanlı, batılı ülkelere boyun eğmek zorunda kaldı.

Yaşanılan tüm bu olumsuzlukların giderilmesi de mümkün olmadı. Ve Osmanlı çöküşüne geçiş yapıldı. İhtişamlı Osmanlı Devleti, batı hedefini geride bıraktı. Aksine batılı ülkelerin hedefi haline gelmeye başladı.

Osmanlı Devleti İlk Borçlanma

Osmanlı Devleti dış borçları nasıl merak edenler baştan ilk borçları dikkate alabilir. Bu aşamada karşınıza Abdülmecid çıkacaktır. Çünkü 1854 yılında diş borçlanma hayata geçirilmiştir. Ve Kırım Savaşı’na dair finansal güce ihtiyaç duyulmuştur.

Sadece Kırım Savaşı ile sınırlı kalınmıyor. Takiben dış borçlanma günden güne artış göstermeye başlamıştır. Mali yönetimin zamanla dağılması bu olay ile başlamıştır. Neticesinde:

  • Lozan Antlaşması üzerine diş borçlar ayrı ayrı ele alınmıştır.
  • 1912 yılı öncesi ve sonrası olarak borçlar ülkeye katılmıştır.

Lozan Antlaşması ile sadece dış borçlara dair ifadelere yer verilmemiştir. Bunları takiben dış ticaretten ithalata kadar tüm unsurlar antlaşmada boy göstermiştir. Ve Osmanlı antlaşmada yer alan maddelere göre zorlu bir sürece adım atmıştır.

Osmanlı Dış Borçlarına Karşı Kurulan İdare

Osmanlı Devleti dış borçları ödemeyecek hale geldiği için farklı yöntemlere başvuruldu. Örneğin borçlu olduğu ülkelere karşı yeni bir idarenin kurulmasına karar verildi. Ve bu durum Muharrem Kararnamesi ile 1881 yılında duyuruldu.

  1. Abdülhamit tarafından yayınlanan kararname gereğince dış borçların yapılandırıldığı ifade edilmiştir. Bu şekilde Osmanlı dış borçları neredeyse yarı yarıya düştü. Neticesinde ise:
  • Düyunu Umumiye yani Genel Borçlar İdaresi kuruldu.
  • İdareye toplamda 7 ülke katıldı.

Bunların başında İngilizler ve Fransızlar bulunuyordu. Takiben Almanlar ile İtalyanlar katıldı. Hollanda ile Avusturalya eşliğinde ilk üyeler tamamlandı. Osmanlı ile beraber 7 üyenin bulunduğu idare neticesinde dış borçlara dair yeni kararlar alındı.

Osmanlı’nın El Koyulan Gelirleri

Düyunu Umumiye tarafından belli başlı gelirlere el koyulmasına karar verildi. Osmanlı’ya ait temel gelirler dış borçlar için temin edildi. Örnek vermek gerekirse tuz ile tütün tekeli bunlar arasında yer alır. Takiben damga pulu ile alkollü içki vergileri de boy gösterir.

Balık verginin dahi bu uğurda elden çıkarılmasına karar verilmiştir. Yine koyun vergisi aralarında yer alır. Gümrük gelirlerinin de dış borçlar için temin edilmesi esas alınmıştır. Buna karşı:

  • Osmanlı’nın 3/1 gelirine el koyulmuştur.
  • İdare tarafından devlet içinde devlet çalışmalarına yer verilmiştir.

Özel bir şirket olarak çalışma gösteren Düyunu Umumiye, yabancıların kontrolü altındaydı ve Osmanlı’nın bu kontrol altında kalmasına neden olmuştur.

YORUM YAZ..
Modal