Bazı virüs tipleri ölü bedeni ve vücut sıvılarıyla doğrudan temas halinde kişilere bulaşabilir. Ebolavirüs enfeksiyonları ve Kırım Kongo Kanamalı Ateş virüsü en bilinen örnekler arasındadır. Bu virüslerin enfekte hayvanlarla temas halinde olan veteriner, kasap ve araştırmacılara da bulaştığı bilinmektedir. Habertürk’ün haberine göre hasta kişilerle ve ölü bedenlerle temas halinde olan sağlık personelleri ve defin cenaze hizmetlerinde görevli olan kişiler de virüsler açısından risk grubunda yer almaktadır. Gülhane Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji ve Tıbbi Viroloji Uzmanı Doç. Dr. Fatih Şahiner, “Bu iki virüse, hasta kişiler ve cansız bedenlerin kan ve vücut sıvılarında çok yüksek miktarda rastlanıyor. Bu nedenle bu tür virüslerle ilişkili enfeksiyonlar nedeniyle ölen kişilerin cenaze işlemleri yüksek koruma önlemleri ile gerçekleştiriliyor” diyor ve Coronavirüslerin bu grup virüslerden olmadığını belirtiliyor.
VİRÜS ÖLMÜŞ KİŞİNİN BEDENİNE TEMASLA BULAŞIR MI?
Diğer virüslerden farklı olarak Covid-19 virüsü kanda yüksek kopya sayılarında bulunmaz fakat solunum yolları salgılarında özellikle de enfeksiyonun ilk zamanlarında yüksek miktarda bulunmaktadır. Coronavirüste diğer tüm virüsler gibi çoğalmak için canlı hücrelere ihtiyaç duyar ve bu nedenle hayatını kaybetmiş kişilerde çoğalamadıkları için çok uzun süre canlı kalamazlar. Fakat ölü kişiler morgda tutuldukları için canlılıklarını biraz daha uzun süre devam ettirebilirler.
NADİR DE GÖRÜLSE RİSK OLUŞTURUYOR
Coronavirüsü enfekte olan bir kişinin solunum yoluyla saçtığı damlacıklara maruz kalmakla ya da bu damlacıkların yapıştığı yüzeylere temas ettikten sonra elleri yıkamadan ağız, yüz ve göze dokundurulmasıyla bulaşmaktadır. Yeni vefat eden bir hastanın solunum yolları çıkartıları hastanın ağzının çevresinde, yüzünde, cildinin herhangi bir yerinde veya hasta için kullanılan tıbbi ekipmanların üzerinde de bulunabiliyor. Enfeksiyon bu sekresyon ve salgılara temas ettikten sonra eli yıkamadan ağız, yüz ve göze dokunulduğunda da bulaşabiliyor. Nadir görülen bir durum olsa da, özellikle hastanın öldüğü ilk anlarda böyle bir bulaş riski daha fazladır. Bu nedenle herkes her koşulda standart koruyucu önlemlere uymak ve hasta hayatını kaybetmiş olsa da solunum yolu çıkartılarının enfeksiyöz olabileceği olasılığını dikkate almak zorunda.
BU TÜR BULAŞTAN KORUNMAK İÇİN NE YAPMAK GEREKİR?
Sağlık Bakanlığı tarafından, Coronavirüs salgınında enfeksiyon kaparak vefat eden kişilerin morg ve defin hizmetlerinin nasıl yürütüleceğine dair bir yönetmelik yayınlandı. Bu yönetmeliğe göre hastanede ya da evde vefat eden hastalar için cenazenin taşınması ve defin işlemlerinin gerçekleştiği esnada standart koruyucu önlemler ve dezenfeksiyon prosedürleri yanında eldiven, maske ve ceset torbası kullanımı dahil çeşitli önemler detaylı şekilde belirtilip görevli personelin (gasılhane çalışanları, morg görevlileri) bilgilendirildiği dikkat çekmekte. Bilinen hastalar ve şüpheli ölümlerle karşı karşıya kalındığı zaman ölü bedenine ve vefat eden kişinin çıkartılarına enfeksiyöz (enfeksiyon bulaştırma riski taşıyan) materyal olarak bakılması ve cenaze işlemleri için ilgili kurumlara bilgi verilmesi gerekiyor.