Numan Kurtulmuş, 15 Eylül 1959 yılında Ordu'nun Ünye ilçesinde dünyaya geldi. Baba tarafından aslen Gürcü olan Kurtulmuş'un dedesi Kurtuluş Savaşı boyunca Çanakkale, Erzurum, Batum, Azerbaycan ve Balkan cephelerinde binbaşı olarak görev yapmış, Türk ordusuna çok büyük katkılar sunmuştur. Ayrıca Numan Kurtulmuş'un dedesi Sakarya Meydan Muharebesi esnasunda yaralanmış ve gazilik şerefine erişmiştir. Numan Kurtulmuş, ismini dedesinden almıştır.
Numan Kurutlmuş, İstanbul İmam Hatip Lisesi'nde öğrenim gördü. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi'nde ve yüksek lisans eğitim aldı. 1988-1989 yılları arasında da Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan Temple Üniversitesi School of Business & Management’da lisansüstü çalışmalarda bulundu. Bunun yanında Cornell Üniversitesi New York State School of Industrial & Labor Relations’nda misafir öğretim üyesi olarak görev yaptı. 1992'de de İstanbul Üniversitesi'nden doktorasını derecesini aldı. 1994'te doçent, 2004'de de profesör unvanını aldı.
Siyaset yaşamına Necmettin Erbakan'ın yanında başlayan Kurtulmuş, Fazilet Partisi'nde (FP) İstanbul il başkanı ve genel idare kurulu üyesi olarak görev yaptı. 2001 yılında Fazilet Partisi'nin kapatılmasının ardından da Saadet Partisi'ne üye oldu.
Numan Kurtulmuş, Saadet Partisi'nde (SP) İstanbul il başkanı ve genel başkan yardımcılığı görevlerini yürüttü. Daha sonra SP'nin genel başkanı seçildi. 1 Ekim 2010 tarihinde de partiden istifa etti.
Numan Kurtulmuş, 1 Kasım 2010 tarihinde Halkın Sesi Partisi'ni (HAS Parti) kurduğunu açıkladı. 28 Kasım 2010'da da partinin genel başkanlığa seçildi.12 Temmuz 2012 tarihinde Recep Tayyip Erdoğan, Kurtulmuş'a AK Parti ile HAS Parti'nin birleşmesini teklif etti. Bunun üzerine HAS Parti üyeleri 19 Eylül 2012 günü gerçekleştirdiği olağanüstü kongrede 'bütünleşme sebebiyle fesih' kararı alarak partiyi kapattı.
HAS Parti'nin feshedilmesinin ardından AK Parti'ye katılan Numan Kurtulmuş, 4 Ekim 2012 tarihinde yapılan revizyonla ekonomiden sorumlu genel başkan yardımcılığı görevine getirildi. 10 Ağustos 2014'de cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan'ın, 62. Hükümeti kurmakla görevlendirdiği Ahmet Davutoğlu tarafından başbakan yardımcısı olarak vazifelendirildi. 2015 Türkiye genel seçimlerinde de Ordu milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne girdi.
Numan Kurtulmuş, 24 Mart 2021 tarihinde gerçekleştirilen AK Parti 7. Olağan Büyük Kongresinde MKYK üyeliğine seçilmiştir.