Milli yas (Ulusal Yas) nedir? Milli yas kim tarafından ilan edilir? Ulusal yasta yapılmaması gerekenler

Günün merak edilen konu başlıkları arasında yer alan 'Milli yas nedir? Milli yas kim tarafından ilan edilir? Ulusal yasta nelerin yapılması gerekir?' gibi sorulara yanıt arandı. Merak edilen ve araştırmalara konu olan bu konu hakkındaki detayları sizler için araştırdık. İşte detaylar...

Milli yas (Ulusal yas) nedir?

Milli yas ya da bir diğer ismiyle ulusal yas, bir ülkenin neredeyse tüm halkınca yerine getirilen yas tutma ve anma eylemlerinin gerçekleştirildiği güne denilmektedir. Bu günler, o ülkeden ya da başka bir yerden önemli bir kişi veya kişilerin vefatı, ölüm yıl dönümleri gibi sebeplerden dolayı hükümet tarafından ilan edilmektedir. Aynı zamanda bir ülkede gerçekleşen terör saldırısı, doğal afet, facia, savaş, kaza ve benzeri durumlardan ötürü de milli yas ilan edilebilir. Bu süreçte ise bayraklar yarıya kadar indirilir.

Milli yas kim tarafından ilan edilir?

Milli yas, hükümetlerce ilan edilmektedir. Yani milli yasın ilan edilip edilmemesine hükümet karar vermektedir. Milli yas kararı, Dışişleri Bakanlığı Protokol Genel Müdürlüğünün teklifi üzerine Başbakanlık tarafından yapılan değerlendirme sonucunda eğer gerekli görülürse verilmektedir.

Milli yasta neler yapılmamalıdır?

Milli yasın ilan edildiği süre boyunca bayraklar yarıya kadar indirilmektedir ve o gün yapılacak olan kutlamalar varsa iptal edilir. Aynı zamanda Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) bu süreç boyunca hiçbir faaliyette bulunmamaktadır. Bundan dolayı milli yas, bir nevi simgesel olarak yas tutma anlamını taşımaktadır.

Vatandaşların uyması gereken herhangi bir zorunlu kural yoktur. Fakat bu süreçte düğün, eğlence gibi aktiviteler varsa milli yas sonrasına ertelenmesi ulusun duyduğu saygıyı gösterme açısından önemlidir.

Milli yas hangi durumlarda ilan edilir?

Türkiye’de milli yas, 2893 sayılı Türk Bayrağı Kanunu’nun 24. maddesi hükümlerine göre Başbakanlık tarafından ilan edilmektedir. Mesela Atatürk'ün vefat ettiği gün olan 10 Kasım gününde bayraklar yarıya kadar indirilmektedir. Yasada 10 Kasım günlerinin dışında herhangi bir gün ilan milli yas olarak ilan edilemez denmemektedir. Bu nedenler yaşanan bir kaza, terör saldırısı ya da önemli kişilerin vefatı gibi durumlarda da milli yas ilan edilebilmektedir.

Türkiye'de ilan edilen milli yas günleri

-  Mustafa Kemal Atatürk’ün ölümü: Ulu önder Mustafa Kemal Atatürk'ün ölümü sebebiyle her yıl 10 Kasım günü ulusal yas ilan edilmektedir ve bayraklar yarıya kadar indirilmektedir.

-  İsmet İnönü’nün ölümü: 2. Cumhurbaşkanı olan İsmet İnönü ölümü milli yas olarak ilan edilmiştir.

-  Ayetullah Humeyni’nin vefatı: İran İslam Devrimi’nin Ruhani lideri olan Ayetullah Humeyni ölüm haberinin ardından ulusal yas ilan edilmiştir.

-  Turgut Özal’ın ölümü: 8. Cumhurbaşkanı olan Turgut Özal'ın vefatı sonrasında 5 gün boyunca ulusal yas ilan edilmiştir.

-  11 Eylül Saldırısı: Amerika’da meydana gelen 11 Eylül saldırısının sonrasında 1 gün olarak ulusal yas ilan edilmiştir.

-  Papa II. Jean Paul’un ölümü: Papa’nın ölümü sonrasında ulusal yas ilan edilmiştir.

-  Japonya depremi ve tsunami: 2011'de Japonya’da yaşanan deprem ve hemen ardından yaşanan tsunamiden dolayı hayatını kaybedenler için milli yas ilan edilmiştir.

-  Rauf Denktaş’ın ölümü: KKTC Cumhurbaşkanı olan Rauf Denktaş'ın vefatından sonra 4 gün süreyle milli yas ilan edilmiştir.

-  Soma Maden Faciası: Manisa’nın Soma ilçesinde yaşanan maden kazası sonrasında ölen 301 maden işçisi için 3 gün süreyle milli yas ilan edilmiştir.

-  Koruyucu Hat Operasyonu: İsrail tarafından Gazze’ye düzenlenen ve 1800’den fazla Filistinlinin ölümüyle sonuçlanan Koruyucu Hat Operasyonu sonrasında üç günlük ulusal yas ilan edilmiştir.

-  Taliban’ın Peşaver kentine saldırması: Pakistan’da Taliban’ın Peşaver kentine düzenlediği saldırıda 145 kişinin ölümü sonrasında 1 günlük milli yas ilan edilmiştir.

-  Abdullah Bin Abdülaziz El Suud’un ölümü: Suudi Kralının ölümü sonrasında 1 günlük milli yas ilan edilmişti.

-  Süleyman Demirel’in vefatı: 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel vefat ettiği haberinden sonra 3 günlük ulusal yas ilan edilmiştir.

-  Ankara Katliamı: Ankara’da düzenlenen Emek, Barış ve Demokrasi mitinginde yaşanan terör saldırısında dolayı ölen 97 kişi için üç günlük ulusal yas ilan edilmiştir.

-  İstanbul’da yaşanan terör olayı: İstanbul'da gerçekleşen terör saldırılarından dolayı hayatını kaybeden ve yaralananlar için bir gün süreyle milli yas ilan edilmiştir.

-  İsrail askerleri tarafından pek çok Filistinlinin katledilmesi: Kudüs’te Amerikan Büyükelçiliği’nin açılması sebebiyle gerçekleştirilen protestolarda, İsrail askerlerinin ateş açmasıyla 55’in üzerinde kişinin ölmesi ve binlerce kişinin de yaralanması sonucu üç gün süreyle milli yas ilan edilmiştir.