Mars'ın özellikleri neler, Marsın kaç uydusu var, Mars neden yaşanabilir bir gezegenken birden yaşanamaz bir yer haline geldi?

Dünya son zamanlarda ciddi anlamda enerji sarf ediyor. Uzmanlar, Dünya'nın bu şekilde kullanılması sonucunda son zamanları olduğunu dile getiriyor. Durum böyle olunca, birçok insan insanlığın sonunu merak ediyor. Birçok özel şirketler bu konuya el atmak için yarış içerisindeler. İnsanlığın geleceğinin Mars'ta olduğu düşünülüyor. 

Güneş Sistemimizdeki gezegenler arasından ilgimizin odağında olan ve Dünya'ya en çok benzeyen gezegen olan Mars, şimdilerde ise kurak ve ıssız bir gezegen halinde. Fakat geçmişte böyle olmadığı en az Dünya kadar verimli olduğu uzmanlar tarafından ortaya atıldı.

Mars neden yaşanabilir bir gezegenken birden yaşanamaz bir yer haline geldi?

Mars'taki bu kritik değişikliğin 3,5 milyar yıl önce gerçekleştiği uzmanlar tarafından hesaplanıyor. Kısacası Kızıl Gezegen, oluşumundan bir milyar yıl sonra kurak ve çorak bir gezegene dönüştü. Lakin değişimin beraberinde getirdiği en önemli soruya halen daha net bir cevap bulunamadı; Mars neden yaşanabilir bir gezegenken birden yaşanamaz bir yer haline geldi?

Bilim insanları uzun yıllardır bu soruya cevap aramanın peşindeler. Mars görevlerinden elde edilen veriler doğrultusunda, bazı sonuçlar elde eden bilim insanları, şimdiye kadar net bir cevap veremeseler de bazı seçenekler insanlığa verildi.

Bu seçeneklerden biri ise, Mars'ın yüzeyindeki suları oluşturan iklim başlangıçta ılık ve yağışlıydı. Bu ılık iklim, gerekli yağış döngüsünün, dolayısıyla da gezegendeki suların oluşmasını destekledi. Fakat sonra, gezegendeki iklim soğudu ve yağışlar sona erdi. Haliyle de su kaynakları kurudu ve Mars giderek çorak bir gezegene dönüştü.

Bu seçeneğin kilit noktasındaki 'gezegen neden soğudu?' sorusuna ise şimdiye kadar karbondioksit yüzünden deniliyordu. Gezegenin atmosferindeki düşük karbondioksit miktarı nedeniyle sera gazı etkisi ile gezegenin sıcaklığı atmosferde hapsedilememiş, böylece de gezegen soğuyarak kurumuştu.

Yeni bir çalışma, karbondioksiti denklemden çıkardı

Bir grup bilim insanı tarafından yürütülen ve geçtiğimiz günlerde yayınlanan yeni bir araştırma doğrultusunda,  karbondioksitin söz konusu 'itici güç' olmadığını gösterdi. Mars iklimine yönelik birçok simülasyon oluşturan ve karbondioksit miktarını değiştirerek etkileri gözlemleyen ekip, karbondioksit miktarının değişmesinin sonucu değiştirmediğini analiz ettiler.

Kısacası Mars'taki suya ne olduğuna yönelik en genel kanılardan biri böylece çürütülmüş oldu. Araştırma ekibi, şu an için söz konusu değişkenin ne olduğunu, Mars'ı kurutan şeyin ne olduğunu tam olarak bilmediklerini söylüyorlar. Fakat NASA'nın Mars'ta süre gelen görevlerinden elde edilebilecek bazı verilerin bu sorulara cevap olmasını ummaktalar.

Tahminen 4,6 milyar yıl önce oluşan Mars'ın, geçmişte göllere, nehirlere sahip olduğu düşünülüyor. Bu bilgiyi bizlere veren ise gezegenin yüzeyinde bulunan kurumuş göl ve nehir yatakları, tortul kayalar ve geçtiğimiz yıllarda NASA'nın keşfettiği buz altı su kütleleri. Tüm bu bilgiler ışığında, Mars'ın geçmişte bereketli ve yaşanabilir bir gezegen olmuş olabileceğine dair bize bilgiler sunuyor.

Mars'ın sularının halen var olduğu düşünülüyor

İnsanlık olarak 'yaşanabilir bir gezegenken yaşanamaz bir yere dönüşen' bildiğimiz tek gezegen Mars. Bu durumda Mars'la ilgili sorulara pek çok farklı bilim insanının yanıt aramasına sebep oluyor. Durum böyleyken ortaya çok sayıda senaryo atılıyor.

Mars'taki suya ne olduğuna yönelik bir  vurucu cevap ise Caltech'ten bir araştırma ekibinden geçtiğimiz yıl gelmişti. Bu araştırma da ise, Mars'taki tüm suyun atmosferden 'kaçıp' giderek kurumuş olmasının mümkün olmayacağına, çünkü gezegende derinliği 100 , 1500 metre arasında değişen 'okyanus' benzeri oluşumların bile olduğuna dikkat çekiyordu. Verdikleri alternatif cevap ise Mars'taki suyun aslında hâlâ gezegende yer aldığı.

Bu durum nasıl mümkün olabilir?

Bu araştırma neticesinde, Mars'taki suyun atmosfer yoluyla da azaldığını reddetmiyor fakat tek başına yeterli olmayacağı düşüncesiyle yeni verilere odaklanıyor. Bu bağlamda, Mars'ın yüzeyindeki su, gezegendeki minerallere tutunuyor aksine kuruyor.

Kayalar ile etkileşime giren su ve yaşanan kimyasal ayrışmalar, su içeren killeri ve diğer mineralleri meydana getiriyor. Benzer bir süreç Dünya'da da oluyor. Lakin Dünya, tektonik olarak aktif olduğundan, suyu ve diğer molekülleri volkanik aktiviteler yoluyla atmosfere geri dönüştürüyor. Bununla birlikte, Mars, bazı depremler ve volkanik hareketler olsa da Dünya gibi tektonik olarak aktif değil ve bu sebepten ötürü, bir kez meydana gelen bu durum, suyun tekrar yüzeye dönmemesi haliyle kalıcı bir kuruluğa yol açıyor.

Mars'ı tekrardan yaşanabilir hale getirecek çılgın projeler yürütülüyor

Dünyada birçok insan artık Mars denildiği zaman akla gelen tek isim Elon Musk. Musk, sadece bizi Kızıl Gezegen'e taşıyacak roketler üretmekle ilgilenmekle kalmıyor, aynı zamanda Mars'ın yeniden yaşanabilir bir gezegen haline getirilebileceğini de düşünüyor. Bu durumda bazı zamanlar çılgın fikirlerini dile getiriyor.

Bunlardan ilki ve tüm dünyada merak konusu uyandıran, birkaç yıl önce öneri olarak sunduğu 'Mars'a nükleer bomba atalım' önerisiydi. Musk bu 'çılgın projeyi' ''Bir gezegeni yaşanılabilir kılmak için biri yavaş, biri hızlı metod biliyoruz şu an için. Yavaş olan yöntemde gezegendeki sera gazları oranını kademe kademe ve yavaş şekilde artırarak bu gazların Mars’ın atmosferini kalınlaştırmasını ve sera etkisi ile gezegeni ısıtmasını bekliyoruz. İkinci ve hızlı olan yöntemde ise gezegenin kutuplarına birkaç nükleer bomba gönderiyoruz ki bunları da “SpaceX Falcon 9 Heavy” roketimizle taşıyabilirsiniz, eminim'' şeklinde açıklayarak sundu. 

Fakat bu öneriden birkaç yıl sonra Musk sunmuş olduğu bu fikrinden vazgeçti ve Mars yüzeyini ısıtıp sera gazı etkisi oluşturmak için başka bir öneri sundu, 'Güneş reflektörleri yardımıyla Güneş ışınlarını gezegen üzerinde tek bir noktaya toplamak ve toprakta bağlı halde bulunan karbondioksit gazını çözerek gereken atmosferi oluşturmak.' dedi.

Bu önerilerin herhangi birinin işe yarayıp yaramayacağını henüz bilmiyoruz. Fakat çılgın fikirlerin doğrudan işe yaramasa da ileriye dönük büyük işler olacağını biliyoruz. Belki de bu tarz 'çılgın' görünen fikirler, gelecekte Mars'ı tekrardan  yaşanabilir bir gezegen haline getirir ve insalık Dünya'nın yok olması durumunda Mars'ta yaşamını sürdürür. 

Mars'ın özellikler neler?

Mars’ın yarıçapı Dünya’nınkinin yaklaşık yarısı kadardır. Yoğunluğu Dünya’nınkinden daha az olup, hacmi Dünya’nın hacminin %15’i, kütlesi ise Dünya’nınkinin %11’i kadardır.

Mars'ın kaç uydusu var?

2 adet uydusu bulunmaktadır.