Mars Nasıl Bir Gezegen? Mars Hakkında Her Şey

Mars gezegeni; Dünya’ya yakınlığı, gezegende su kalıntılarının bulunması, Güneş sisteminde Dünya’dan sonra yaşama en elverişli gezegen olması ve daha birçok özelliği nedeniyle bilim insanlarının dikkatini çekiyor. Öyle ki, evreni tanımaya yönelik yapılan çalışmaların dikkate değer bir kısmı Mars üzerine yoğunlaşmakta. Aslında kızıl gezegen, Dünya’dan sonra yaşama en elverişli gezegen olsa da mevcut haliyle orada yaşamak hiç de kolay değil. Peki, neden Mars sandığımız kadar kolay bir gezegen değil? Gelin biraz Mars’ı tanıyalım.  

MARS NASIL BİR GEZEGEN? MARS’IN ÖZELLİKLERİ

Mars; Güneş’e en yakın 4. gezegendir. Dünya’dan çıplak gözle görülen parlak kızıl görüntüsü nedeniyle adını Roma mitolojisindeki savaş tanrısından almıştır. Romantik bir deyimle kızıl gezegen olarak da bilinir. 

Birbiri ardına düzenlenen Mars görevleriyle birlikte bu gezegenin geçmişinin şimdiki görüntüsünden çok daha farklı olduğu ortaya konmuştur. Yapılan keşif araştırmaları, Mars’ın bir zamanlar mavi bir gökyüzüne ve akan sulak alanlara sahip olduğunu göstermiştir.

Mars, kendi eksenindeki bir tam turluk dönüşünü 24.6 saate tamamlar. Mars’ta geçen bir gün ‘sol’ olarak tanımlanır ve Mars misyonlarında ‘sol’ terimi kullanılır. Kendi ekseni etrafındaki dönüşünü Dünya’ya oldukça yakın bir sürede tamamlayan Mars’ın güneş etrafındaki dönüşü ise 687 gün sürmektedir. 

MARS NEDEN KIZIL?

Mars’ın neden kızıl bir görüntüye sahip olduğu hayli merak edilen bir konudur. Mars neden kızıl? Şeklindeki bir soruya şu şekilde cevap verebiliriz; Mars, ince bir atmosfere sahiptir. Toprak yapısında bulunan demir minerallerinin oksitlenmesiyle birlikte bu rengin bileşiklerini oluşturur (bildiğimiz demir paslanması) ve Mars atmosferi bu görüntüyü yansıtır. 

MARS’IN YÜZEYİ

Yolladığımız Rover ve yörünge uyduları nedeniyle Mars’ın yüzey yapısının net bilgilerine sahibiz. Hatta astronomlar bu gezegenin tamamının haritasını çıkarmıştır. Söz konusu haritaya NASA’nın resmi internet sitesi üzerinden ulaşılabilmektedir. Mars yüzeyi dev volkanik dağlarla, derin kraterlerle ve kanyonlarla kaplıdır. Güneş sisteminin en büyük dağı olma özelliğine sahip Olimpos Dağı Mars’ta bulunmaktadır. Bu dağ, Everest’ten 2.5 kat daha büyüktür. Yaklaşık 26 kilometre uzunluğuna sahip olan bu dağ hala keşfedilmeyi beklemektedir. 

Mars şimdilerde her ne kadar kurak, ıssız ve kızıl olsa da bir gezegen olsa da, yaklaşık 4 milyar yıl önce dünya benzeri bir görüntüye sahipti. Mavi bir gökyüzü ve akan nehirler bulunuyordu. 

Yeri gelmişken söyleyelim; Mars’ta hali hazırda su bulunmaktadır. Ancak gezegenin ince atmosferi bu suyun sıvı bir halde yüzeyde kalmasına fırsat vermemektedir.

Yaşamın en büyük kanıtı olan suyun, Mars’ta da böyle bir yoğunlukta bulunması kızıl gezegende bir zamanlar yaşam olabileceğine dair düşünceleri canlandırmaktadır. 

MARS ATMOSFERİ VE MARS SICAKLIĞI

Yapılan keşif araştırmaları Mars atmosferinin %96 seviyesinde karbondioksitten oluştuğunu göstermiştir. Geri kalanlar ise azot, argon, oksijen, karbonmonoksit ve su buharıdır. Mars’ın atmosferi Dünya’nın 150’de 1’i kadardır. Atmosferin bu derece ince olması, güneş sıcaklığının gezegen içerisinde tutulmasını zorlaştırmaktadır. Bu nedenle Mars’ın sıcaklığı bazı günler -153’e kadar düşmektedir. 

Mars, son derece kuvvetli kum fırtınalarına ev sahipliği yapmaktadır. Öyle ki bu fırtınalar zaman zaman gezegenin tamamında etkili olmaktadır. 

MARS’IN UYDULARI

Mars’ın Phobos (korku) ve Deimos (dehşet) isminde iki uydusu vardır. Bu uyduların en büyüğü Phobos’tur. 28 kilometre uzunluğunda ve 20 km genişliğindedir. Deimos ise 16 kilometre uzunluğunda ve 10 kilometre genişliğindedir. Söz konusu uydular bir astroittir güneş sisteminin oluşmaya başladığı zamanlarda Mars tarafından yakalanmış ve Mars yörüngesine oturtulmuştur.

Çok küçük kütle çekim etkisine sahip olan bu uydular gelecekte Mars’a yapılacak insanlı uçuşlarda bir istasyon görevi görebilir. 

MARS HAKKINDA BİLGİLER

Mars’ın kütlesi Dünya’nın 10’da 1’i kadardır.

Yüzeydeki çekim ivmesi Dünya’nın yaklaşık %40’ı kadardır.

Valles Marineris adında Güneş sistemindeki en büyük kanyon sistemine sahiptir.

Mars’ın maksimum yüzey sıcaklığı 35°C düzeylerindeyken minimum sıcaklığı -153’tür. Ortalama sıcaklık ise -65°C dolaylarındadır.

Geçmişte bir manyetik alana sahip olsa da günümüzde Mars’ta manyetik alan bulunmamaktadır.