Maaş zamlarında beyaz sayfa: Memur ve emekli aylıkları nasıl etkilenecek?

Orta Vadeli Program’ın (OVP) detayları hakkında geçtiğimiz günlerde bir açıklama yapan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ‘Bundan sonra ücret düzenlemeleri hedef enflasyona göre yapılacak dedi. Bakan Şimşek, hiçbir şekilde enflasyona ezdirilmeyecek, dar kesimlinin alım gücünün kalıcı şekilde artırılmasının tek bir yolu var, o da enflasyonu tek haneye düşürmekle olur” dedi.

Bakan Şimşek’in bu açıklamaları sonrasında maaş hesaplamalarında yaşanacak değişimler merak ediliyor. Konuyla ilgili beklentilerini CNN Türk canlı yayınında açıklayan Ekonomist. Prof. Dr. Abdulkadir Develi şu ifadeleri kullandı:

“Önceki ücret politikalarında refah payını kapsayan düzenlemeler vardı. Reel gelirin artırılmasında bir motivasyon söz konusuydu. Şu an özellikle enflasyonun etkisi, depremin etkisi ve buna bağlı olarak enflasyon beklentisini yönlendirme süreci içerisindeyiz.  

Yeni dönemde maaş hesaplamaları nasıl olacak?

Burada fiyatlama davranışlarının önüne geçen bunu yönlendiren bir politikadır. Önümüzdeki yıl için zam teklifine bakıldığında memur ve memur emeklisinde bunu görüyoruz. Enflasyonun altında bir teklif durumu söz konusu ama enflasyon farkının garanti edildiği bir model söz konusu. Son süreçte fiyatlama davranışları bozuldu. Emekliye memura artış olduğu zaman fiyatlama davranışlarında bozulmalar oluyor. Burada rasyonel bir enflasyon projeksiyonu ortaya konulması fiyatlama davranışları noktasında etkili olacaktır.

Refah payından bahsetmeyeceğiz

Memur ve memur emeklilerinin ücretlerini etkileyen en önemli unsur enflasyon, şu süreçte Deprem etkisinden dolayı refah payından bahsetmeyeceğiz ama enflasyondan bahsedeceğiz. 

Şu amaçlanıyor. Burada enflasyon beklentisi ile ücret beklentisinin eş anlı oluşturularak bir zemin amaçlanıyor. Önümüzdeki yılla ilgili bir kararlılık var.  

Bakan Şimşek satın alma gücünün korunacağını söyledi. Bu önemli bir cümle, enflasyon arttığı zaman satın alma gücü eriyor.  

Önümüzdeki süreçte enflasyonla ilgili doğrudan hareket eden bir ücretleme politikasını göreceğiz. 

Enflasyonun düşürülmesi için alınacak tedbirler neler?

Dar kesimlinin gelir düzeyinin artırılması, enflasyonun ötesinde bir gelir düzeyinin sağlanması şeklinde açıklanabilir.  

Fiyat istikrarı sağlandığı zaman enflasyon tek haneye düştüğü zaman ücret düzenlemeleri ile enflasyonun ötesinde artış daha kolay hale gelecektir. Bakan Şimşek şunu vurguluyor: Enflasyonun fiyat istikrarını sağlaması, enflasyonun tek haneli rakamlara düşmesi, dar gelirinin refah seviyesinin artırılması önemli. 

OVP’de hangi politikalar atılacak?

Enflasyon satın alma davranışlarını bozuyor. Yatırımla ilgili kararları belirsizliklerden dolayı zor bir hale getiriyor, öngörülebilirliği düşürüyor. Öngörülebilirliğin artması fiyat istikrarına bağlı. Yeni ekonomi yönetimi şunun altını çiziyor: Fiyat istikrarının sağlanması.  

Şu anki modeli nasıl özetleyebiliriz? Dezenflasyonist süreç, büyüme, ihracatın artması ve satın alma gücünün korunması, hepsinin bir arada olduğu modelden bahsediyoruz. 

Şu anda sıkılaşma ile beraber içerideki tüketimin, talebin azalması bekleniyor ki enflasyon azalsın. Şu anda yaşamış olduğumuz enflasyon geçici bir enflasyon. Sebepleri belli, TL’deki değer kaybı, vergi güncellemeleri, akaryakıt fiyatlarındaki artış, bunlar büyük ölçüde fiyatlandı. Geriye ne kaldı? Güçlü iç talep. Güçlü iç talepten dolayı enflasyon artıyor. Şu anda uygulanacak model içerideki talebin soğutulması, sıkı para politikası ile beraber, tüketici kredilerindeki daralma ile beraber talebin soğutulması. Sıkılaşmanın etkisini yıl sonuna doğru göreceğiz.”