KYB'de Oğul Bafıl ve Yeğen Lahur Dönemi Başladı

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'ndeki (IKBY) Süleymaniye merkezli Kürdistan Yurtseverler Birliği'nde (KYB) kontrol askeri ve istihbarat açısından tecrübeli, Batı'da eğitim almış iki genç isim olan Lahur Şeyh Cengi ve Bafıl Talabani'ye geçti.

Irak'ta 45 yıllık geçmişi olan Kürt siyasetinde kendisinden konuşturan KYB'nin eş başkanları dün netlik kazandı. Partinin 21 Aralık 2019'da gerçekleştirilen 4'üncü olağan kongresi kapsamında Celal Talabani'nin yeğeni Lahur Şeyh Cengi ve oğlu Bafıl Talabani KYB'nin eş başkanları oldu.

Lahur ve Bafıl, partinin kurucusu Celal Talabani'nin Aralık 2012'de rahatsızlanması ve 3 Ekim 2017'de yaşamını yitirmesinin ardından özellikle IKBY'de yaşanan gelişmelerde kendilerinden pek çok kez söz ettiren taraflar oldu.

Celal Talabani'nin kardeşi Cengi Talabani'nin oğlu olan Lahur, 1975 'te Erbil'in Koysancak ilçesinde hayata gözlerini açtı. 1988'de ailesiyle İran'a göç etmek durumunda kalan Lahur bu ülkede 2 sene kaldıktan sonra 1990'da İngiltere'ye sığındı.

Üniversite eğitimini İngiltere'de bitiren Lahur, 1999-2002 yıllarında KYB'nin Türkiye temsilciliğinde bulundu.

Lahur, yıl 2002 olduğunda ise ABD'nin desteğiyle Bafıl Talabani'yle Süleymaniye'de terörle mücadele birimini kurdu.

Askeri tecrübesi bulunan 45 yaşındaki Lahur, 2013'te KYB'nin Süleymaniye'deki "Zanyari" adlı istihbarat biriminin başında göreve başladı.

Lahur komutasındaki terörle mücadele birimi, 2014'te Mesut Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) kontrolünde olan Musul'un Mahmur ilçesinin terör örgütü DEAŞ'tan geri alınmasında önemli rol oynadı. Lahur komutasındaki birim aynı zamanda Diyala, Kerkük ve Erbil'in bazı bölgelerinde de DEAŞ'la mücadelede ön saflarda bulundu.

Celal Talabani'nin en büyük oğlu olan ve Lahur gibi askeri geçmişi sahip Bafıl, 1973'te dünyaya geldi. Bafıl, 1990'lı yıllarda bir dönem ailesiyle İngiltere'de yaşam sürdü.

ABD'nin Irak'ı işgalinden önce 2002'de Süleymaniye'ye dönen Bafıl, ABD'nin desteğiyle kuzeni Lahur ile terörle mücadele birimini kurdu.

Bafıl, 2004'ten sonra KYB'nin istihbarat servisi Zanyari'nin başına geçti ve bir dönem bu görevi sürdürdü.

Babası Celal Talabani'nin hayatta olması sebebiyle bu yıllarda arka planda duran Bafıl, öne çıkmak yerine halihazırda IKBY Başbakan Yardımcısı olan kardeşi Kubat Talabani'yi desteklemeyi seçti.

TALABANİ'NİN YOKLUĞUNDA ÖNE ÇIKAN KUZENLER

KYB'nin lideri Talabani Aralık 2012'de Irak Cumhurbaşkanı olduğu esnada bir anda rahatsızlanarak tedavi için Almanya'ya götürüldü.

Bu zamanda KYB'nin Birinci Genel Sekreter Yardımcısı Kosret Resul, İkinci Genel Sekreter Yardımcısı Berhem Salih ve Talabani'nin eşi Hero İbrahim Ahmed arasında bir güç çekişmesi başladı.

Lidersiz kalan partide yeniden kongreye gidilmesi ve bir liderin seçilmesi için muhalif sesler yükseldi. Ancak Talabni'nin eşi Hero'nun "Celal Talabani hayatta olduğu müddetçe buna izin vermeyeceği" yönündeki ısrarı üzerine 2014'te kongre yerine düşük seviyede bir parti toplantısı gerçekleştirildi.

Dönemin IKBY Başkanı Mesut Barzani liderliğinde 25 Eylül 2017'de bağımsızlık referandumuna gidilmesi, KYB içindeki görüş ayrılıklarını kesin bir şekilde ortaya çıkardı. Barzani'nin Süleymaniye'de düzenlediği referandum kampanyasına Talabani'nin eşi Hero bizzat katılsa da oğlu Bafıl, "KYB'nin, ABD'nin sunduğu teklif karşılığında referandumun ertelenmesini kabul ettiğini" bildirdi. Bafıl, daha sonra söz konusu yazılı açıklamasını geri çekip sosyal medya hesabının hacklendiğini ifade etti.

Celal Talabani, 3 Ekim 2017'de tedavi gördüğü Almanya'da yaşamını yitirdi.

Talabani'nin ölümünden sonra Bafıl ve Lahur isimleri, 16 Ekim 2017'de Irak merkezi hükümetinin Peşmergenin elindeki Kerkük'e gerçekleştirdiği operasyon sonrası ön plana çıktı. Çoğunluğunu KYB'li Peşmergelerin oluşturduğu IKBY güçlerinin Irak ordusuyla çatışmadan Kerkük'ten çekilmesi bazı kesimlerin tepkisine yol açtı.

Ezeli rakipleri KDP tarafından "ihanet" ile suçlansalar da kuzen Talabaniler, KYB içinde önemli kararlar alınması hususunda uzlaşı yapabilecek bir güce sahip olduklarını ortaya koydu. Kerkük olayı sonrası ikilinin ismi de çoğu zaman konuşuldu.

Bafıl ve Lahur'un etkisi altındaki KYB, 12 Mayıs 2018'de yapılan Irak genel seçimlerinde Bağdat'a 18 milletvekili gönderebildi. IKBY'de 30 Eylül 2018'de gerçekleştirilen bölgesel seçimlerde ise KYB, 21 milletvekilini koltuğa oturtarak Erbil Meclisi'nde tekrar ikinci parti konumuna yükseldi.

KYB'nin önemli kişilerinden olan Berhem Salih ise Irak'taki genel seçimlerden önce partisinden ayrılıp Demokrasi ve Adalet Koalisyonu'nu kurdu. Fakat Salih 2018'deki seçimlerde istediği neticeye ulaşamadı. Bafıl ve Lahur, Salih'i ikna etti ve KYB'nin Irak Cumhurbaşkanı adayı olarak gösterdi. Salih, 2 Ekim 2018'de bu ikilinin desteğiyle Irak Cumhurbaşkanı olabildi.

Kuzen Talabaniler, sırasıyla Kerkük olayı, seçimlerde partinin gücünün korunması ve Salih'ın ikna edilmesi gibi tavırlarla KYB içindeki dengede konrolü kendi ellerinde tutmayı başardı.

Bu sürecin ardından özellikle Lahur Talabani, Süleymaniye'ye gelen tüm siyasi, diplomatik ve askeri temsilcileri KYB adına karşılayan kişi oldu. Lahur, Cumhurbaşkanı Berhem Salih ile 21 Ocak'ta İsviçre'nin Davos ilçesinde gerçekleştirilen Dünya Ekonomik Forumu'na katılarak üst düzey toplantılara da katılmış oldu.

KYB'NIN 4'ÜNCÜ KONGRESİNDE TALABANI AİLESİ GÜÇ TAZELEDİ

Irak'ın kuzeyinde Süleymaniye başta olmak üzere Kerkük ve Erbil kentlerinde siyasi etkiye sahip KYB, Suriye'nin başkenti Şam'da kurulduğu 1975'ten şimdiye kadar ki 4'üncü kongresini "yenilenme" adı altında 21 Aralık 2019'da Süleymaniye'de gerçekleştirdi.

Kongrenin ilk gününde Irak'ın KYB'li Cumhurbaşkanı Salih, IKBY Başbakan Yardımcısı Kubat Talabani ve IKBY Meclis Başkanı Revaz Faik hükümet içindeki resmi görevleri sebebiyle 121 kişilik KYB Başkanlık Konseyi'ne doğrudan seçildi.

Kongrenin ikinci gününde ise KYB Başkanlık Konseyi'nin diğer 118 üyesi belirlendi. KYB Başkanlık Konseyi listesinde, Celal Talabani ailesinin mevcut konumlarını koruduğu görüldü.

Talabani'nin oğulları Kubat ve Bafıl, yeğenleri Lahur ve Aras Şeyh Cengi'nin dışında ailenin diğer kişilerinden Şanaz İbrahim Ahmed, Celal Şeyh Naci Talabani, Ala Talabani, Pola Sirvan Talabani ve Begerd Talabani'nin isimleri de KYB Başkanlık Konseyi listesinde bulundu.

Bafil ve Lahur, KYB Başkanlık Konseyi'ne ilk defa seçilen kişiler oldu.

KYB'NIN "AİLE PARTİSİNE DÖNÜŞMESİNE" TEPKİ

KYB'nin şu anki Yüksek Siyasi Meclis Başkanı Kosret Resul'ün dışında Mela Bahtiyar, Hakim Kadır, Diler Seyid Mecid ve Şeyh Cafer Mustafa gibi partinin önemli isimlerinin eş başkanlık sisteminden ve KYB'nin aile partisine dönüşmesinden rahatsız oldukları ifade ediliyor.

Parti kurulduğu 1975 yılından itibaren 9 Şubat 2020'ye kadar genel sekreterlik sistemine sahipti. Ancak KYB'nin yeni başkanlık konseyi 9 Şubat'ta düzenlediği toplantıda tüzük değişikliğine giderek oy birliğiyle eş başkanlık sistemine geçilmesini kabul etti.

Eş başkanlık kararından iki gün sonra IKBY'deki yerel medyada Bafıl ve Lahur'un, eş başkan seçildikleri iddia edildi. Bu durumdan rahatsız olan Resul, Başkanlık Konseyi'nin tüm toplantılarının askıya alındığını duyurdu.

Yerel medya Talabanilerin Resul'ü ikna etmek için evine kadar gittiği konusunda haberler yaptı. Bafıl ve Lahur eş başkan seçildikten sonra da Resul'den herhangi bir tebrik mesajı gelmedi.

KYB'li Cumhurbaşkanı Salih ise kongreye katıldığı 21 Aralık'tan şimdiye kadar partideki değişiklikler hususunda sessiz kalmayı seçti.

YB'YE İLK TEBRİK İRAN'DAN

KYB, jeopolitik konumu dolayısıyla kuruluşundan şimdiye kadar İran'a yakın kabul ediliyor. KYB ile İran arasındaki ilk somut iş birliği, 1980'de Irak-İran savaşı döneminde başladı. İran'ın desteğiyle Saddam Hüseyin'e karşı gerilla savaşı yürüten KYB, 1991'de Süleymaniye ve Erbil'de kontrolü eline aldı.

İran, KDP ile KYB arasında çıkan iç çatışmada Talabani'ye destek verirken Tahran'ın Irak'taki en güçlü milis grubu kabul edilen Bedir Tugayları da 2003'e kadar KYB'nin kontrolündeki Süleymaniye'de konuşlandı.

Tahran ile KYB arasındaki ilişkiler, Şiilerin Irak'ta hükümeti kurması ve Celal Talabani'nin Cumhurbaşkanı seçilmesiyle daha da sağlamlaştı. Talabani ailesinin 3 Ocak'ta ABD tarafından öldürülen İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ile iyi ilişkileri olduğu biliniyor.

Talabani ailesine yakın isimlerin her seferinde Süleymani hakkında medya üzerinden övgüler düzmesi bölgede bilinen ve bazen de tepki toplayan bir durum. Celal Talabani'nin hayatını kaybetmesinden ardından Süleymani bizzat Talabani'nin mezarını ziyaret eden kişiydi. Bu ziyaretten hemen sonra 16 Ekim 2017'de "Kerkük olayı" yaşandı.

Süleymani öldürüldüğü zaman da Talabani ailesi, başsağlığı için Süleymaniye'deki tek diplomatik kurum olan İran Konsolosluğu'nu ziyaret etti.

KYB Başkanlık Konseyi Üyesi ve Peşmerge komutanlarından Mahmud Sengavi, İran'ın yarı resmi haber ajansı Tasnim'e yaptığı konuşmada, "Keşke Süleymani bizim komutanımız olsaydı. Çünkü onda gördüğüm tek şey liyakat ve kahramanlıktı." ifadelerine yer verdi.

Bafıl ve Lahur eş başkan seçilmesi sonrası ise henüz hiçbir Kürt partisi tebrik mesajında bulunmadı. İlk açıklamayı İran'in Süleymaniye Konsolosluğu yaptı.

Kutlama mesajında, Talabani döneminde güçlü olan KYB-İran ilişkilerinin yeni eş başkanlarının seçilmesinden sonra daha da güçlenmesi dileklerinde bulunuldu.

Son Dakika Dünya Haberleri için aşağı kaydırın.