Kut'ül Amare Zaferi'nin 103. yılı

Türk tarihinin akıllara kazınan en büyük zaferlerinden biri 29 Nisan 1916'da İngilizlere karşı elde edildi. İngiliz ordusuna karşı 1. Dünya Savaşı döneminde elde edilen zaferin tarihte bıraktığı izler hala etkisini sürdüyor.

İngiliz ordusu, neredeyse 300 yıl aradan sonra çok büyük bir yenilgi aldı. On binin üzerindeki İngiliz askeri esir alındı, yaklaşık 30 biniyse hayatını kaybetti.

AMAÇ PETROL ALANLARINI İŞGAL ETMEKTİ

Yıl 1916, aylardan Nisan. Yer, kızgın çöllerin göbeğinde; Fırat ve Dicle nehirleri arasındaki Irak’ın Kut şehri…

1. Dünya Savaşı, tüm hızı ve sertliğiyle sürerken; Çanakkale cephesinde taraflar göğüs göğüse çarpışıyordu.

İngilizler öte taraftan Basra Körfezi üzerinden Bağdat'ı işgal etmek için çalışmalara başlamıştı. Amaç petrol kaynakları bakımından zengin olan bölgeleri ele geçirmekti. İngilizlerin stratejik ve ekonomik önemdeki petrole sahip olması için önce Bağdat'ı istila etmesi elzemdi. Bağdat ise, Osmanlı yönetimine bağlıydı. Bağdat'a giden yoldaki en önemli noktaysa Kut şehriydi.

Hesaba göre Kut ele geçirilecek ve Bağdat'a girilecekti. Fakat öyle olmadı, mızrak çuvala sığmadı ve yanlış hesap bu kez Bağdat'tan değil Kut'tan döndü.

IRAK AZ SAYIDA ASKER TARAFINDAN KONTROL EDİLİYORDU

İngilizler, 3 Kasım 1914’te Basra Körfezi’ne askerlerini gönderdi ve Abadan’a konuşlandı. İki gün sonra da Basra’nın güneyinde yer alan, stratejik öneme sahip Fav Yarımadası’nı işgal etti.

Osmanlı İmparatorluğu, bölgedeki askeri birliklerini Çanakkale, Sarıkamış ve Filistin cephelerine kaydırmıştı.

Irak’ın tamamının kontrolü 38'inci Tümen’e bağlı az sayıda askere bırakılmıştı; bu yüzden İngilizlerin Basra’ya ulaşması ise oldukça kolay oldu.

İngiliz General Townshend Dicle Nehri boyunca yeni bir harekat başlattı. Osmanlı kuvvetleri Nureddin Bey’in kumandası altındaydı.

Hedefleri Bağdat’ı almak olan İngilizler yol üzerindeki Kut'ül Amare’yi ele geçirdiklerinde takvimler 1915'in sonbaharını gösteriyordu.

ÇOK FAZLA KAYIP VEREN İNGİLİZ ORDUSU KUT-UL AMARE'YE ÇEKİLDİ

22 Kasım 1915’te Townshend, Bağdat’a 30 kilometre uzaklıktaki Selmanıpak bölgesinde saldırıya geçti. Türk ordusunun başına da Alman Mareşali Goltz Paşa getirildi. Selmanıpak’ta çok sayıda kayıp veren İngilizler Kut'ül Amare’ye çekildi. Osmanlı kuvvetleri kaleyi kuşatma altına aldı. Bu sırada Türk ordusu Halil Paşa kontrolüne verildi.

Türk ordusu muhasara altına aldığı kalenin etrafına sağlam mevziler kazdı. Nehirden gelmesi muhtemel düşman birlikleri için engeller konuldu. General Townshend’in ümitleri artık bitmek üzereydi.

TOWNSHEND 26 NİSAN’DA TESLİM OLDU

Kıtlık ve salgın hastalıkların yanı sıra İngiliz ordusunun mühimmatında bulunan silahlar da bitmek üzereydi. Hint tümeni, dini gerekçelerle at eti yemeyi reddedince açlık dayanılmaz hale geldi. Sonunda Townshend, elinde kalan silah ve mühimmatı imha ederek 29 Nisan 1916 günü teslim oldu.

Britanya tarihine kazınmış en ağır yenilgilerden biri olarak geçen Kut'ül Amare mağlubiyeti İngilizler için büyük bir hayal kırıklığı oldu. Öyle ki ciddi bir prestij kaybı olan bu yenilgiyi unutmak ve unutturmak istediler.

Bu zafer, sadece İngiliz değil, Türk tarihinde de yok edilmeye çalışıldı. Lakin üzerinden yüz yılı aşkın süre geçen Kut'ül Amare Zaferi ruhu yeniden diriliyor.

Son Dakika Gündem Haberleri için aşağı kaydırın.