Kirayı Bankaya Yatırmayan Kiracıya da Ceza Geliyor! İşte Uzmanların Önerdiği 3 Formül

Yeni düzenleme, kira bedelinin elden ödenmesi durumunda asgari 7 bin 500 TL, azami 20 milyon TL olmak üzere ödemenin yüzde 10’u oranında ceza öngörüyor. Bu durum, vergiden kaçınmak isteyen bazı ev sahiplerinin kiracılarına "Banka hesabım yok, ya elden ver ya da evimden çık" baskısı yapmasına neden oldu. Peki, bu durumda kiracı ne yapmalı?

Uzmanlar, bu durumda kiracının cezadan kurtulmak için uygulayabileceği üç formülü sıraladı:

1. Maliye'ye Bildirimde Bulunmak: Kiracı, kirayı elden vereceğini Maliye'ye bildirdiğinde, ceza kesilmeyecek. Bu, kiracının en pratik çözüm olarak değerlendirebileceği bir yöntemdir.

2. PTT Üzerinden Ödeme: Kiracı, kira bedelini PTT'den ödemeli olarak gönderebilir. Bu şekilde ödeme belgesiyle birlikte kira ödemesinin yapıldığı kanıtlanabilir.

3. Mahkemeye Başvurmak: Kiracı, mahkemeye başvurarak kira bedelinin ödeneceği hesap numarasının tespit edilmesini isteyebilir. Bu durumda mahkeme tarafından belirlenen hesaba kira ödemesi yapılarak yasal yükümlülükler yerine getirilmiş olur.

Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele

Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın hazırladığı bu vergi paketi, kayıt dışı ekonomiyle mücadelede önemli bir adım olarak görülüyor. Düzenlemeyle birlikte kira ödemelerinin kayıt altına alınması, vergilendirmenin daha etkin yapılması ve haksız kazançların önlenmesi hedefleniyor.

Bu yeni düzenlemelerin yürürlüğe girmesiyle birlikte, kira ödemelerinin banka üzerinden yapılması zorunlu hale gelecek ve elden yapılan ödemeler her iki taraf için de ciddi cezai yaptırımlar doğurabilecek. Kiracıların ve ev sahiplerinin bu düzenlemelere uyum sağlaması, yasal yükümlülüklerini yerine getirmeleri büyük önem taşıyor.

Okul Faturası ve Sigorta Giderleri Vergiden Düşülebiliyor

Uzmanlara göre, kira beyannamesi vermeyerek vergiden kaçınmak, uzun vadede daha maliyetli sonuçlar doğurabilir. Günümüzde birçok belgeli gider, kira gelirinden düşülebiliyor. 2024 yılı için uygulanan istisna tutarı 33 bin lira olarak belirlenmiş durumda. Bu yıl boyunca toplam 100 bin lira kira geliri elde eden bir ev sahibi, bu tutardan 33 bin lira düşüldükten sonra kalan 67 bin lira üzerinden vergi ödeyecek.

Götürü ve Gerçek Gider İndirimi

İstisna dışında, kira gelirinden yüzde 15 götürü gider veya belgeli gerçek giderler düşülebilir. Yüzde 15 götürü gider (10.050 TL) düşüldüğünde, vergi matrahı 56.950 liraya inecek. Ayrıca, yüzde 10'u kadar eğitim ve yüzde 15'i kadar sağlık sigortası gideri de kira gelirinden indirilebiliyor. Eğitim masrafı indirimi (5.695 TL) ve sağlık sigortası indirimi (7.688 TL) uygulandığında, vergi matrahı 43.566 liraya, ödenecek vergi ise 6.535 liraya kadar iniyor.

Diğer İndirimler ve Vergi Avantajları

Bunun dışında daha birçok indirim de mevcut. Kiraya verilen gayrimenkul için borçlanılan kredinin faizleri, emlak vergisi, taşınmazla ilgili olarak ödenen vergi, resim, harç ve şerefiyeler ile belediyelere ödenen harcamalara katılma payları da gider olarak yazılabilir. Belgeli gerçek giderlerde yüzde 15'lik sınır bulunmuyor. Bu giderler, vergi matrahını daha da azaltarak ödenecek vergi miktarını düşürebilir.

Toplam İndirilebilecek Tutar

Ancak, toplam indirilebilecek tutar için bir sınır var ve bu sınır bir formül ile belirleniyor. Bu formülde, istisna düşülmüş gelirin (67.000 TL) toplam gelire (100.000 TL) oranı olan yüzde 67 dikkate alınıyor. Örneğin, toplam gider 50 bin lira ise indirilebilecek gider (50.000 x 0.67) 33 bin lira oluyor. Bu durumda, vergisi ödenecek kazanç 34 bin lira, ödenecek vergi ise 5.100 lira oluyor.

Kiraya Stopaj Paketten Çıkarıldı

Meclis’e sunulan ve bu hafta içinde görüşülmesi hedeflenen vergi paketinde bazı maddeler çıkarıldı. Gelirler İdaresi Başkanlığı’nın önerisine göre bankaya yatırılan kiradan yüzde 20 oranında vergi kesilecekti. Kirada stopaj uygulamasıyla devletin ev sahiplerinden 40 milyar liralık kira vergisi tahsil edeceği öngörülüyordu. Ayrıca, birden fazla evi olanlardan fazladan vergi alınması talep edildi. Ancak her iki madde de taslaktan çıkarıldı. Öte yandan, kira kontratlarının e-devlet üzerinden yapılması konusu da taslakta yer almadı.

Sonuç

Kira gelirlerinin kayıt altına alınması ve belgeli giderlerin düşülmesi, hem kiracıların hem de ev sahiplerinin yasal yükümlülüklerini yerine getirmesini kolaylaştırıyor. Kira beyannamesi vermemek uzun vadede maliyetli olabilirken, mevcut yasal düzenlemelere uyum sağlamak birçok avantaj sağlıyor