Karlofça Antlaşması Nedir, Maddeleri ve Sonuçları Nelerdir?

Antlaşma, 26 Ocak 1699 tarihinde ve bugünkü Sırbistan sınırları içerisinde yer alan küçük Karlofça kasabasında imzalandı. Osmanlı’nın karşısında Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu liderliğinde Kutsal İttifak yani Avusturya, Venedik ve Lehistan vardı. Karlofça; 1683 ve 1698 yılları arasında gerçekleşen Osmanlı – Kutsal İttifak savaşlarının sonucunda bir barış antlaşması olarak imzalanmıştır. İşte detaylar…

OSMANLI – KUTSAL İTTİFAK SAVAŞLARI

Sultan II. Mustafa döneminde Osmanlı Devleti, Avusturya’ya üç büyük sefer düzenledi. Ardından Papa XI. Innocentius, Osmanlı karşısında Avusturya, Lehistan ve Venedik’in içinde bulunduğu bir ittifak oluşturdu. Ardından Kutsal İttifak’a Rusya da dahil oldu.

Kutsal İttifak, dört bir yandan Osmanlı topraklarına saldırmaya başlayınca uzun süren savaşlar Osmanlı Devleti’ni yorgun düşürdü. Rusya’nın da dahil oluşuyla Akdeniz ve Karadeniz de tehlikeye girdi. Birkaç başarısız denemeden sonra Azak Kalesi, Ruslar tarafından ele geçirildi. Gittikçe zayıflayan Osmanlı kuvvetleri, İngiltere ve Hollanda’nın da araya girmesiyle barış müzakerelerini kabul etti.

ANTLAŞMA MADDELERİ

- Venediklilere Mora Yarımadası ve Dalmaçya bırakılacak. Ayrıca Zanta Adası’nda verdikleri vergi kaldırılacak.

- Macaristan ve Erdel Avusturya’ya verilecek.

- Osmanlı, Preveze Kalesi’ni yıkacak.

- İnebahtı Kalesi Osmanlı’ya geri verilecek.

- Osmanlı, Podolya ve Kamaniçe’yi Ukrayna’ya bırakacak.

- Osmanlı, Kırım hanlarının Lehistan’a saldırmasını önleyecek.

- Temeşvar Eyaleti sancakbeyleriyle birlikte Osmanlı’ya bırakılacak.

- Tişe ve Moroş nehirlerinde her iki taraf da söz sahibi olacak ve serbest olarak taşımacılık yapabilecek.

- Hırvatistan’da her iki taraf da topraklarını koruyacak.

- Sava Nehri iki devletin hududu olarak belirlenecek.

- Ruslar, “Kapı Kethüdası” denilen daimi küçük elçilerini İstanbul’da bulunduracak.

- Azak Kalesi Ruslara bırakılacak.

- Antlaşma, 25 yıl geçerli olacak ve Avusturya’nın garantisi altına kalacak.

SONUÇLARI

- Karlofça, Osmanlı’nın batıda büyük çapta toprak kaybettiği ilk antlaşma oldu. Osmanlı’da kaybedilen toprakları geri alma siyaseti uygulanmaya başladı. 

- Duraklamanın ardından gerileme dönemi resmen başlamış oldu.

- Beklenen ve 13 yıl süren İspanya Veraset Savaşları başladı.

- Avrupa’nın Türkleri topraklardan çıkarma umudu arttı.

- Yaşanan savaşlar ve müzakere döneminde tam 4 padişah değişti.

- Osmanlı ordusu yıprandı.

- Çok sayıda sadrazam değişti ve görev başına geldi.

- Devlet ekonomisi büyük değişimlere uğradı.

- Avrupalılar askeri bakımdan üste çıkmaya başladı.

- Osmanlı Devleti itibar kaybetti.

- Avusturya Avrupa’nın en güçlü devleti oldu.

- Osmanlı’nın Orta Avrupa egemenliği son buldu.