İyi Bir Hikaye Nasıl Yazılır?

Birçok yazar adayı, bir eser vücuda getirmeden önce kapsamlı bir araştırma sürecine girer. Eserin bel kemiğini oluşturan bu araştırma süreci aynı zamanda türünü de belirler. Hikaye türü sanılanın aksine oluşturması, kontrol edilmesi ve tüm yapıları dengeli bir biçimde tutması zor olan bir edebi türdür. Hikaye için roman türünün kısa hali gibi yanlış bir algı bulunmaktadır. Ancak hikaye birçok yönüyle romandan ayrılır. Peki, hikaye nasıl yazılır? İşte detaylar...

HİKAYE YAZMA TEKNİKLERİ

Hikaye konusunun belirlenmesi: Hikaye yazımına geçmeden önce, konunun bütünüyle ele alınması ve ana hatlarının belirlenmesi gerekmektedir. Bu noktada, hangi konunun ele alınacağı ve bu konunun okuyucuya nasıl aktarılacağı etraflıca düşünülmelidir. Bir örnek vermek gerekirse;

Diyelim ki hikaye, karakterimizin zorluklarla baş başa kalması ve adım adım bu zorlukların üstesinden gelmesidir. Hayatın kendisinin bir mücadele alanı olduğu düşünülürse, yazılan hikayeye basit ya da derin gerçekçi zorluklar ve çözümler eklemek inandırıcılığı arttıracak, okuyucunun hikaye ile samimi bir bağ kurmasına yol açacaktır.

Ana karakteri tasarlamak ve ona bir hayat vermek: Hikayeler genel olarak bir ya da iki tane karakter ekseninde ilerler. Bu nedenle, karakterlere çok fazla detay eklenmeyecek olsa bile yaratılan karakterin bütün hayatının yazar tarafından bilinmesi ve tasarlanması gerekmektedir. Bu şekilde karakterin olaylar karşısındaki tepkileri daha iyi anlaşılacak ve daha iyi anlatılacaktır. Örneğin, kahramanımıza bir ilham kaynağı bulmak ana karakterleri tasarlamak için önemlidir. Böylece okuyucu kafasında bir rol model çizebilirsiniz. Rol model bulma konusunda etrafınıza göz gezdirmek iyi ve gerçekçi bir bakış açısı olacaktır: Sizi ne harekete geçiriyor? Çevrenizdeki ya da sokaktaki insanları bir eylemi yapmaya iten nedenler nelerdir?

Çatışma: Hayat, zıtlıklardan ibarettir. Edebi yapıtlar da çoğu zaman zıtlıklar ve çatışmalar üzerinden ilerler. Zıtlıklar ve çatışma içerisinde kalan kahraman, ne yapacağını henüz kestiremezken, okuyucuya biraz daha gerçekçi ve anlamlı gelir. İlahi özelliklerden uzakta, mutlu olan, acı çeken, duygulara sahip gerçekçi bir insan kahraman yaratmak önemlidir. Bu da okuyucunun karaktere ısınmasına yardımcı olur.

Mekanı belirlemek: Olay, kişi, zaman ve mekan bir hikayenin en önemli unsurlarıdır. Mekanın boyutu ve kapsamı ana karakter ve yan karakterlerin hem psikolojisiyle hem de davranışlarıyla doğrudan etkilidir. Hikayenizin ana mekanını belirleyin ve ayrıntılayın. Daha sonra yan mekanlarla ana mekanı destekleyin. Bunun için beyin fırtınası ve çokça gözlem yapmak iyi bir yol olabilir. Örneğin, evdeki bir sandalyenin ayağının kırık olması gibi küçük ayrıntılar gerçeklik algısını arttıracaktır.

Hikayenin teması: Tema, en az konu kadar önemli bir unsurdur. Örneğin kaygı, aşk, arzu, boşluk hissi, dostluk gibi temalar hikayenin kurgusunu güçlendirir.

Taşkınlık noktası/duygusal zirve: Karakterimiz, hikayenin başından itibaren birtakım zorluklar ve duygusal gerginliklerle yüzleşmek zorunda kalıyorsa bunun bir zirve noktası elbette ki olmalıdır. Burası, okuyucuyu kalbinden ve zihninden vuracak noktadır. Hikayenin öncesi ve sonrasıyla bu zirve desteklenmelidir.

Bir son tasarlamak: Film, roman, hikaye ya da başka bir kurgu en çok çok sonlarıyla hafızalarda kalır. Bu nedenle bir hikayenin sonu çarpıcı olmalıdır. Klişelerden uzak, farklı bir son tasarlamak ve bunu doğru cümlelerle aktarmak bir hikayenin başarısını  belirleyen unsurlardan biridir.

Hikaye oku: Unutmamak gereken bir nokta var: İyi bir hikaye yazarı olmadan önce iyi bir hikaye okuru olmak gerekmektedir. Aksi halde bütün cümleler çarpık, bütün duygular eksik ve anlamsız kalacaktır. Bu durum, yazım dünyasının bütünü için geçerlidir. İyi bir okuyucu olmayanlar iyi bir eser yazımında eksik kalırlar.

TASLAK OLUŞTURMANIN ÖNEMİ

Bir hikayeyi yazmadan önce iyi bir taslak oluşturmak ve bu taslağı, ana konu ve temaya bağlı kalarak geliştirmek, yazım sürecinde yazara büyük bir kolaylık sağlamaktadır. Taslağını şu kısımlarla oluşturabilirsin:

Serim, aksiyon, zirve ve sonuç. Bu kısımlara baktığımızda, hikaye olaylarının neye göre kurgulanacağı ve bu kurgu ekseninde nasıl sonuçlanacağı belli olmaktadır.

İlk cümle ve ilk paragraf: Etkileyici bir giriş oluşturmak, okuyucunun sizle kalmasını sağlar. Okuyucu bu paragraf sayesinde heyecan ve merak içerisinde hikayenin geri kalanını okumak için istekle dolabilir. Diğer yandan hikayeyi soğuk da karşılayabilir. Bu nedenle etkileyici bir giriş, bir hikayenin en önemli noktasıdır. Üzerinde düşünün ve düşüncelerinizi taslağınıza kaydedin.

Anlatıcının bakış açısı: Bir hikaye, genelde birinci ağızdan anlatılsa da ilahi bakış açısıyla anlatılan etkileyici hikaye örnekleri de vardır. Burada asıl önemli olan nokta, hikayeye hangi anlatıcının bakış açısıyla başlandıysa o şekilde devam etmek, o bakış açısına bağlı kalmaktır.

Diyaloglar: Birçok yazarın en çok zorlandığı kısım, karakterinin diğer kişilerle kurduğu diyalogları tasarlamaktır. Bu diyaloglar, kişilerin ruh halini yansıtmalı, olay ve kurgu üzerinde doğrudan bir etki bırakmalıdır. Her karakterin kendine göre bir sesi, bir konuşma biçimi olmalıdır. Bu nedenle hikaye yazımında diyaloglar üzerinde ekstra zaman ve mesai harcanması gerekmektedir.

Duyusal ve duygusal ayrıntılar: Mekanın, olayların ve kişilerin karakterler üzerinde yarattığı duygusal his, bir kokunun duyusu ve o koku ekseninde gelişen duygular okuyucunun hikayeye bağlanmasında ve onu özümsemesinde doğrudan etkili bir noktadır.

HİKAYEYİ YAZDIKTAN SONRA YAPILMASI GEREKENLER

Taslak tamamlandı ve hikayenin yazım sürecine geçildi. Yazım sürecinde ilham sancıları atlatıldı, bazen geceleri uykusuz kalındı ve en nihayetinde sona ulaşıp hikayeyi tamamladınız. Peki, şimdi ne yapacaksınız?

Hikayeyi sesli bir şekilde okuyun: Bir hikayenin yazarı, aynı zamanda o hikayenin ilk okuyucusudur. Ancak sessiz okumalar, yazarı yanıltabilir, üzerinde durması gereken noktaları görmemesine yol açabilir. Bu nedenle yazım aşamasını tamamladıktan sonra biraz ara verin. Daha sonra yazdıklarınızı sesli bir şekilde okuyun. Hikayenin kulağa nasıl geldiğinin ayırdında olun. Yazım yanlışlarını, noktalama hatalarını fark edin. Eksik ya da hatalı kısımları düzeltin.

İkinci bir okuma yapmak: Teknik kısımları tekrar gözden geçirmek için hikayeyi ikinci defa okuyun. Gereksiz betimlemeler, hikayeyi tıkayan sahneler ve herhangi bir amaca hitap etmeyen yer ve karakterler varsa bu kısımları değiştirin ya da silin. Hikayenizin sade ve vurucu bir şekilde anlatıldığından emin olun.

Hikayenin başlığını belirlemek: Başlığınız, hikayenizin vitrinidir. Bu nedenle başlığınızın kısa, net, anlaşılır ve vurgulu bir şekilde ilk bakışta hikayenizi özetlemesi gerekir. Bu aşamada hikayenize vermek istediğiniz başlığı gözden geçirebilirsiniz.

Hikayenizi başkalarına okutun: Hikayenizi tamamladınız ve tıpkı bir sanat eseri gibi sergilemenizin tam zamanı. İlk etapta, edebiyatla ilişkisi olan yakın arkadaşlarınıza okutun. Onların eleştirel fikirlerini dinleyip üzerinde düşünün. Değiştirilmesi gereken kısımlar varsa bunları değiştirin. Ayrıca farklı mesleklerden ve hayat tarzlarından arkadaşlarınıza da okutmak iyi bir yoldur.