İşten Çıkarma Yasağı Nedir?

Koronavirüs salgını, sosyal hayatımızda, eğitim hayatımızda ve iş hayatımızda birçok alışkanlığı değiştirdi. Bu değişimlerden biri de işçilerin pandemi boyunca hak kaybına uğramaması için 7244 sayılı Kanuna ve 4857 sayılı İş Kanununa Geçici 10. Madde eklenerek kişilerin iş akdinin feshine yasak getirildi. İlk etapta üç aylık bir yasak getirilirken daha sonra 2 defa bu süre uzatıldı.

İŞTEN ÇIKARMA YASAĞI NEDİR?

İşten çıkarma yasağı, işverenin personelleri işten çıkarma durumuna karşın önlem niteliğinde bir kanundur. Faaliyeti azalan ya da duran iş yerleri, pandemi boyunca varlığını sürdürebilmek için, ya da istemediği kişileri salgını bahane sürerek işten çıkartıyordu. Konu ile ilgili çözüm 7244 sayılı Torba Kanun ile geldi. Bu kanun süresi boyunca artık iş yerleri işçilerini işten çıkartamıyor. Ancak zorunlu durumlarda ücretsiz izne çıkartabiliyor. Ayrıca ücretsiz izindeki işçi, bu dönemde işverenden ücret alamasa da Türkiye Cumhuriyeti devletinden günlük 39,24 TL destek alıyor.

İŞTEN ÇIKARMA YASAĞI NASIL İŞLİYOR?

Fesih yasağı düzenlemesinde işveren kanun kapsamı boyunca iş akdi feshini kendi iradesiyle gerçekleştiremiyor. Ancak işçiler, kendi hür iradeleri ile fesih hakkını tek taraflı olarak kullanılabiliyor. Söz konusu kanun ayrıca sözleşmeli işçi alımları için herhangi bir engel teşkil etmiyor. Sözleşme süresinin sona ermesiyle birlikte iş akdi kendiliğinden sonlanıyor.

İşten çıkarma yasağı, 7244 sayılı Kanun, 17 Nisan 2020’de Resmi Gazete’de yayımlanarak geçerlilik kazandı. İlk etapta 3 ay için geçerli olan yasak daha sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yetkisiyle 2 defa uzatıldı. Yasağa uymayan kişilere bir işçinin bir aylık ücreti tutarında idari para cezası uygulandı.

İŞTEN ÇIKARMA YASAĞI HANGİ DURUMLARI KAPSAMAZ?

İşten çıkarma yasağı, söz konusu kanunun 25. maddesinin, 2. bendindeki ‘ahlak ve iyi niyete uymayan nedenler’ dışında bütün durumları kapsıyor. Peki, ‘ahlak ve iyi niyete uymayan nedenler’ nelerdir?

İşe giriş esnasında, iş için gerekli olan özelliklerin kendisinde bulunduğunu söyleyerek işvereni yanıltmak.

İşverenin, işverenin ailesi ya da diğer çalışanlar hakkında namus ve haysiyet kırıcı sözler sarf etmek.

Cinsel veya ruhsal taciz durumları.

İş yerine sarhoş ya da uyuşturucu madde kullanarak gelmek.

İşverenin güvenini kötüye kullanmak, mesleki sırları dışarıya çıkarmak ya da hırsızlık yapmak.

İşçinin yedi günden fazla hapis cezası alması ve cezanın ertelenmemesi durumları.

İşçinin işverenden izin almadan veya haklı bir sebebe dayanmadan ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü ya da bir ayda üç günü işine devam etmemesi.

İşçinin yükümlülüklerini kendisine hatırladığı halde yerine getirmemesi.

İş güvenliğini tehlikeye düşürmesi.

DENEME SÜRESİNDEKİ İŞÇİ İŞTEN ÇIKARTILABİLİR Mİ?

İş sözleşmesinde en fazla 2 ay, toplu sözleşmelerde ise en fazla 4 ay olarak belirlenen deneme süresinde işveren yasak döneminde ya da öncesinde işe aldığı bir işçiyi işten çıkartamayacak ancak ücretsiz izne gönderebilecek. Ancak işçi, isterse sözleşme süresinin sonunda işten çıkabilecek.

İŞTEN ÇIKARMA YASAĞI UZATILDI MI?

Fesih yasağı kanun süresinin sona ermesi ile birlikte birçok işçi işten çıkarma yasağı uzatıldı mı? Şeklinde sorular sormaya başladı.

Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’un açıklamasına göre, nakdi ücret desteği ve işten çıkarma yasağı 2 ay süreyle uzatıldı.

Nakdi Ücret Desteği ve Fesih Kısıtı'nın 2 ay uzatılması kararını Cumhurbaşkanı Erdoğan verdi.

Karar Resmi Gazetede de yayınlanarak geçerlilik kazandı.