Geçtiğimiz yıl Mart ayında pandeminin başlaması ile beraber işten çıkarma yasağı ilk defa uygulanmaya başladı. İşverenler bazı istisnai durumlar dışında işten çıkarma yapamıyor. Bu uygulamaya ne zaman son verileceği hem işçiler hem de işverenler tarafından merak ediliyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Enerjitik Malzemeler Üretim Tesisi açılış töreninde konu hakkında açıklamalar da bulundu.
İŞTEN ÇIKARMA YASAĞI NE ZAMAN BİTİYOR?
İşten çıkarma yasağı ilk defa geçtiğimiz yıl uygulanmaya koyulmuştu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, işten çıkarma yasağı ile ilgili konuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, MKEK Barutsan Roket ve Patlayıcı Fabrikası’nda Enerjitik Malzemeler Üretim Tesisi Açılış Etkinliği Törenine katıldı. Bu törende işten çıkarma yasağı hakkında konuşan Erdoğan ; "TESKOMB kefaletiyle taksit ödemesi yapamayan 240 bin kişinin 1 milyar lira tutarındaki borcu daha sonra tahsil edilmek üzere TESKOMB tarafından bankaya ödenmiştir. Çek ve senetlerle ilgili başka bir düzenleme de Meclis'te gerçekleştiriyor. İş sözleşmelerinin fesih yasağı 30 Haziran'a kadar uzatılmıştır." açıklamasında bulundu. Böylece işçilere müjdeyi verdi.
Daha önceden ücretsiz izin uygulaması ve işten çıkarma yasağı alınan kararla 17 Mayıs’a kadar uzatılmıştı. Erdoğan’ın açıklamasıyla beraber yeni tarih 30 Haziran oldu. Yani iş sözleşmelerinin fesih edilmesi 30 Haziran 2021’e kadar yasaklandı.
DENEME SÜRESİNDE İŞTEN ÇIKARMA YAPILABİLİR Mİ?
İş sözleşmelerine göre deneme süresi en fazla 2 ay, toplu sözleşmelerde ise en fazla 4 ay olabiliyor. Bu deneme sürelerinde 2 şekilde sözleşme fesih edilebiliyor; işverenin işten çıkarması ya da işçinin kendi isteği ile işten ayrılması. Yalnız işveren yasak döneminde işçi çıkaramayacak. İşveren işçiyi yalnızca ücretsiz izine çıkarabilir. Ama işçi deneme süresinde kendi isteği ile sözleşmeyi feshedebilir.
HANGİ KOŞULLARDA İŞTEN ÇIKARMA YAPILABİLİR?
Getirilen bu yasak bazı koşullarda uygulanamıyor. Bazı işten çıkarmala sebepleri istisna olarak kabul ediliyor. Bunlar “ahlak ve iyi niyete uymayan nedenler” olarak gösterililiyor. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25. maddesinin, 2. bendinde “ahlak ve iyi niyete uymayan nedenler” başlığı altındaki sebeplere dayanarak işten çıkarma yapılabilecek.
İŞTEN İSTİFA EDİLEBİLİR Mİ?
Fesih yasağı asıl olarak işverenin işçinin sözleşmesini feshi için geçerlidir. Yani işverenin işçi çıkarmasını engellemek için yürürlüğe konmuştur.
Yalnızca pandemi ücretsiz izni uygulamasının getirilmesi ile işçiye iş akdini feshetme hakkı geçici olarak ortadan kalktı. Yani yasak dönemi ve pandemi koşullarında işçi, işten istifa edemez. Ancak deneme süresi içinde ise işi bırakabilir. Aynı zamanda işverenin kısa çalışma yaptırması, işçinin işi bırakması için haklı bir neden olarak sayılmıyor.
EMEKLİLİK SEBEBİYLE İŞTEN ÇIKIŞ İŞLEMİ YAPILABİLİYOR MU?
Salgın dönemde emeklilik şartları sağlayan işçilerin, SGK’dan aldıkları yazı ile işten ayrılmaları mümkün. Emeklilik ile iş sözleşmesinin feshi, işçinin kendi iradesi altında olduğundan bu işlemlere izin veriliyor.