İnternet haberciliğinde artık yeni bir dönem başlıyor. Meclise sunulan yeni teklif kapsamında internet gazeteciliğinde çalışanlarında artık sarı basın kartı sahibi olabileceği konusundaki yasa teklifi kabul edildi. Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Adalet Komisyonu'ndan geçti. Buna göre basın, sosyal medya ve internet haberciliğini kapsayan yeni yasalar gündeme geldi. Binlerde medya çalışanı çıkacak olan yeni yasayı beklerken avantajları da merak ediliyor. İşte yeni sarı basın kartı ile ilgili alınan kararlar…
Sarı Basın Kartı veya Basın Kartı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’nın belirlediği şartlara uygun olarak gazetecilere verdiği bir karttır. Bu kart Basın Kartları Komisyonu tarafından verilmektedir. Bu kart ile kişiler basın çalışanı olduğunu gösteren bir kimliktir.
Sarı Basın Kartı Komisyonu yıl içerisinde iç kez toplanmaktadır. Bu kartı alacak olan kişilerin geçmişleri ve gazetecilik yapıp yapmadığına bakılmaktadır. Daha sonra ise oylama yöntemi ile kart hak eden kişilere verilir. Bu kart Türkiye’de en az yüz kişi tarafından alınır.
Bununla birlikte ise yılda 60 kişi de Sürekli Basın Kartı sahibi olmaktadır. Her ülke kendi ülkesindeki gazeteciler için bu kartı vermektedir. Bazı ülkeler basın kartlarına dernekler ve federasyonlar tarafından verilmektedir. 3 çeşit basın kartı bulunmaktadır. Bunlar; sarı, sürekli basın kartı ve basın şeref kartıdır.
Göreve bağlı basın kartı: Medyada çalışan ve T.C. vatandaşı olan ve enformasyon görevlileri bu karta sahip olabilirler.
Süreli basın kartı: Türkiye sınırları içerisinde görev yapan ve yabancı medya da görev yapan kişilere verilir
Geçici basın kartı: Türkiye sınırları içerisinde görev yapan ve geçici süreyle haber için Türkiye'de bulunan medya çalışanlarına verilir.
Serbest basın kartı: Geçici görevde olmayan ya da yurt dışında serbest olarak gazeteci olarak görev yapan medya mensuplarına verilir.
Sürekli basın kartı: Basın alanında 18 yıl görev almış olan medya çalışanları ve enformasyon görevi yapan medya mensuplarına ömür boyu kullanabileceği basın kartına sahip olmaktadır.
Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Adalet Komisyonu'nda kabul edildi. Bu yeni teklifte en önemli konu ise internette haber yapan sitelerin basın kartı alıp almayacağıdır. Uzun bir süredir internette haber editörlüğü yapan kişiler basın kartı almak için seslerini duyurmaya çalışmaktadır. Artık yeni kararla internet editörleri de basın kartı alabilecekler.
Komisyonda kabul edilen teklifle birlikte internet haber siteleri ile basın kartına ile ilgili hususlar Basın Kanunu'nun da yer alacak. Bu kapsamda radyo, televizyon, kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetleri için verilen basın kartı artık internet gazeteciliği içinde geçerli olacak.
Basın kartı almak için yasalarda geçen belli şartlar yer almaktadır. Bu kapsamda basın kartı alacak olan kişiler şu şekildir:
Türkiye'de faaliyet gösteren medya kuruluşlarının Türk vatandaşı medya mensupları,
Yurt dışında yayın yapan medya kuruluşlarının, Türk vatandaşı sahipleri ve çalışanları
Yurt dışında serbest gazeteci olarak görev yapan Türk vatandaşı medya mensupları
Medya alanında çalışan kamu kurum ve kuruluşlarında ve kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetini sunan kamu personeli
Medya alanında faaliyet göstermeleri şartıyla, sendikalar ile kamu yararına faaliyette bulunduğu tespit edilen dernek ve vakıfların yöneticileri
Süreli yayınların sahiplerine veya tüzel kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların yönetim kurulu başkanları
Medya kuruluşları adına hareket eden ve görev alanı Türkiye'yi kapsayan yabancı medya mensupları
Görev alanı Türkiye'yi kapsamamakla beraber geçici bir süreyle Türkiye'ye haber amaçlı gelen yabancı medya mensupları
Basın kartı almak oldukça zor olan bir şeydir. Bu kapsamda gazeteci olacak olan kişilerden istenen belli şartlar yer almaktadır. Bu şartları sağlayan kişiler ise basın kartı sahibi olmaktadır. Basın kartı bulunan kişilerin avantajları ise şu şekildedir:
Devlet tarafından tanınan resmi bir gazeteci olmak.
Devlet protokolü ile ilgili haberleri takip edebilmek
Uluslararası haberleri takip edebilme özgürlüğü bulunmak
Sürekli basın kartı alabilme hakkına sahip olmak (Basın kartı sahipleri 6 ay bir basın yayın kuruluşunda çalışmadıkları takdirde kartlarını iade ederler. Sürekli basın kartlarında ise çalışma süresi şartı yoktur. Ancak belirli bir süre boyunca basın kartı sahibi olmanız gerekir.)
Belediye, köy, özel idare vb kuruluşların ulaşım hizmetlerinden bedelsiz olarak yararlanabilmek,
Kamuya ait müze, stadyum, galeri ve sergilere bedelsiz olarak girebilmek,
Kanunca veya idarece gizliliği şartı konulmayan toplantılara dahil olabilme hakkına sahip olmak,
Resmi törenlerde mesleki açıdan kolaylık sağlayan avantajlarını elinde bulundurmak,
Kartın ibraz edilmesi ile PTT Genel Müdürlüğü işlemlerinde kolaylık sağlanmak,
Kartın ibraz edilmesi ile TCDD hizmetlerinin indirimlerinden yararlanmak,
Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen basın trafik kartına sahip olmak. Bu kart sayesinde geçiş üstünlüğü ve park etme duraklama ayrıcalıklarına sahip olmak
Silah ruhsatı alımında kolaylık sağlanması,
5510 sayılı kanun gereğince hizmet süresi zammından faydalanmak.
Hizmet damgalı pasaport uygulamasından faydalanmak.
BYEGM'nin son çalışmaları sonrasında bazı özel kuruluşlarda da basın kartı indirimlerinden yararlanma hakkı elde edildi.