Zehirli Guatr Nedir, Belirtileri Nelerdir?

Graves hastalığı, zehirli guatr ismiyle de bilinen tiroit bezlerinin çok çalışmasına bağlı olarak yüksek miktarda tiroit hormonu üretilmesine sebep olan otoimmün bir hastalıktır.

Zehirli guatr hastalığıyla ilgili önemli bilgileri paylaşan Uzm. Dr. Ahmet Uslu, ''Tiroit hormonları; sinir sistemi fonksiyonundan beyin gelişimine, vücut sıcaklığından metabolizmaya kadar pek çok farklı alanda etki gösterir. Tiroit hormonu seviyelerindeki değişim de tüm bu alanların etkilenmesine yol açar. Hipertiroidizme bağlı belirtiler vücudun hemen her bölgesinde gelişir.'' diye ifade etti.

ZEHİRLİ GUATR NEDEN OLUR?

Otoimmün bir rahatsızlık olan zehirli guatr hakkında bilgi aktarımına devam eden Dr. Uslu şunları kaydetti: ''Otoimmün hastalıklarda, asıl görevi vücuda giren zararlı mikroorganizmalarla savaşmak olan bağışıklık sisteminde bir sorun oluşur. Bağışıklık sistemi, kişinin kendi vücut hücresini ‘yabancı’ olarak algılar ve onu yok etmeye çalışır. Bu durum da ilgili hücrenin bulunduğu dokularda hasar oluşmasına yol açar. Graves hastalığında bağışıklık sistemi, tiroit bezindeki hücrelerin bir parçasına karşı antikor üretir. Normal şartlarda tiroit bezinin fonksiyonu, beyindeki hipofiz bezinden salgılanan bir hormon ile kontrol edilir. Graves hastalığında bağışıklık sisteminin ürettiği antikor (tirotiropin reseptör antikoru, TRAb), hipofiz bezinden salgılanan hormonu taklit eder. Bu antikor tiroit bezinin aşırı uyarılmasına, dolayısıyla da aşırı hormon üretmesine neden olur. Yüksek tiroit hormonu düzeyleri de hipertiroidizm tablosu oluşturur.''

GRAVES OFTALMOPATİSİ NEDİR?

Uzm. Dr. Ahmet Uslu, zehirli guatra bağlı olarak gelişen graves oftalmopatisi hakkında şunları söyledi: ''Graves oftalmopatisi, zehirli guatra bağlı olarak oluşan bir göz rahatsızlığıdır. Graves oftalmopatisinde, gözün arkasında yer alan kas ve diğer dokularda bazı karbonhidratlar birikir. Bu durumun nedeni tam olarak bilinmese de tiroit fonksiyonlarını bozan TRAb adlı antikorların göz çevresinde meydana gelen bu değişimde rol oynadığı düşünülür. Graves oftalmopatisi genellikle hipertiroidizm ile aynı anda veya hipertiroidizm başladıktan birkaç ay sonra görülür.''

ZEHİRLİ GUATR HASTALIĞININ RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?

- Aile Öyküsü: Aile öyküsünde zehirli guatr hastalığı olan kişilerin bu hastalığa yakalanma ihtimali daha yüksektir. 

- Cinsiyet: Kadınlarda daha sık görülen toksik guatr hastalığı erkeklere oranla daha sık görülmektedir.

- Yaş: Zehirli guatr hastalığı genellikle 40 yaşından önce meydana gelmektedir.

- Diğer otoimmün hastalıklar

- Duygusal veya fiziksel stres

- Gebelik

- Sigara 

ZEHİRLİ GUATR HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?

- Anksiyete

- Huzursuzluk

- Sıcağa karşı hassasiyet, ılık havalarda dahi terleme, nemli cilt

- Beslenme düzeninde değişiklik olmamasına rağmen kilo kaybı 

- Tiroit bezinin büyümesi

- Adet düzeninde değişiklik

- Erektil disfonksiyon

- Cinsel istekte azalma

- Bağırsak hareketlerinde sıklaşma

- Gözlerde dışa doğru çıkma 

- Yorgunluk

- Baldır ve topuk üzerindeki ciltte kalınlaşma, kızarıklık

- Kalp atışında hızlanma

- Kalp atışında düzensizlik

- Uyku bozuklukları

ZEHİRLİ GUATR HASTALIĞI TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

Graves hastalığı tedavisine değinen Dr. Uslu, ''Zehirli guatr hastalığının tedavisinde kullanılabilecek yöntemlerden biri radyoaktif iyot terapisidir. Bu terapide hastaya ağızdan radyoaktif iyot verilir. İyot, tiroit bezinin hormon üretebilmek için ihtiyaç duyduğu bir maddedir. Bu nedenle tiroit bezi vücuda alınan radyoaktif iyotu tutar. Tiroit hücrelerine giren radyoaktif iyot yaydığı radyasyonla aşırı aktif tiroit dokusunu yıkmaya başlar. Tiroit bezi gitgide küçülür ve Graves hastalığına bağlı semptomlar hafifler. Radyoaktif iyot tedavisi birkaç hafta ile birkaç ay arasında bir sürede devam eder. Bu tedavi yönteminin yan etkileri boyund ahassasiyet ve tiroit hormonu düzeylerinde geçici bir yükselmedir. Radyoaktif iyot terapisi hamile ve emziren kadınlarda kullanılmaz. '' diye belirtti.

Tedavide kullanılabilecek diğer yöntemlere de değinen uzman, ''Tiroid ilaçları, tiroid bezinin hormon üretmek için ihtiyaç duyduğu iyotun hücreye alınmasını engeller. Böylece tiroit hormonu sentezini azaltmış olur. Anti tiroid ilaçlara örnek olarak metimazol verilebilir. Beta bloker grubu ilaçlar da hipertiroidizm tedavisinde kullanılabilir. Bu ilaçlar tiroid hormonu üretimini azaltmaz. Beta blokerler etkilerini, tiroit hormonlarının vücuttaki etkilerini nötrleyerek gösterir. Beta blokerler; artmış kalp hızı, anksiyete, huzursuzluk, terleme, ishal gibi belirtilerin ortadan kaldırılmasına yardımcı olur. Propranolol, atenolol, metoprolol, nadolol; Graves tedavisinde kullanılabilecek beta blokerlere örnektir. Graves tedavisinde uygulanabilecek bir diğer yöntem ise cerrahidir. Zehirli guatr ameliyatı, tiroit bezinin bir kısmının veya tamamının çıkarılmasını içerir. Ameliyat sonrasında hastanın dışarıdan tiroid hormonu desteği alması gerekebilir. Graves hastalığı ameliyatı sırasında ses tellerini kontrol eden sinirler zarar görebilir, tiroit bezinin üzerinde yer alan ve vücuttaki kalsiyum dengesini sağlayan paratiroid bezleri hasar alabilir. Ancak alanında tecrübeli bir cerrahın yaptığı ameliyatta komplikasyon riski oldukça düşüktür.'' diye aktardı.

ZEHİRLİ GUATR HASTALIĞI TEDAVİ EDİLMEZSE NE OLUR?

- Gebelikte Problemler

- Kalp Rahatsızlıkları

- Tiroit Fırtınası

- Kırılgan Kemikler