Yenidoğan Sarılığı Neden Olur, Yenidoğan Nasıl Geçer?

Yenidoğan bebeklerde sıklıkla karşılaşılan durumlardan biri yenidoğan sarılığıdır. Zamanında doğan bebeklerin yüzde 60’ında, erken doğan bebeklerin ise yaklaşık yüzde 80’ninde yenidoğan sarılığı görülür. Peki yenidoğan sarılığı neden olur? Yenidoğan sarılığı nasıl geçer? Yenidoğan sarılığı belirtileri? Sorularını merak edenler için detayları haberimizde bir araya getirdik.

YENİDOĞAN SARILIĞI NEDEN OLUR? 

Genellikle erken doğan bebeklerde meydana geldiği düşünülen yenidoğan sarılığı, zamanında doğan bebeklerin yüzde 60’nda, erken doğan bebeklerin ise yüzde 80’ninde karşılaşılan bir durumdur. Genellikle bir hafta 10 günlük süre içerisinde sarılık durumu kendiliğinden düzelmektedir. 

Yenidoğan sarılığının nedeni bebeğin kanında fazla miktarda bilirubin bulunmasıdır. Yeni doğmuş bebekler ilk birkaç günde yetişkinlere oranla daha fazla kırmızı kan hücresi üretirler. Normal şartlarda karaciğerde filtrelenen bilirubin, bağırsak yoluyla dışa atılır. Bebeklerde karaciğerin tam oluşmaması nedeniyle vücuttaki bilirubin hızlı bir şekilde dışarı çıkmaz ve sonucunda yenidoğan sarılığı meydana gelir. 

Yenidoğan arılığının sık görüldüğünü kontrol altında tutulmazsa, bebeklerde ciddi sağlık sorunlarına  neden olacağını belirten Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Uzmanı Doç. Dr. Zeynep Cerit,  ‘Bebeğin doğum haftası, kaç günlük olduğu ve riskler göz önüne alınarak bilirubin düzeyi değerlendirilerek sarılığın patolojik olup olmadığına karar verilir” dedi. Cerit, fizyolojik sarılığın doğumdan sonra 2 ila 4’üncü günlerde başladığını ve genellikle herhangi bir tedaviye gerek kalmadan 7-10 günde kendiliğinden düzeldiğini belirtti. Cerit patolojik sarılıkla ilgili “Patolojik sarılık sıklıkla doğumdan hemen sonra ortaya çıkan ve ciddiye alınması gereken bir durumdur. Bu tip sarılıklar, anne karnında geçirilen bazı enfeksiyonlara, anne bebek arasındaki kan grubu uyumsuzluklarına, annenin kullandığı ilaçlara ya da bebeğe ait bazı doğuştan hastalıklara bağlı olarak oluşabiliyor’ şeklinde konuştu.  

SARILIK BEYİN HASARINA NEDEN OLABİLİR

Dünyaya yeni gelen bebeklerin birçoğunda görülen yenidoğan sarılığının genellikle bir haftalık sürede kendiliğinden geçtiğini belirten Cerit, geçmeyen kontrol edilmeyen yenidoğan sarılığının, bebeklerde beyin hasarına neden olabileceği konusunda uyardı. Cerit ‘Sarılık seviyesinin yükselip, tedaviye geç kalınması durumunda aşırı derecede artan bilirubin beyinde birikerek bu bölgede hasar oluşmasına (Kernikterus Hastalığına) neden olabilir’ dedi. 

YENİDOĞAN SARILIĞI BELİRTİLERİ

- Yenidoğan sarılığı görülen bebeklerde meydana gelen belirtileri ise; 

- Uykuya neden olur

- Bebek emmek istemez

- Tiz sesle ağlama 

- Ciltte ve gözbebeklerinde sararma durumlarıdır. 

YENİDOĞAN SARILIĞI TEDAVİSİ NASIL OLUR?

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi hafif meydana gelen sarılık yaklaşık 10 günlük bir sürede kediliğinden geçmektedir. Şiddetli bir sarılık durumu varsa bebeğin hastaneden kontrol altında tedavi edilmesi gerekmektedir. 

Yenidoğan bebeğin kanındaki bilirubin düzeyini düşürmek için tedaviler şunları içerebilir:

Işık Tedavisi

Sarılık durumunda ilk uygulanan yöntem ışık tedavisidir. Işık, bilirubin moleküllerinin şeklini ve yapısını, hem idrarda hem de dışkıda salınılabilecek şekilde değiştirir. Tedavi sırasında bebeğiniz sadece bir bebek bezi ve koruyucu göz yamaları kullanır. Işık terapisi, ışık yayan bir ped veya yatak kullanımı ile desteklenebilir.

İntravenöz immünoglobulin 

Yenidoğan bebekte meydana gelen sarılık, anne ile kan grubu farklılığından oluşabilir. Bu durumda İmmünoglobulinin intravenöz transfüzyonu uygulanır ve kandaki antikor seviyeleri azaltılıp, sarılığın önüne geçilir. 

Kan Takviyesi

Sarılı tedavisinde diğer yöntemler etkili olmadığında, yenidoğan bebeğe kan nakli gerekebilir. Bu yöntem , küçük miktarlarda kanı tekrar tekrar çekmeyi ve bunu donör kanla değiştirmeyi, böylece yeni doğan yoğun bakım ünitesinde gerçekleştirilen bir prosedür olan bilirubin ve maternal antikorları seyreltmeyi içerir.