Şırnak’taki Jirki kilimi ismini ailenin ait olduğu aşiretin isminden alıyor. Kilim bölgede bilinen en eski kilim olma özelliğini taşıyor.90 sene önce yapılan ve 3 gelinin çeyizinde kendine yer bulan kilim, şimdi 115 bin liraya cami ve okullara bağış için satışa çıkartıldı. Yıllardır evlerinde gözleri gibi baktığı killimi satmaya karar verdiğini söyleyen Kader Aydemir, çeyizine koymadan okul ve camilere bağış için sattığını ifade etti.
İHA’da yer alan habere göre, Kilimi eşsiz kılan özeliklerinden bir tanesi ise koyun yününden yapılıp hiçbir renklendirici kullanılmamış olması. Kilimi ailesinin hayrına satacaklarını söyleyen Aydemir, 90 yıllık olduğunu söyleseler de belki de kilimin daha fazla bir geçmişi olabileceğini aktardı.
Kilim evde koruma altında
Tarihi değeri olan kilimi Kader Aydemir isimli kadın ölmüş babaannesi, babası ve annesi için okul ve camilere bağış için satışa çıkardı. Yaklaşık yüz yıllık tarihi geçmişi olan ve günümüze kadar gelen adını aşiretinden alan farklı desenlerdeki Jirki kiliminin çoğu bu kilime bakılarak yapılmış. 3 çeyizde kullanılan ve ata yadigarı olan 2 metre genişliğinde, 3 metre uzunluğundaki kilim satışa çıkarıldı. Kader Aydemir, babaannesinin annesi tarafından yapılan ilk kilimi çeyizine koymadan satmak istiyor. 3 çeyiz değiştiren kilim evde koruma altında.
3 çeyizde kullanıldı
Aydemir, "Babaannemin annesi tarafından yapılan ilk kilimlerden bir tanesi, bu desenlere bakıp birçok kilim yapan oldu. Bunu değerli kılan ise ilk yapılan kilim olması ve keçi ile koyun yününden öğütülüp kaynatıldıktan sonra herhangi bir renklendirici kullanılmadan yapılmış olması. Babaannemin annesi çeyizi için yapmıştı. O da babaanneme vermişti, o da babama, babam da bana verdi. Babam ve annem vefat edince artık satmak istedik. Buradan gelen parayı okul ve camilere bağışlayacağız, onların hayrına. 90 yıllık diyoruz belki daha fazla bir geçmişi var. Aylarca yapılmış olan kilime gözümüz gibi bakıyoruz. Fiyatını 115 bin lira olarak belirledik" ifadelerini kullandı.
Yıllar önce ilmek ilmek dokunan kilimleri çeyiz için hazırlayan o zamanın genç kızları çeyizleriyle beraber götürdükleri kilimleri yıllarca saklıyorlardı. Manevi değeri çok olan bu kilim 3 çeyizde kullanıldı.
8 renkli ancak renklendirici kullanılmadan yapıldı
Geleneksel yöntemlerle ve keçi, koyun yününden yapılmış olan kilim herhangi bir kimyasal renklendiriciler kullanılmadan yapılmış, siyah rengi için ceviz ağacı kökü kullanılmış, yapraklarla ise diğer renkler elde edilmiş. Günümüzde yapılan kilimlerden farklı kılan özelliği ise bitki köklerinden boya elde edilmiş olması, kilimi oldukça eşsiz kılıyor.