İlk olarak Çin’de meydana gelen ve hızla tüm dünyaya yayılarak birçok kişnin hayatını kaybetmesine neden olan koronavirüs salgını, etkilerini sürdürmeye devam ediyor. Şüphesiz ki salgının önüne geçmede en etkili olan yöntem koronavisüs aşıları. Yaklaşık bir yıldır yerli aşı üzerinde TURKOVAC üzerinde titizlikle çalışan uzmanlar, TURKOVAC aşısının kullanılması için onay verdi. Aralık ayının sonlarında acil kullanım onayı alan TURKOVAC, ülkenin dört bir yanında uygulanmaya başladı. Yerli aşıyı geliştiren ekipte yer alan Prof. Dr. Aykut Özdarendeli, TURKOVAC aşısının gelişim sürecini anlattı.
YERLİ AŞI TÜM KOMİSYONLARDAN ONAY ALDI
Kovid-19 salgının dünyada görülmesi sonrasında 2020 yılının kasım ayında hız kesmeden Faz-1 çalışmalarına başlayan uzmanlar, yaptıkları çalışmaları Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Avrupa ilaç Ajansı ile ABD ve Kanada ilaç ajansları tarafından tanınan akredite bir merkezde yürüttü. Büyük bir titizlikle üzerinde çalışılan yerli aşı için acil kullanım onayı almak hiçte kolay olmadı. Aşı birçok bağımsız komisyondan geçti. Yarar-risk dengesine ve halk sağlığına faydalarına bakıldı. Bilimsel ve uluslararası standartlarla karşılaştırıldı.
TUROVAC’IN SERİ ÜRETİM YERİ ŞANLIURFA
Yerli aşı hakkında çalışmalar hız kesmeden devam ederken, TURKOVAC’ın seri üretimini yapacağı yerin Şanlıurfa olacağı belirtildi. Aşının ilk sevkiyatı ise Ankara’ya yapıldı.
OMICRON ÜZERİNDEKİ ETKİSİ ARAŞTIRILMAYA DEVAM EDİYOR
Son aylarda ortaya çıkan ve yayılma hızı diğer varyantlara göre daha fazla olan Omicron varyantı hakkına incelemeler yapıldığını, aşının omicron üzerindeki etkilerinin araştırıldığını dile getiren Özdarendeli,"İnsanlarda Faz-2 çalışmalarındaki örneklerde de bu iki varyanta karşı çapraz korumayı test ediyoruz. Şu anda çalışmalar devam ediyor. Omicron’la ilgili izolasyon çalışmaları sürüyor. İzole ettiğimizde aynı araştırmayı insanlar üzerinde de yapacağız. Omicron çok farklı bir varyant. Çalışmalarımızın ardından TURKOVAC’ın Omicron üzerindeki etkileri üzerinde de konuşabileceğiz. Aşının gelişim sürecinin başından beri ben işin içindeyim. Faz-1, Faz-2 çalışmalarının yürütücülüğünü yaptım. Onunla ilgili verileri Sağlık Bakanlığı’na sunduk. Klinik öncesi çalışmalarla ilgili yayınımızı da kasım ayında Vaccine dergisinde yayınladık. Faz-1, Faz-2 çalışmalarıyla ilgili veriler elimizde. En kısa zamanda onları da bir dergiye gönderip zaten sonuçlarını paylaşacağız’’ dedi.
ENDİŞE ETMEYE GEREK YOK
Faz-3 çalışmalarının devam ettiğini, tüm sürecin Sağlık Bakanlı kontrolünde olduğunun altını çizen Özdarendeli, ‘’Faz-3 çalışmaları Sağlık Bakanlığı koordinasyonunda devam ediyor. Türkiye’nin en büyük klinik çalışmaları bunlar. 28 ilde 44 merkezde yürütülüyor. Onunla ilgili verileri de zaten Sağlık Bakanlığı ve TÜSEB gerekli noktalarda açıklıyor. Burada herhangi bir tereddüde gerek yok. Çünkü Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) çok ciddi ve güçlü bir kurum. Onun bir aşıya ‘acil kullanım onayı’ vermesi için aşının gerçekten birçok komisyondan geçebilmesi lazım. Burası çok önemli. Ben o süreçlerin hiçbirine müdahil değilim. Bunlar uzman hocalardan oluşan bağımsız komisyonlar. Ayrıca üniversitede faz çalışmalarının yürütüldüğü merkez, dünya çapında bir merkez. Dünya Sağlık Örgütü, Avrupa İlaç Ajansı, ABD ve Kanada ilaç ajansları tarafından tanınan akredite bir merkez. Sağlık Bakanlığı koordinesinde çok kaliteli bir çalışma yürütüldü’’ şeklinde konuştu.