Uykusuzluk (İnsomnia) Nedir? Uykusuzluk Neden Olur? Uykusuzluk Nasıl Giderilir?

Hemen herkesin hayatının bir döneminde geçirdiği uykusuzluk sorunu hayat kalitesini düşüren unsurlardan biridir. Uykusuzluk, genel olarak stres veya travmatik bir olay sonucunda meydana gelir. Uykusuzluk sorunu kısa süreli olabileceğini gibi uzun süreli yani kronik bir hal de alabilir. Uykusuzluk hakkında merak edilenleri sizin için bir araya getirdik. İşte detaylar…

UYKUSUZLUK NEDİR?

Uykusuzluk (insomnia), uyumayı ve uykuda kalmayı zorlaştıran veya çok erken uyanmaya ve yeniden uykuya dönememeye sebep olan yaygın bir uyku bozukluğudur. Uykusuzluk rahatsızlığı olan kişiler, uyandıkları zaman kendilerini yorgun hissederler. Uykusuzluk yalnızca enerji seviyesi ve ruh halini değil, sağlığı, iş performansını ve yaşam kalitesini de önemli ölçüde etkiler. Sağlıklı bir yetişkinin ne kadar uykuya ihtiyacı olduğu kişiden kişiye farklılık gösterse de uzmanlar 7-8 saatin uyku için yeterli olduğu görüşündendir.

UYKUSUZLUK BELİRTİLERİ NELERDİR?

Uykusuzluk belirtileri şunları içerebilir:

• Geceleri uykuya dalmakta zorlanma,
• Gece uyanmak,
• Çok erken uyanmak,
• Gece uykusundan sonra dinlenmiş hissetmemek,
• Gündüz hissedilen yorgunluk veya uyku hali,
• Sinirlilik, depresyon veya anksiyete,
• Dikkat toplamada, odaklanmada veya hatırlamakta güçlük çekmek,
• Artan hatalar veya kazalar yaşamak,
• Uyku konusunda endişelere sahip olmak.

UYKUSUZLUK NEDEN OLUR?

Ruh Sağlığı Bozuklukları

Travma sonrası yaşanan kaygı bozuklukları uykuyu etkileyebilir. Örneğin; çok erken uyanmak depresyon belirtisi olabilir. Uykusuzluk diğer ruh sağlığı bozukluklarında da görülebilir.

İlaçlar

Bazı antidepresanlar, astım veya tansiyon ilaçları gibi reçeteyle satılan pek çok ilaç, uyku bozukluklarına sebep olabilir. Bazı ağrı kesici ilaçlar, alerji ve soğuk algınlığı ilaçları veya zayıflama ürünleri gibi reçetesiz satılan birçok ilaç ise kafein gibi uykuyu etkileyebilecek uyarıcılar içerebilir.

Tıbbi Durumlar

Uykusuzluğa sebep olan tıbbi hastalıklar arasında; kronik ağrı, kanser, diyabet, kalp hastalığı, astım, gastroözofageal reflü hastalığı (GERD), aşırı aktif tiroid, Parkinson hastalığı ve Alzheimer hastalığı bulunur.

Uyku İle İlgili Bozukluklar

Uyku apnesi, gece boyunca düzenli aralıklarla nefes alınmasını engelleyen tıbbi bir durumdur. Uyku apnesi olan kişiler uykularının çok sık kesilmesinden dolayı şikâyetçidir. Bunun yanı sıra, huzursuz bacak sendromu gibi rahatsızlıklarda uykuya dalmayı güçleştirebilir.

Kafein, Nikotin ve Alkol

Kahve, çay, kola ve içeriğinde kafein bulunan diğer içecekler uyarıcı etkiye sahiptir. Bu tür ürünleri öğleden sonra ya da akşam geç saatlerde tüketmek, uykuya dalmayı zorlaştırır. Tütün ürünlerindeki nikotin, uykuyu etkileyebilecek başka bir uyarıcıdır. Alkol uykuya dalmaya yardımcı olabilir fakat derin uyku aşamalarını önler ve genellikle gecenin ortasında uyanmaya sebep olur.

UYKUSUZLUK NASIL GİDERİLİR?

İyi uyku alışkanlıkları uykusuzluğun önlenmesine yardımcı olabilir ve sağlıklı uykuyu destekleyebilir:

Düzenli olmak: Uyuma ve uyanma saatinizin hafta sonları da dahil olmak üzere her zaman aynı olmasına özen gösterin. Yatağınızı uyumak için konforlu bir hale getirin ve yalnızca uyumak için kullanın.

Aktif olmak: Düzenli olarak yapılan bir aktivite iyi bir gece uykusu sağlamaya yardımcı olur.

İlaçları kontrol etmek: Kullandığınız ilaçların uykusuzluğa neden olup olmadığını anlamak için ilaçlarınızı kontrol edin.

Kestirmelerden kaçınmak: Gün içerisinde kısa uykulardan kaçının veya sınırlayın.

Uyarıcı maddelerden uzak durmak: İçeriğinde kafein olan ürünlerden ve alkolden kaçının veya sınırlayın. Nikotin kullanımını bırakın.

Gıda tüketimine dikkat etmek: Yatmadan önce aşırı gıda tüketiminden kaçının.

Rutin oluşturmak: Sıcak bir duş almak, okumak veya yumuşak bir müzik dinlemek gibi rahatlatıcı bir yatma ritüeli oluşturun.