Unutulmaya Yüz Tutan Halı Dokumacılığı Sanatı Araştırıldı

Kayseri'deki 6 kişilik bir ekip, unutulmaya yüz tutan halı ve kilim dokumacılığını gelecek nesillere aktarmak amacıyla bir proje hazırladı. Projede, dokunan halılardaki motif çeşitlerini ve bunların anlamlarını araştırıldı.

30.03.2020-09:32 - (Son Güncelleme: 30.03.2020-09:29) Unutulmaya Yüz Tutan Halı Dokumacılığı Sanatı Araştırıldı

Kayseri Olgunlaşma Enstitüsü, fabrika halılarının ortaya çıkması ve kadınların iş hayatına atılması gibi nedenlerle unutulmaya yüz tutan halı ve kilim dokumacılığını gelecek nesillere aktarmak amacıyla bir proje hazırladı.

Proje kapsamında Kayseri'deki 6 kişilik ekip, iki yıl boyunca Yahyalı ve Bünyan ilçelerinde dokunan halılardaki motif çeşitlerini ve bunların anlamlarını araştırdı. Araştırma sonucunda 24 motif kayıt altına alındı.

"DOKUMACILIK TÜRKLERİN MİLLİ SANATI"

Olgunlaşma Enstitüsünün araştırma biriminde çalışan tarih öğretmeni Zühtü Ulusoy, halı ve kilim dokumacılığının Türklerin milli sanatı olduğunu söyledi.

Dünyanın en eski halısı "Pazırık" halısının Türk düğümüyle dokunduğuna söyleyen Ulusoy, "Bunu başka milletler sahiplenmek istiyor ancak Gördes Türk düğümü olması, halının Türk halısı olduğunu gösteriyor. Ayrıca Pazırık halısındaki atların kuyruklarının Türk töresindeki gibi düğümlenmiş olması da bizler tarafından dokunduğunun başka bir göstergesi. Bu halı Türklerde halı dokumacılığının 2 bin 500 yıl öncesine kadar gittiğini gösteriyor." diye konuştu.

Yüzyıllardır genç kızların, kadınların halılara ve kilimlere duygularını, düşüncelerini, korkularını ve beklentilerini işlediklerini söyleyen Ulusoy, bu duyguların bazen bir ağaçla bazen çiçeklerle ya da bir sembolle anlatıldığını belirtti.

Ulusoy, enstitünün yürüttüğü "Düğümlerin Düğünü" projesi kapsamında Bünyan'da yaptıkları görüşmelerde, halı tezgahlarının, tonu 200 liradan odun niyetine satıldığını öğrendiklerini de aktardı.

YÖRÜK TÜRKMEN KÜLTÜRÜ MOTİFLERE YANSIMIŞ

Halı motiflerini Bünyan ilçesinde halıcılıkla uğraşmış esnaftaki kartelalardan, Yahyalı'da ise bir esnafın elindeki halılardan fotoğraf çekerek elde ettiklerini aktaran Ulusoy, şunları kaydetti:

"Yahyalı halılarında karteladan söz edemiyoruz. Esnaftan fotoğraflar aldık. Halıların motiflerinin fotoğrafını çektik. Tasarım grafik bölümündeki arkadaşlar kağıda aktardı. Daha sonra motifler küçük halı tezgahlarında dokundu. Yahyalı halılarındaki motifler anadan kıza, hafızadan hafızaya aktarılmış. Motifler Yörük Türkmen kültürünü yansıtıyor. Yahyalı halılarının atkısı, çözgüsü, ilmeği ve her şeyi saf yünden üretilmiş. Yahyalı daha içine kapanık bir bölge, bu yüzden halı motiflerinde çevresinden pek etkilenmemiş. Bünyan ise daha açık bir bölge. İstanbul'daki o dönem halı motiflerinin etkisini burada görebiliyoruz. İstanbul'a saraya giden Ermeni halı dokumacıları var. Oradan edindikleri motifleri bir şekilde Bünyan'a aktarmışlar."

Halılara işlenen hayat ağacı motifinin uzun ömrü, evreni ve sonsuzluğu anlattığını belirten Ulusoy, bunun etrafına işlenen kuşların ise göçüp giden ruhları ifade ettiğini anlattı.

Arınmayı ve temizlenmeyi su yolu motiflerinin anlattığını aktaran Ulusoy, "Çok sık gördüğümüz Hun Gülü motifi var, 2 bin 500 yıl öncesinden günümüze kadar gelmiş bir motif. Bu motif halılara, minder ve yastıklara hep işlenmiştir. Sandık motifini görüyoruz halılarda. Bu kişinin sevdiği olduğunu, çeyizini ifade ediyor. Etrafındaki noktalar ise bereketi anlatır." ifadelerini kullandı.

DNC Medya

[email protected]

Tezhip Sanatı Nedir?

Rölyef Nedir? Rölyef Sanatının İncelikleri Nelerdir?

Ebru Sanatı Nasıl Ortaya Çıktı? En Eski Ebru Sanatçımız Kim?

Unutulmaya Yüz Tutmuş Bir Sanat: Kukla

YORUM YAZ..

Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, pornografik, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.

Yorumlar

İlk yorum yazan siz olun.