UNESCO yani United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, Birleşmiş Milletlerin bir alt kurumu olarak kurulmuştur. Genellikle eğitim, bilim ve kültür alanlarında çalışmalar yapan kurum hakkında her şeyi haberimizde bulabilirsiniz...
UNESCO nedir?
1946 yılında kurulmuş olan UNESCO BM alt kurumu olarak eğitim, bilim, kültür alanlarında dünyada hizmet sunmaktadır. Merkezi Paris'te bulunan kurumun üç ana organı vardır. Bu organlar;
Genel Konferans: Bu organda üye devletlerin her birinden temsilciler toplanmaktadır. 1946 ve 1953 yılları arasında her yıl toplanan bu organ 1954 yılından itibaren 2 yılda bir toplanmaya başlamıştır. Bugüne dek toplamda 37 Gelen Konferans toplanmıştır. Bu konferansta çalışma programı görüşülüp kabul edilir ve bütçe belirlenir.
Yürütme Konseyi: Genel Konferans'a katılan temsilciler içerisinden 4 yıllığına seçilen UNESCO Yürütme Konseyi toplamda 58 üyeye sahip olmaktadır.
Sekreterlik: Yine Genel Konferans tarafından 6 yıllığına seçilen fakat bir genel direktör altında çalışan UNESCO Sekreterliği, bir çk bölüme ayrılır. Sekreterliğin en ilk görevi ise 2 yıllık UNESCO programlarının uygulanabilmesi adına gerekli çalışmaları yapıp oluşacak sorunları önceden engelleyici tedbirlere başvurmaktır.
UNESCO ne yapar?
UNESCO çok geniş alanlarda dünyada hizmetler veren bir kurumdur. Okuma yazma bilmeyen kişi sayısında azaltma çalışmalarından, okul ve kütüphanelere yardım hizmetlerine, gelişmemiş ülkelerdeki kültürel etkinliklere destek olmaktan, dünya barışı için adımlar atmaya, dil, din, ırk gibi ayrımları engellemeye varan bir çok görevi UNESCO üstlenmektedir.
UNESCO aynı zamanda CERN'e nükleer enerjinin insanlık barışına katkı sağlaması adına destek olmaktadır. Milletlerin kendi aralarında oluşan anlaşmazlıkların çözümü için de sorumluluk alan UNESCO BM'nin talebi doğrultusunda yaptığı araştırma sonucu hiçbir ırkın diğer ırklardan üstün olmadığı kararını vermiştir. Kısaca UNESCO bir çok konuda detaylı araştırmalar yapan, etkinlikler üreten bir kurumdur. Türkiye 1946 yılından beri UNESCO üyesidir.
UNESCO'nun dünyada en çok bilen uygulaması ise "Dünya Mirası" uygulamasıdır. Uluslararası önem taşıyan ve bunun için korunması gerek görülen doğal oluşum, anıt ve sitlere UNESCO tarafından "Dünya Mirası" statüsü verilmektedir. Türkiye'de bu statüde olan tam 17 varlık bulunur. Bu statüde UNESCO tarafından korunan varlığımız şunlardır;
İstanbul [1985]
Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası (Sivas) [1985]
Hattuşa (Boğazköy) – Hitit Başkenti (Çorum) [1986]
Nemrut Dağı (Adıyaman – Kahta) [1987]
Xanthos-Letoon (Antalya – Muğla) [1988]
Safranbolu Şehri (Karabük) [1994]
Troya Antik Kenti (Çanakkale) [1998]
Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi (Edirne) [2011]
Çatalhöyük Neolitik Kenti (Konya) [2012]
Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı (İzmir) [2014]
Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu (Bursa) [2014]
Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri [2015]
Efes (İzmir) [2015]
Ani Arkeolojik Alanı (Kars) [2016]
Afrodisias (Aydın) [2017]
Göreme Milli Parkı ve Kapadokya (Nevşehir) [1985]
Pamukkale-Hierapolis (Denizli) [1988]
NOT: Bu listedekiler sadece kendi ülkemizdekilerdir. Tüm dünyada "Dünya Mirası" listesindeki varlıkları görmek isteyenler UNESCO'nun resmi internet sitesi üzerinden bu listeye bakabilirler.