UNESCO nedir, ne demektir? UNESCO açılımı ve çalışma alanları nedir? UNESCO hakkında detaylı bilgiler

UNESCO’nun açılımı United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization yani Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’dür. 1946 yılında kurulan UNESCO, Birleşmiş Milletler’in özel bir kurumudur. Merkezi Paris’te bulunan UNESCO, milletler arasındaki eğitim, kültür ve bilim alanlarında iş birliği sağlayarak bir bağ kurmayı amaçlamaktadır. Birleşmiş Milletler’e üye olan her devletin UNESCO’ya üye olma hakkı vardır.

UNESCO’nun 3 kolu bulunur. Bunlar; Genel Konferans, Yürütme Konseyi ve Sekreterliktir.

Genel Konferans, üye devletlerin temsilcilerinden oluşur. 1946-1953 yılları arasında her yıl toplanan Genel Konferans, 1954 yılından itibaren iki yılda bir kez toplanma kararı almıştır. Genel Konferans, şimdiye kadar toplamda 37 kez toplanmıştır. Genel Konferans toplantılarında UNESCO’nun çalışma programları belirlenir ve bütçe ayarlanır.

Yürütme Konseyi, Genel Konsey temsilcileri arasından 4 yıl için seçilen 57 üyeden oluşur.

UNESCO Sekreterliği, Genel Konferans tarafından 6 yıl için seçilen Genel Direktör yönetiminde çalışır. Sekreterlik; eğitim, bilim, kültür ve iletişim bölümlerinden oluşur. Sekreterlik, 2 yıllık UNESCO programlarının uygulanması için gereken teknik çalışmaları yaparak tedbirler alır.

UNESCO’nun görevi

UNESCO, toplumların iyileştirilmesine karşı birçok görev üstlenir. Bu görevler arasında; okuma yazma bilen kişi sayısını arttırmak, okul ve kütüphanelere destek vermek, gelişmemiş ülkelere kültürel etkinlikler yapmak, dünya barışının sağlanmasına yönelik faaliyetlerde bulunmak, dil, din ve ırk ayrımını yok etmek gibi başlıklar vardır.

Ayrıca UNESCO, CERN’e nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla kullanılması yönünde yardım eder. Milletler arasındaki anlaşmazlıkları ortadan kaldırmak için çaba sarf eden UNESCO, BM’nin isteği üzerine yürüttüğü bir çalışma ile hiçbir ırkların birbirlerinden üstün olmadığına kanaat getirmiştir. Türkiye, dünya genelinde pek çok faaliyette bulunan UNESCO’ya 1946 yılından beri üyedir.

UNESCO, dünya genelinde uluslararası öneme sahip olan, korunması gereken doğal alanlar, anıtlar ve sitlere ‘Dünya Mirası’ unvanı vermektedir. Türkiye’de bulunan 17 kültür varlığı, Dünya Mirası Listesinde yer alır. Dünya Mirası Listesinde yer alan Türkiye’deki eserler şunlardır;

İstanbul [1985]

Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası (Sivas) [1985]

Hattuşa (Boğazköy) – Hitit Başkenti (Çorum) [1986]

Nemrut Dağı (Adıyaman – Kahta) [1987]

Xanthos-Letoon (Antalya – Muğla) [1988]

Safranbolu Şehri (Karabük) [1994]

Troya Antik Kenti (Çanakkale) [1998]

Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi (Edirne) [2011]

Çatalhöyük Neolitik Kenti (Konya) [2012]

Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı (İzmir) [2014]

Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu (Bursa) [2014]

Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri [2015]

Efes (İzmir) [2015]

Ani Arkeolojik Alanı (Kars) [2016]

Afrodisias (Aydın) [2017]

Göreme Milli Parkı ve Kapadokya (Nevşehir) [1985]

Pamukkale-Hierapolis (Denizli) [1988]