Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), yüksek kredi kartı limitlerinin bireylerde gelirleriyle uyumlu olmayan harcama davranışına yol açabildiğini belirterek, kredi kartı limitlerinin gelirlere uygun şekilde belirlenmesi gerektiğini vurguladı. TCMB’nin Finansal İstikrar Raporu’nda yapılan bu uyarı, bireysel borçlanma ve hanehalkı finansal istikrarına yönelik önemli mesajlar içeriyor.
Kredi kartı borcunun artışı ve hanehalkı borçlanması
Raporda, hanehalkı borcunun milli gelire oranındaki düşük seviyenin korunduğu, ancak bireysel kredi kartı borcunun payının arttığı ifade edildi. Kredi kartlarının, özellikle enflasyonist dönemlerde taksit olanaklarıyla kolay erişilebilir bir finansman sunduğu vurgulandı. Hanehalkının finansal yükümlülüklerindeki artışta kredi kartı borçlarının belirleyici rol oynadığı belirtilen raporda, tüketici temel mal ve hizmet enflasyonu, dijitalleşme kaynaklı kullanım kolaylıkları, ödemelerde banknot kullanımının azalması ve kredi kartı taksit imkanları gibi faktörlerin kredi kartı bakiye büyümesinde etkili olduğu açıklandı.
Kredi kartı kullanıcı sayısı ve limitler
Aktif kredi kartı kullanıcı sayısının 28 milyona yaklaştığına dikkat çekilen raporda, bireylerin kredi kartı bakiye ve limitlerini önemli ölçüde artırdığı vurgulandı. Bu artışın, özellikle gelir/borçlanma uyumsuzluğu olan bireylerde faize bırakma davranışının borç servis yükünü artırabileceği belirtildi. 2024 yılı başı itibarıyla bireylere tanımlanan toplam kredi kartı limitinin 4,2 trilyon TL’ye, toplam kart bakiyesinin de 1,3 trilyon TL’ye ulaştığı aktarıldı.
Gelir/Borçlanma uyumsuzluğu ve finansal riskler
TCMB, raporda kredi kartı borçlanmasının artan faiz oranları ile birlikte gelir/borçlanma uyumsuzluğu olan bireylerde önemli finansal riskler oluşturabileceğini belirtti. Faize bırakma davranışının, bireylerin borç servis yükünü artırarak finansal istikrarsızlığa yol açabileceği ifade edildi. Bu durumun önüne geçmek için kredi kartı limitlerinin bireylerin gelirleriyle uyumlu bir şekilde belirlenmesinin önemine dikkat çekildi.
TCMB, kredi kartı limitlerinin belirlenmesinde dikkat edilmesi gereken hususları da raporda sıraladı. Gelirle uyumlu olmayan yüksek limitlerin, bireylerin harcama davranışlarını olumsuz etkileyebileceği ve borçlanma seviyelerini artırabileceği vurgulandı. Bu nedenle, bankaların kredi kartı limitlerini belirlerken bireylerin gelir düzeylerini göz önünde bulundurması gerektiği ifade edildi.
Kredi kartı kullanımında dikkat edilmesi gerekenler
TCMB, kredi kartı kullanıcılarına yönelik bazı önerilerde de bulundu. Kredi kartı borçlarının düzenli olarak takip edilmesi, asgari ödemelerin zamanında yapılması ve gereksiz harcamalardan kaçınılması gerektiği vurgulandı. Ayrıca, kredi kartı faiz oranlarının ve taksitli harcamaların dikkatlice değerlendirilmesi gerektiği belirtildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Finansal İstikrar Raporu’nda yaptığı bu uyarılar, kredi kartı kullanımının ve borçlanmanın dikkatli bir şekilde yönetilmesi gerektiğini bir kez daha ortaya koyuyor. Bireylerin finansal sağlığını korumak ve borç servis yükünü azaltmak için gelirlerle uyumlu kredi kartı limitlerinin belirlenmesi büyük önem taşıyor. Bankaların, kredi kartı limitlerini belirlerken bu hususlara dikkat etmeleri, bireylerin finansal istikrarını koruyarak daha sağlıklı bir borçlanma yapısına sahip olmalarını sağlayacaktır.
TCMB'nin geleceğe yönelik adımları
TCMB, hanehalkı borçlanmasının sürdürülebilir seviyelerde kalması ve bireylerin finansal istikrarının korunması amacıyla gerekli önlemleri almaya devam edeceğini belirtti. Bu kapsamda, kredi kartı limitlerinin gelirlerle uyumlu bir şekilde belirlenmesi ve bireylerin finansal okuryazarlığının artırılması için çalışmalar yürütüleceği ifade edildi.
Bu uyarılar ve alınacak önlemler, Türkiye ekonomisinin sağlıklı bir şekilde büyümesini desteklerken, bireylerin de finansal sorumluluklarını daha bilinçli bir şekilde yerine getirmelerine yardımcı olacaktır.