Yeni düzenlemeye göre, uzman erbaşların yıllık izinlerinin senesi içinde ve çizelgelerde planlandığı şekilde kullanılması esas olacak. Ancak, hizmet gereği zorunlu nedenlerle kendi isteği dışında yıllık planlı izinlerini kısmen veya tamamen kullanamayanların izinleri, ertelenerek müteakip sene içinde verilebilecek. Bu düzenleme, personelin izin haklarının korunmasını ve hizmet gerekliliklerinin dengelenmesini amaçlıyor.
Terör Örgütleriyle Bağlantılı Uzman Erbaşların Durumu
Kanunda, terör örgütleriyle eylem birliği içinde olan, bu örgütlere yardım eden, kamu imkan ve kaynaklarını bu örgütleri desteklemeye yönelik kullanan ya da kullandıran, bu örgütlerin propagandasını yapan uzman erbaşların sözleşmelerinin feshedilmesi ve TSK ile ilişiklerinin kesilmesi öngörülüyor. Bu hüküm, terörle mücadele kapsamında TSK bünyesinde güvenlik ve disiplinin sağlanması amacıyla getirildi.
Diğer Değişiklikler
Kanun teklifinde yer alan diğer düzenlemeler ve değişiklikler şu şekilde:
Uzman Erbaşların İzin Hakları: Yıllık izin haklarının senesi içinde kullanılması teşvik edilirken, hizmet gereği kullanılmayan izinlerin ertelenmesi sağlanacak.
Terör Bağlantılı Fesih: Terör örgütleriyle herhangi bir bağa sahip olduğu tespit edilen uzman erbaşların sözleşmeleri feshedilecek ve TSK ile ilişikleri kesilecek.
Disiplin ve Güvenlik: TSK bünyesinde disiplin ve güvenliğin artırılması amacıyla terörle mücadeleye yönelik hükümler güçlendirildi.
TSK tarafından alınan kararlar şu şekilde paylaşıldı:
Kanuna göre, Milli Savunma Bakanlığınca yapılacak sınavlarla ilgili her türlü açıklama, başvuru ve sınav sonuçlarının adaylara duyurulması, Bakanlığın internet sitesinden yapılacak, internet sitesindeki duyurular adaylara tebliğ hükmünde olacak.
Anayasa Mahkemesinin iptal kararı doğrultusunda, kişilerin özel hayatının korunmasını isteme kapsamında hukuki güvenlik ve öngörülebilirliğini sağlamak amacıyla gecikmesinde sakınca bulunan hallerde 24 saat içinde hakim onayına sunulması şartı ile birlik komutanının veya kurum amirinin yazılı emri üzerine tehlikenin veya suçun işlenmesinin önlenmesi amacıyla sahil güvenlik hizmet binaları ve eklentileri ile yüzer unsurlarında, jandarma hizmet binaları ve eklentilerinde askerlik yükümlülüğünü yerine getiren erbaş ve erlerin üstü, özel kağıtları ve eşyaları aranabilecek.
Türkiye Harp Malulü Gaziler, Şehit Dul ve Yetimleri Derneğine şehitlerin anne ve babaları da üye olabilecek.
SEFERBERLİK VE SAVAŞ HALİ KANUNU'NA EK MADDE
Seferberlik ve Savaş Hali Kanunu'na eklenen maddeyle, özel kanunlarında yer alan hükümler saklı kalmak üzere, tatbikat veya eğitim için silahaltına alınan yedek personele, askeri kurumlarına katıldıkları tarihten itibaren silahaltında bulundukları sürece, varsa bağlı bulundukları kurum veya kuruluşlardan aldıkları aylık, ücret ve diğer mali haklar da dikkate alınarak muvazzaf emsallerine ilgili mevzuat gereğince yapılan ödeme tutarları toplamını geçmemek kaydıyla ödeme yapılabilecek. Buna ilişkin usul ve esaslar cumhurbaşkanınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek.
Milli Savunma Bakanlığı Döner Sermaye İşletmeleri Kanunu'ndaki değişiklikle, Milli Savunma Bakanlığı kadro ve kuruluşunun her türlü ihtiyacı döner sermaye kapsamı dışında yürütülecek. Personel ve askeri öğrenci temin faaliyetleri ise Milli Savunma Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde döner sermaye kapsamında yürütülecek.
Döner sermaye işlerinde ek görevle görevlendirilen personele ödenen ücrete esas gösterge rakamları artırılacak. Bu kapsamda, döner sermaye kadrolarına ait hizmetler, kurum görevlilerine, bakanlık kadro ve kuruluşu kadrolarındaki subay ve astsubaylarla, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na tabi personele ek görev olarak verildiği takdirde, döner sermaye gelirlerinden ödenmek üzere kendilerine her yıl bütçe kanunlarında gösterilen maaşlara ait katsayının, taban olarak belirlenen 4000, tavan olarak belirlenen 8000 rakamı ile çarpılmasından elde edilecek tutar arasında, Milli Savunma Bakanlığı Döner Sermaye Yönetim Kurulunca belirlenecek miktarda ek görev ücreti ödenebilecek.
Uzman Erbaş Kanunu'ndaki değişikliğe göre, uzman erbaşların yıllık izinlerinin senesi içinde ve çizelgelerde planlandığı şekilde kullanılması esas olacak. Ancak kendi isteği dışında, hizmet gereği zorunlu nedenlerle yıllık planlı izinlerini kısmen veya tamamen kullanamayanların izinleri ertelenerek müteakip sene içinde verilebilecek. Bu müddet hiçbir surette toplam 60 günü geçemeyecek. Personelin süresi içinde kullanamadığı yıllık planlı izinleri hakkında, kullanamama nedenine bağlı olarak birlik, karargah ve kurum amirince izin erteleme belgesi düzenlenecek. Yıllık planlı izinlerini kendi isteği ile senesi içinde kullanamayan personelin planlı izinleri, ertesi yıla devredilemeyecek.
Uzman erbaşlarla ilgili, görevde başarısız olma, intibak edememe ve kendilerinden istifade edilememe hallerinde yapılacak işlemler, çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek.
Terör örgütleriyle eylem birliği içerisinde olan, bu örgütlere yardım eden, kamu imkan ve kaynaklarını bu örgütleri desteklemeye yönelik kullanan ya da kullandıran, bu örgütlerin propagandasını yapan uzman erbaşların sözleşmeleri feshedilerek TSK ile ilişiği kesilecek.
GÖREVDE BAŞARISIZ OLMA DURUMLARI
Uzman Erbaş Kanunu'na "intibak edememe, görevde başarısız olma ve kendilerinden istifade edilememe" hallerinde yapılacaklar eklenecek.
Bunlara göre de ilk beş aylık intibak dönemi içerisindeki uzman erbaşlardan; ilgili mevzuatında personelin vazife, ödev ve sorumlulukları olarak düzenlenen hususlara riayet etmedikleri rapor, tutanak ve her türlü belge ile sabit olanlar, en az iki disiplin amirinden toplam üç defa veya daha fazla disiplin cezası alanlar, verilecek intibak eğitimlerinden başarısız olduğu sınav notu ile tespit edilenler, kanunda düzenlenen ve görevde başarısız olma veya kendilerinden istifade edilememe halleri bulunanlar, intibak edememiş sayılacaklar ve sözleşmeleri feshedilecek.
Uzman erbaşlardan; atış, spor ve eğitim faaliyetlerinde ilgili mevzuatta öngörülen standartlara ulaşamayanlar, harekat, operasyon, iç güvenlik, hudut ve kolluk, asayiş görevleri ile kadro görevinin gereklerini yerine getirmede yetersizlik veya isteksizlik göstererek vazifeyi yahut birliğin emniyetini tehlikeye düşürenler veya görevin yapılmasını aksatanlar, atandıkları kadro görev yerleri ile ilgili olarak üç ay ve daha uzun süreli bir kurs ya da eğitimde başarısız olanlar, bu durumlarının rapor, tutanak ve her türlü belge ile kanıtlanması halinde görevde başarısız sayılacaklar ve sözleşmeleri feshedilecek.
Uzman erbaşlardan; mücbir sebepler hariç gelirinin çok üstünde borçlanmaya düşkün olan ve bu borçlarını ödememeyi alışkanlık haline getirenler, görevine, sosyal ve aile yaşantısına zarar verecek derecede menfaatine, içkiye, kumara düşkün olanlar veya Türk Silahlı Kuvvetlerinin, Jandarma Genel Komutanlığının veya Sahil Güvenlik Komutanlığının itibarını sarsacak şekilde yüz kızartıcı, utanç verici veya toplumun genel ahlak yapısına aykırı fiillerde bulunanlar, devletin, Türk Silahlı Kuvvetlerinin, Jandarma Genel Komutanlığının veya Sahil Güvenlik Komutanlığının manevi şahsiyetine zarar verecek nitelikte suç veya disiplinsizlik teşkil eden tutum, davranış veya fiillerde bulunanlar, intihara teşebbüs eden, kendisini veya bir başkasını kasten hizmete yaramayacak hale getiren ve getirtenler, kasten veya silah kullanımına yönelik mevzuat, talimat ya da emirlere açıkça aykırı olacak şekilde ateşli silah ile kendisini veya başkasını yaralayanlar, uyuşturucu ve uyarıcı maddeleri yapan veya kullanan, bunların yapılmasına, kullanılmasına, saklanmasına, nakledilmesine, yakalanacağı sırada ortadan kaldırılmasına, satılmasına veya satın alınmasına aracı olan, kullanılmasını kolaylaştıran ya da özendirenler, mazeretsiz olarak bir sözleşme yılı içinde toplam 7 gün ve daha uzun süre göreve gelmeyenler, Türk Silahlı Kuvvetlerinde komando birliklerinde görev yapmak üzere komando branşında istihdam edilmek üzere temin edilenlerden en az dört yıl hizmet süresini tamamlamadan, vazifenin sebep ve tesiri nedenleri hariç, komando niteliğini kaybettiği yönünde sağlık kurulu raporu alanlar, uzman erbaş olmak için gerekli nitelik ve şartlardan herhangi birini taşımadığı sonradan anlaşılan veya sözleşme süresi içinde bu niteliklerinden herhangi birini kaybedenler, bu durumlarının rapor, tutanak ve her türlü belge ile kanıtlanması halinde kendinden istifade edilemeyecek personel sayılacak ve sözleşmeleri feshedilecek.
Astsubaylığa geçmek için gerekli başvuru şartlarını haiz olup harekat veya yurt dışı operasyon görevleri nedeniyle başvuruda bulunamayan veya seçme sınavına katılamayan uzman erbaşlara başvuru yapamadıkları veya katılım sağlayamadıkları sınav sayısı kadar sınav hakkı verilecek.
Personelde aranacak nitelikler, müracaat şekli ve zamanı, müracaatın kabul edilmesi sözleşmenin yapılması ve feshedilmesi sebepleri, verilecek sicilin şekil ve usulleri görevde başarısız olma, intibak edememe ve kendilerinden istifade edilememe hallerinde yapılacak işlemler, sözleşmenin uzatılmasında uygulanacak esaslar, uzman onbaşıların uzman çavuş olabilmeleri için gerekli şartlar, astsubay sınıfına geçirilecekler için uygulanacak esaslar, astlık üstlük münasebetleri ile bu hususlardaki işlem şekli ve ilgili diğer hususlar, Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığınca müştereken hazırlanan yönetmelikle düzenlenecek.
Kanunla, Harp Okulları Kanunu'nda da değişiklikler yapılacak. Buna göre de sağlık durumu nedeniyle okuldan çıkarılanlar hariç, diğer nedenler ile çıkarılanlara, personel ve amortisman giderleri ile ilaç ve tedavi giderleri, kitap ve kırtasiye giderleri, öğrenci harçlıkları ve yiyecek giderlerinin yarısı ile bunlara tekabül eden faizleri hariç, devlet tarafından yapılan masraflar, sarf tarihinden tahsil tarihine kadar geçen süre için kanuni faizi ile birlikte hesaplanan tutar iki katı olarak ödettirilecek.
Harp okullarında öğrenim gören öğrencilerden, disiplinsizlik nedeniyle askeri öğrencilikten çıkarılmasına karar verilenlere, hesaplanacak tazminat miktarı dört katı olarak ödettirilecek.
Kanuna göre, Astsubay Meslek Yüksek Okulları Kanunu'nda yapılan değişiklikle, astsubay meslek yüksekokullarında eğitim ve öğrenim gören öğrencilerin sağlık durumu nedeniyle okuldan çıkarılanlar hariç diğer nedenler ile çıkarılanlara, personel ve amortisman giderleri, ilaç ve tedavi giderleri, kitap ve kırtasiye giderleri ile öğrenci harçlıklarının tamamı ve yiyecek giderlerinin yarısı ile bunlara tekabül eden faizleri hariç, devlet tarafından yapılan masraflar, sarf tarihinden tahsil tarihine kadar geçen süre için kanuni faizi ile birlikte hesaplanan tutarın iki katı olarak ödetilecek.
Astsubay meslek yüksekokullarında öğrenim gören öğrencilerden, disiplinsizlik nedeniyle askeri öğrencilikten çıkarılmasına karar verilenler de hesaplanacak tazminat miktarının dört katını ödeyecek.
Savunma sanayisi alanında faaliyet gösteren firmaların denetimi, daha hızlı ve etkin şekilde gerçekleştirilmesi amacıyla Milli Savunma Bakanlığı tarafından yapılacak.
Milli Savunma Bakanlığının, TSK'nin modernizasyonu, savunma sanayisinin geliştirilmesi, araştırma ve geliştirme hizmetlerinde kullanılacak özel gelirleri karşılığında tahsis edilen ödeneğin yetersiz kalması halinde ödenek ekleme yetkisi Cumhurbaşkanına verilecek.
1999 yılı sonrası sigortası başlayan ve 1 Şubat 2018 yılı sonrası Yüksek Askeri Şura kararı ile kadrosuzluk nedeniyle emekliye sevk edilen personele, yaş şartı aranmaksızın kadın ve erkek 25 hizmet yılının tamamlaması halinde emekli aylığı bağlanacak.
Sözleşmeli erbaş ve erlerin kadroları ile uzman erbaşlığa geçiş işlemleri, Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı tarafından yürütülecek.
AYM KARARLARI UYARINCA SÖZLEŞMELİ ERBAŞ VE ER KANUNU'NDA DÜZENLEME
Anayasa Mahkemesinin aldığı karara uyum sağlamak amacıyla, Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanunu'nda düzenleme öngörülüyor.
Buna göre, disiplin soruşturması, görevde başarısız olma ve kendilerinden istifade edilememe hallerinde sözleşmeli erbaş ve erlerin TSK ile ilişiği, sözleşme bitim tarihinden önce feshedilebilecek.
Terör örgütleriyle eylem birliği içerisinde olan, bu örgütlere yardım eden, kamu imkan ve kaynaklarını bu örgütleri desteklemeye kullanan ya da kullandıran sözleşmeli erbaş ve erlerin de TSK ile ilişikleri, sözleşme sürelerinden kesilecek.
Sözleşmeli erbaş ve erlerden, atış, spor ve eğitim faaliyetlerinde ilgili mevzuatta öngörülen standartlara ulaşamayanlar, harekat, operasyon, iç güvenlik, hudut ve kolluk, asayiş görevleri ile kadro görevinin gereklerini yerine getirmede yetersizlik veya isteksizlik göstererek vazifeyi yahut birliğin emniyetini tehlikeye düşürenler veya görevin yapılmasını aksatanlar, bu durumlarının rapor, tutanak ve her türlü belge ile kanıtlanması halinde görevde başarısız sayılacak, sözleşmeleri feshedilecek.
Sözleşmeli erbaş ve erlerin "kendilerinden istifade edilememe halleri" de ayrıntılı olarak düzenlenen Kanuna göre, mücbir sebepler hariç gelirinin çok üstünde borçlanmaya düşkün olan ve bu borçlarını ödememeyi alışkanlık haline getirenler, görevine, sosyal ve aile yaşantısına zarar verecek derecede menfaatine, içkiye, kumara düşkün olanlar veya Türk Silahlı Kuvvetlerinin, Jandarma Genel Komutanlığının veya Sahil Güvenlik Komutanlığının itibarını sarsacak şekilde yüz kızartıcı, utanç verici veya toplumun genel ahlak yapısına aykırı fiillerde bulunanlar, devletin, Türk Silahlı Kuvvetlerinin, Jandarma Genel Komutanlığının veya Sahil Güvenlik Komutanlığının manevi şahsiyetine zarar verecek nitelikte suç veya disiplinsizlik teşkil eden tutum, davranış veya fiillerde bulunanların sözleşmeleri sonlandırılacak.
İntihara teşebbüs eden, kendisini veya bir başkasını kasten hizmete yaramayacak hale getiren ve getirtenler, kasten veya silah kullanımına yönelik mevzuat, talimat ya da emirlere açıkça aykırı olacak şekilde ateşli silah ile kendisini veya başkasını yaralayanlar, disiplinsizliği alışkanlık haline getirdiği anlaşılanlar, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullandığı rapor ile tespit edilenler ve mazeretsiz olarak bir sözleşme yılı içinde toplam yedi gün ve daha uzun süre göreve gelmeyenlerin sözleşmeleri feshedilecek.
TSK komando birliklerinde görev yapmak üzere komando branşında istihdam edilmek üzere temin edilenlerden en az 4 yıl hizmet süresini tamamlamadan, vazifenin sebep ve tesiri nedenleri hariç, komando niteliğini kaybettiği yönünde sağlık kurulu raporu alanlar da bu durumlarının rapor, tutanak ve her türlü belge ile kanıtlanması halinde kendinden istifade edilemeyecek personel sayılacak ve sözleşmeleri feshedilecek.
SÖZLEŞMELİ ERBAŞ VE ERLERE SERVİS İMKANI
Amfibi Deniz Piyade Tugay Komutanlıklarında görevli sözleşmeli erbaş ve erlere aylık ücretleri, yapmakta oldukları iş güçlüğü ve iş riski açısından yüzde 5 artırımlı olarak ödenecek.
Sözleşmeli erbaş ve erler, mesai sonrası görev yerlerinden ayrılırken, mesaiye gidiş ve gelişlerinde subay ve astsubay servislerini kullanabilecek.
Gerekli şartları taşıyarak Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı kadrosundaki uzman erbaşlığa veya astsubaylığa geçen sözleşmeli erbaş ve erlere, sözleşmeli erbaş ve er olarak çalıştıkları döneme ilişkin iş sonu tazminatları ve kıdem tazminatları ödenmeyecek.
Sözleşmeli erbaş ve erlerin bağlı oldukları kuvvet komutanlıklarında statü geçişi kapsamında uzman erbaşlığa geçebilmelerinin şartları düzenleniyor.
Buna göre, en az lise mezunu olmak, komando nitelikliler için en az ilköğretim okulu mezunu olmak, uzman erbaş olmaya istekli olmak, başvuru tarihinde ikinci hizmet yılını tamamlamış olmak, yönetmelikte öngörülen sınavlarda başarılı olmak, tabi tutulacakları temel askerlik eğitiminden başarılı olmak gibi şartlar aranacak.
Sözleşmeli erbaş ve erlerden uzman erbaşlığa naspedilecekler; uzman çavuş rütbesinde göreve başlatılacak ve tabi tutulacakları eğitimler esnasında özlük hakları yönünden sözleşmeli erbaş ve er statüleri devam edecek; eğitimlerde başarılı olamayanlar, kendi isteğiyle ayrılanlardan, istekli olan ve sözleşmeli erbaş ve er olmak için gerekli olan şartları kaybetmemiş olanlar ise sözleşmeli erbaş ve er olarak hizmete devam edebilecekler.
Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin kimlik, görev veya faaliyetlerinin, Milli Savunma Bakanlığınca yetki verilen durumlar hariç olmak üzere, radyo, televizyon, internet, Sosyal Medya, gazete, dergi, kitap ve diğer tüm medya araçları ile her türlü yazılı, görsel, işitsel ve elektronik kitle iletişim araçları vasıtasıyla yayımlanması veya açıklanması durumunda, bu suçu işleyen personele "hizmet yerini terk etmeme cezası" verilecek.
Terör örgütleriyle eylem birliği içerisinde olan, bu örgütlere yardım eden, kamu imkan ve kaynaklarını bu örgütleri desteklemeye yönelik kullanan ya da kullandırarak bu örgütlerin propagandasını yapan personel hakkında Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayırma cezasının uygulanabilmesi maksadıyla belirlenen 5 yıl zamanaşımı süresi 20 yıla çıkartılıyor.
Kanunla, yargı yolu kapalı olan disiplin cezalarının, ceza sayısı veya puanına eklenmek suretiyle, Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiğin kesilmesi sonucunu doğurduğu hallerde anılan yargı yolu kapalı disiplin cezalarının da mahkemelerce incelenebileceğine ve bunların iptal edilebileceğine ilişkin düzenleme yapılıyor. Seferberlik ve savaş zamanında ise yüksek disiplin kurulları tarafından verilen Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezası hariç diğer disiplin cezaları yargı denetimi dışında tutulacak.
Milli Savunma Üniversitesi teşkilatına Yabancı Diller Yüksekokulu dahil ediliyor.
Yabancı Diler Yüksekokulu, harp okullarındaki eğitim ve öğretimi takip edebilecek seviyede dil becerileri gelişmiş askeri öğrenci yetiştirilmesi, bünyesinde açılan dil kursları vasıtasıyla Milli Savunma Bakanlığı tarafından tefrik edilen personele yabancı dil eğitimi, misafir askeri personele ve misafir askeri öğrenciye dil eğitimi verilmesi amacıyla faaliyet gösterecek.
Yüksekokul müdürü, öğretim üyeliği yeterliliğine haiz kişiler arasından Milli Savunma Üniversitesi rektörünün teklifi üzerine Milli Savunma Bakanı tarafından üç yıllığına atanacak.
Yabancı Diller Yüksekokulunun teşkilatlanması, görev ve sorumlulukları, eğitim, öğretim, araştırma faaliyetleri ile öğretim elemanları ve öğrencileri ile ilgili esaslar, çıkarılacak yönetmelikte düzenlenecek.
Kanun teklifinin kabul edilmesinin ardından, TBMM Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder, birleşimi, 25 Haziran Salı saat 15.00'te toplanmak üzere kapattı.