Topuk dikeni nedir, neden olur? Topuk dikeni ağrısını yok edecek doğal ve bitkisel tedavi yöntemleri

Ayak tabanlarında bulunan bir zarın topuğa yapışması sonucu ortaya çıkan duruma topuk dikeni denir. Kişiler sürekli olarak yürümek zorunda kaldığı için bu durum sürekli tekrarlanır ve ayak tabanında oluşan efor topuk bölgesinde ağrılara neden olur. Topuk dikeninin ilk ve en önemli belirtisi topuk ağrısıdır. Hastalar, ilk birkaç saat içinde yataktan çıktıktan sonraki ilk birkaç adımda şiddetli ağrı hissederler. Sanki ağrıya bastığında topuğun altında bir çivi gibidir. Günlük hayatta yürürken, ağrı yavaş yavaş azalır. 

Topuk dikeni olan hastalar; evde çıplak ayakla yürümemeli, yumuşak tabanlı terlik kullanmalı ve mümkünse sert tabanlı ayakkabılar yerine spor ayakkabı tercih etmeliler.

Topuk dikeni nasıl anlaşılır?

- Sabah yataktan kalkma sonrası ilk birkaç adımda şiddetli topuk ağrısı ve bu ağrının kendiliğinden geçmesi.

- Gün içinde uzun süre oturulduğunda ilk kalkmada ağrı oluşur.

- Gün içinde uzun süre yürüyüşler yapıldığında ağrı hissedilir.

Topuk dikeni gelişimi için en yaygın risk faktörü Plantar Fasiit hastalığıdır. Bu hastalık genellikle topuk dikeni hastalığı ile karıştırılmaktadır. Ancak plantar fasiit ve topuk dikeni birbirinden farklı iki durumdur. Plantar fasya adı verilen yapı, topuk kemiğini ayak parmaklarına bağlayan düz doku şerididir. Plantar fasya kısaca ayağın tabanındaki kasları saran bir bağ doku yapısıdır.

Plantar fasya, ayak tabanı boyunca önden arkaya doğru ilerleyerek topuğa yapışır. Ayak kavisini destekleyen bu yapı, aynı zamanda yürümeye yardımcı olur. Plantar fasiit ise en sık görülen ortopedik şikayetlerden biridir. Sıklıkla topuk dikeni ile karıştırılan plantar fasiit, askerlerde ve sporcularda yaygın olarak görülmektedir.

Topuk dikenine yol açan diğer faktörler;

Yaş: Topuk dikeni, ligament elastikiyetinde ortaya çıkan azalma nedeniyle 40 yaş ve üstü bireylerde görülür.

Yürüyüş problemleri: Düz olmayan bir yürüyüşle ayağın belirli bölgelerinde aşırı baskılar meydana gelebilir. Bu zorlanma ilerleyen zamanlarda topuk dikeni gelişimine neden olabilir.

Fazla kilolu olmak: Ekstra ağırlık taşımak, ayağın kemerine daha fazla gerginlik yaratması nedeniyle topuk dikenine neden olabilir.

Cinsiyet: Topuk dikeni kadınları erkeklerden daha sık etkilemektedir, çünkü birçok kadın ayakkabısı erkek ayakkabısından çok daha az destekleyicidir.

Uygun olmayan ayakkabılar: Eski, yıpranmış ayakkabılar veya uygun olmayan ayakkabılar giymek, topuk dikenlerinin gelişimini hızlandıran zorlanmalara ve yaralanmalara yol açabilir.

Uzun süre ayakta durma: Uzun süre ayakta durma ya da ağır nesnelerin düzenli olarak kaldırılması, ayağın kemerine önemli ölçüde zorlanmasına neden olur.

Topuk dikenine ne iyi gelir?

Günlük hayatta yapacağınız bir takım değişiklikler, topuk dikeni tedavi süresince ağrılarınızı ve şikayetlerinizi azaltmanıza yardımcı olur.

Topuk dikenlerinin tedavisinde; Ağrı kesici kremler eşliğinde masaj ve soğuk uygulamalara başvurulur. Masaj uygulaması, ayak parmaklarını çekerek topukta 5 dakika soğuk uyguladıktan sonra ağrı kesici kremlerle yapılmalıdır. Bu uygulama günde 4-5 kez tekrarlanmalıdır. Masaj uygulaması ile yumuşak tabanlı ayakkabıların kullanılması sonucunda çoğu hasta ek tedavi gerektirmeden şikâyetlerinden kurtulmaktadır. 

En sık uygulanan tedavi yöntemleri, topuk altında enjeksiyonlardır. Enjeksiyondan önce hasta, işlem sırasında ağrıyı önlemek için topuk veya ayak bileği ilaç enjekte edilir. Burada hastanın kendi kanından hazırlanan bir kortizon iğnesi veya PRP enjeksiyonu kullanılır. PRP, hastanın kendi kanının hazırlanmasını ve iyileşmesini sağlayan bir yöntemdir. Enjeksiyonların amacı iyileşmeyi hızlandırmak ve iyileşen dokunun topuğunda ağrıyı azaltmaktır. Bu uygulamadan sonra ağrı büyük ölçüde geçer. İlk uygulamadan sonra, devam eden ağrılı hastalarda iğne 10-15 gün sonra tekrar enjekte edilebilir. Çoğu hasta ameliyat gerektirmeden iyileşir.

Sağlık problemi nedeniyle enjeksiyon uygulamasına gidilmeyen veya bu tedaviden olumlu yanıt alamayan hastalara ESWT yani şok dalgası rapy denilen yönteme uygulanabilir. Bu süreçte röntgende görülen topuk dikeninin kırıldığı düşünülmektedir. İyileşmemiş olan ve topuk bölgesinde ağrıya neden olan bir doku, kontrollü bir şekilde yeniden sindirilerek iyileşme hızını arttırmaktır. Bu tedavide topukta yaklaşık 2000-3000 ses dalgası uygulanarak, bu bölgede kanama başlatılır. Masaj ve enjeksiyon tedavilerinden olumlu yanıt almayan çoğu hasta bu süreçten başarılı sonuçlar elde edebilir. 

Topuk dikeni problemi olan hastaların yüzde 1'inden azında cerrahi gereklidir. Bu hastalığın tedavisinde son seçenek cerrahidir ve çoğu hasta ameliyat gerektirmeden başarılı bir şekilde tamamlanır.

Kekik kürü topuk dikeninin doğal ilacı!

Kekik kürü için; ayaklarınızı yıkayabileceğiniz bir genişlikte olan leğene sıcak su koyun. Suyun içerisine yaklaşık bir çay bardağı kurutulmuş kekik ekleyip suyun ılınmasını bekleyin. Su ılınınca ayaklarınızı suya sokarak 40 dakika bekletin. Ağrılarınız hafifleyinceye kadar bu işlemi uygulayabilirsiniz.