Ticaret Bakanlığı'ndan Yeni Düzenleme: Emlak Alım Satımında "Doğrulanmış İlan" Dönemi Başlıyor

Düzenleme kapsamında kurulan Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS), 15 Eylül itibarıyla devreye girecek ve emlak alım satımında kullanılmaya başlanacak. Ancak bu sistemin zorunlu olarak uygulanacağı tarih 1 Ocak 2025 olacak. Yıl sonuna kadar olan süreçte emlakçılar ve taşınmaz sahipleri, sistemin işleyişine adapte olabilecek ve bu süre zarfında eksikliklerin tespit edilmesi planlanıyor.

Emlak Sahipleri ve Yetkilendirme Süreci

Yeni düzenlemeye göre, emlak ilanları yalnızca taşınmazın sahibi, bu kişinin birinci ve ikinci derece yakınları ya da eşi tarafından verilebilecek. Aynı zamanda, taşınmaz sahibi tarafından yetkilendirilen emlak işletmeleri de bu ilanları verebilecek. İlanların doğrulanması ve emlak işletmelerine yetki verilmesi süreci e-Devlet üzerinden yürütülecek. Bu sistemle taşınmaz sahibi, hangi emlak işletmesine yetki verdiğini ve süresini belirleyebilecek.

Sektörden Destek

Türkiye Emlak Müşavirleri Federasyonu Başkanı Hacı Ali Taylan, düzenlemenin sektörde olumlu karşılandığını belirterek, emlakçıların bu uygulama için gerekli hazırlıkları tamamladığını ifade etti. Taylan, yeni düzenlemenin sahte ilanların ve kayıt dışı işlemlerin önüne geçeceğini vurgulayarak, emlakçıların ve tüketicilerin bu sürece kolaylıkla uyum sağlayacağını söyledi.

40 Bin Emlakçıya Dijital Sertifika

Şu ana kadar yaklaşık 20 bin emlakçı, "doğrulanmış ilan" düzenlemesi kapsamında yetki belgesi almak için başvuruda bulundu. Ayrıca 40 bin emlakçı, düzenleme için dijital sertifika alarak sürece dahil oldu. Sektördeki odalar ve komiteler, düzenleme hakkında tüketicileri ve esnafı bilgilendirdi.

1 Ocak 2025 İtibarıyla Zorunlu Olacak

Taylan, 1 Ocak 2025'e kadar düzenlemenin uygulanmasına yönelik eksikliklerin gözlemlenip düzeltileceğini ve bu tarihten sonra uygulamanın tamamen zorunlu hale geleceğini belirtti. Bu süreçte Ticaret Bakanlığı, teknik zorluk yaşayan tüketicilere ve emlakçılara destek sağlayacak. Yılbaşından itibaren ise düzenlemeye uymayan ilan platformlarına ve emlakçılara ciddi yaptırımlar uygulanacak.

Emlak İlan Platformlarına Uyarı

Emlak ilan portallarının da yeni düzenlemeye yönelik altyapı çalışmalarını tamamladığı kaydedildi. Taylan, bazı platformların müşteri kaybı yaşayabileceği endişesi taşıdığını belirtti ancak düzenlemenin tüm emlakçılar için zorunlu olacağı ve uygulamayanlara yaptırım uygulanacağı ifade edildi.

Otomotivde de Yeni Dönem Başlıyor

Emlak sektörü dışında, benzer bir düzenleme otomotiv sektöründe de hayata geçirilecek. Otomobil ilanlarında da "doğrulanmış ilan" uygulamasına geçilecek ve bu süreçte yetki belgesi olmayan galericiler uyarıldı.

Taylan, düzenlemeyle yetki belgesi olmayan emlakçıların, emlak portalları üzerinden ilan veremeyeceğini anımsatarak şunları kaydetti:

"Şu an 70 bin düzeyinde Bakanlıktan yetki belgesi almış emlakçımız var, 20 bin emlak ofisi de yetki belgesi almak için müracaat etti. Dolayısıyla beklentimiz yıl sonuna kadar yetki belgesi almış emlakçı sayısının 90 bin düzeyine ulaşması yönünde. Son zamanlarda eğitimlere katılım ve müracaata da baktığımızda bu işin çok hızlandığını görüyoruz. Hızlı bir şekilde emlakçılarımız yetki belgesi almak için uğraş veriyorlar."

10 SORUDA "DOĞRULANMIŞ İLAN DÜZENLEMESİ"

Söz konusu düzenlemeye ilişkin merak edilen 10 soru ve 10 cevap şöyle:

Doğrulanmış ilan nedir, hangi amaçla uygulanacak?

Vatandaşlar, e-Devlet üzerinde kendisine ait gayrimenkulü seçerek, açılacak pencereden emlakçısını yetkilendirecek, emlakçılar da aldıkları yetkiyle emlak portallarına ilan girebilecek. Söz konusu ilanlar "doğrulanmış ilan" olarak yayımlanacak. Yeni uygulamada, sitelere gayrimenkul ilanı verilmesi süreci resmiyete dökülecek. Düzenleme, tüketici mağduriyetinin engellenmesi, sahte ilanlarla vatandaşların karşılaştığı fiyat manipülasyonlarının önüne geçilmesi amacıyla uygulanacak. Ayrıca, yetki belgesi olmayan emlakçıların ilan vermeleri engellenerek, kayıt dışı emlakçılıkla da mücadele edilecek.

Doğrulanmış ilan düzenlemesine ne zaman geçilecek ve denetimi kim tarafından yapılacak?

İlan platformlarınca, yetki doğrulama uygulamasına ilişkin teknik çalışmalar 15 Eylül'e kadar tamamlanacak ve sistem, bu tarihten itibaren devreye alınacak. Uygulama, 1 Ocak 2025'ten itibaren tamamen başlayacak ve bu tarihten sonra yetki doğrulaması yapılmadan emlak portalları üzerinden ilan verilemeyecek. Söz konusu düzenlemenin denetimi de Ticaret Bakanlığınca gerçekleştirilecek.

Emlakçıların düzenlemeye uyum sürecinde neler yapmaları gerekiyor?

Emlak işletmelerinin, Elektronik İlan Doğrulama Sistemi'nde (EİDS) yetki doğrulamasının devreye alınması sonrasında ilan verirken sorun yaşamamaları ve idari yaptırıma maruz kalmamaları için yetki belgesi alması gerekecek.

EİDS ve emlak yetki belgesi nedir?

EİDS, elektronik platformlarda ilan yoluyla taşınmaz pazarlayan kişinin kimlik bilgileri ile ilana konu taşınmazı pazarlama yetkisinin olup olmadığının doğrulanabildiği sistemdir. Emlak yetki belgesi ise kişilerin taşınmaz ticareti yapabilmesine resmi olarak olanak sağlayan, ticaret il müdürlüklerince verilen evraktır. Söz konusu belge, kişilerin emlak ofisi açmaya dair mesleki yeterliliğe sahip olduklarının kanıtı niteliğindedir.

Aynı taşınmaza ilişkin kaç emlakçı yetkilendirilebilecek?

Aynı taşınmaza ilişkin, birden fazla emlak işletmesinin yetkilendirilmesi mümkün olacak. İlan platformlarında aynı taşınmaza ilişkin başka ilan bulunması durumunda, diğer ilana ait fiyat bilgilerini içeren kısa yollara veya linklere yer verilecek.

Kiralık taşınmaz ilanlarının da doğrulanması zorunlu olacak mı?

EİDS yetki doğrulama uygulaması hem satılık hem de kiralık taşınmaz ilanları için zorunlu olacak. Günlük kiralık taşınmazlarla henüz kat irtifakı tesis edilmemiş konut projeleri, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ile Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı konut projeleri, gecekondu vasfındaki taşınmazlar gibi herhangi bir sebeple tapusu bulunmayan taşınmazlar uygulamaya dahil olmayacak. Ayrıca, tapusu bulunmayan taşınmazlara ilişkin ilanlar, platformlarda yer alabilecek ancak bu taşınmazlara ilişkin ilanların girişinde, taşınmazın tapu kaydının olmadığına ilişkin bir işaretleme yapılacak ve bu durum ilanda da belirtilecek.

Vatandaşlar, emlakçı yetkilendirmeden kendi ilanlarını emlak portalları üzerinden yayınlayabilecek mi?

Kişi, kendisi ve birinci derece akrabası, eşi, annesi, babası ve çocuklarının da üzerine olan emlakla ilgili ilanı doğrulanmış olarak yayınlayabilecek.

Yetkilendirme sonrasında, verilen yetkinin iptali mümkün olacak mı?

e-Devlet yetkilendirme ekranında taşınmaz sahibi tarafından verilen yetkinin iptali mümkün olacak fakat yetkilendirmenin iptali halinde ilan otomatik olarak yayımdan kalkmayacak.

Yetkilendirilmiş emlakçının, konut üzerindeki yetki süresi ne kadar olacak?

Yetkilendirme ekranında taşınmaz sahibince yapılacak yetkilendirmenin süresi asgari 3 ay olacak, süre taşınmaz sahibi tarafından aynı ekrandan uzatılabilecek.

Doğrulanmış ilan, otomotiv sektöründe de geçerli olacak mı?

Düzenleme ilk etapta emlak sektöründeki ilanlarda uygulanacak. Ancak ilerleyen süreçte otomotiv satışlarında da doğrulanmış ilan düzenlemesine geçilecek.