Suudi Arabistan ile Türkiye’nin ekonomik anlamda iş birliği her geçen gün artmaya devam ediyor. Suudi Arabistan'ın Neom, Diriyah Gate, Qiddiya ve Kızıldeniz projesi gibi mega projelerinde Türk firmalarının rol alması için birçok alanda işbirliği anlaşmaları imzalandı. Hazine ve Maliye Bakanlığı ev sahipliğinde, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ve Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) organizasyonuyla düzenlenen Türkiye-Suudi Arabistan Yatırım ve İş Forumu'nda 6 mutabakat zaptı ve 21 iş anlaşması yapıldı.
İşte anlaşılan şirketler
Yapılan anlaşmanın ardından buna göre İstanbul Valiliği 5 tane okulun deprem riskinin azaltılması için 55 milyon dolarlık bütçe alacak. Suudi Arabistan Yatırım Bakanlığı (MISA) ile YTÜ Yıldız Teknopark, Regnum, Onur Taahhüt, OPALON ve TOR Holding arasında mutabakat zaptı imzalandı. Anlaşılan şirketler arasında TASNEE Marketing ile Bayegan, Algihaz ile TAV, Almeknan ile Ege Yapı, Saudi Top Plastic ile Starplas Kimya, Abanmi ile KHPUMA Lift, Alhaytham ile Akkord Madencilik, Alhaytham Group ile Solar Group iş anlaşması imzaladı. UP Saudi Arabia, Bakirci Technical Institute, Yamy Studios ve Gaia Hotels ile; Investment Expert Corporation da Wasata Global ve Buruj Group ile anlaşmaya vardı. CVS Air, Çakır Construction, Cerm-ex Technology, Tatil.com, Paximum, Ugur Law, Extreme Business, Gio Elektrikli Araç, Sigma Process yer aldı.
“Gelin siz iş yapın diyorlar”
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, Suudilerin Türklerle iş birliği yapmaya sıcak baktıklarını belirterek "1.240 kişilik bir liste oluştu. Ancak talep bunun çok üstündeydi. Forum öncesinde sıra oluştu, kayıtları kapattık. Suudi bakanlar Türk firmalarının burada iş yapmasını çok istiyorlar. 'Suud firmalarının kapasitesi çok dolu. Gelin siz iş yapın' diyorlar. 21 iş anlaşması yapıldı. Bu daha başlangıç, devamı gelecektir. Bir sonrakini Suudi Arabistan'da yapacağız" diye konuştu.
“Ziyaretçi sayısı artacaktır”
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy, söz aldığı konuşmada bu yıl 1 milyon Suudi Arabistanlı turistin ülkeye turist olarak alacaklarını dile şu sözlerle getirdi; "Türk vatandaşları için uygulanan elektronik vize sayesinde Türk vatandaşlarının Suudi Arabistan ziyareti arttı. Biz Suudi Arabistanlı misafirlerimiz için vize uygulamasını kaldırdık. Bunun da ziyaretçi sayısını artıracağını düşünüyorum" dedi. Sürdürülebilir turizmle alakalı adımlar attıklarının altını çizen Ersoy, 2021'de Türkiye'nin 81 ilinde geçerli olan bir sertifikasyon programı başlattıklarını söyledi. Ersoy, "Bu programın ilk aşaması 2023'te başladı. İkinci aşama 2025'te başlayacak, 2030'da da üçüncü aşama tamamlanacak. Şu anda 21 binden fazla otelimiz var. Takribi 16 bin otel bu programa dahil oldu. 5-6 bini de yeni mevsimde dahil olacaktır. Türkiye'nin iç pazarı büyük aynı zamanda daha geniş bir bölgeye açılan bir kapı" cümlelerini kullandı.
“Biz bunun bir parçası olmak istiyoruz”
TAV Yönetim Kurulu Başkan Vekili Sani Şener ise yapılan anlaşma ile ilgili "Orada Algihaz taahhüt işleri yapacağız. Neom'da haziranda iki tane havalimanı ihalesi açılacak. Algihaz ile bu ihalelere gireceğiz" cümlelerini kullanırken Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise Türkiye'nin turizm ve inşaat alanında Suudi Arabistan'la işbirliği yapabileceğini belirterek "Suudi Arabistan'da dünyanın en büyük projelerinden bazılarının inşaatı başladı. Biz bunun bir parçası olmak istiyoruz. Üçüncü ülkelerde de birlikte çalışabiliriz. Suudi Arabistan savunma sanayisini yerelleştirmeyi amaçlıyor. Birlikte tasarlayıp, üretim ve ihracat yapma projelerine de açığız" sözlerine yer verdi.
“Türkiye’de büyüme güçlü”
Türkiye'nin rezervlerini artırma hedefinde olduklarını belirten Şimşek, "Cari açık aşağı doğru düşmeye başladı bile, doğru yolda olduğumuzu düşünüyoruz. Bu yılın ilk yarısında 30 milyar doların altına inecek. Türkiye'de büyüme güçlü. Türkiye'nin risk algısı şu andaki puanlardan çok daha iyi durumda. Makas açıklığına bakacak olursak, aslında şu andaki puanlama kurumlarının Türkiye'ye verdiği puanın 2 basamak yukarısında. Şimdiden piyasalar, Türkiye'de daha az risk olduğunu düşünüyorlar" dedi. Türkiye'nin yeşil alanlarda dev bir potansiyeli bulunduğuna dikkati çeken Şimşek, bu alanda da Suudi Arabistan ile ortak olma adına yeşil ışık yaktı.
“İki ülke dışında da sahip olduğu fırsatlar var”
Son olarak konuyla ilgili Suudi Arabistan Yatırım Bakanı Khalid A. Al Falih ve Turizm Bakanı Ahmed Al Khatebb ise "Suudi Arabistan ve Türkiye'deki özel sektörün iki ülke dışında da sahip olduğu fırsatlar var. Orta Doğu'da ciddi savaş durumu sebebiyle refah ve gelişme konusunda bir gecikme yaşanıyor. Bütün bölgeye yardım ve yeniden inşa etme konusunda fırsatlarımız bulunuyor" dedi. Falih, iki ülkenin Afrika'da da ortak hareket edebileceğini söyledi. Khatebb de turizmin Suudi Arabistan'ın 2030 vizyonunun bir parçası olduğunu belirterek, "2030 vizyonu çerçevesinde turizm, madencilik, spor gibi sektörlere yoğunluk veriyoruz. Suudi Arabistan'daki müteahhitlerin artık kapasiteleri yok, kapasiteye ihtiyaç var" dedi.