Otomobil pazarında dengeleri değiştirecek önemli adımlar peş peşe atılıyor. Geçtiğimiz haftalarda açıklanan yeni kararlar, yarın ve Pazartesi günü uygulanmaya başlayacak. Bir süredir zararına kampanyalı satışlar yapılırken, bu yeni düzenlemelerin sıfır otomobil fiyatlarına zam olarak yansıması bekleniyor.
On binlerce araç stoklarda bekliyor
Beklenen tarih nihayet geldi! 7 Temmuz’dan itibaren, Avrupa Birliği'nin yeni otomobillerde zorunlu hale getirdiği GSR (Genel Araç Güvenliği) uygulaması yürürlüğe girecek. Bu tarihten sonra, markalar ellerinde bulunan GSR özelliği taşımayan otomobilleri, bir önceki yıl yaptığı toplam satışın yüzde 10’unu geçmeyecek şekilde satabilecek. Sektör temsilcileri, markaların elinde GSR özelliği taşımayan 50 binden fazla araç stoku olduğunu belirtiyor. Ancak, geçtiğimiz günlerde alınan bir kararla uygulamanın kapsamı genişletildi. Ulusal tip onayı ile üretilen araçlar için tarih 31 Ağustos’a ertelendi. Ancak, bu karar ithal otomobiller için geçerliliğini koruyor.
Çinli markalara yeni vergi
Bir diğer önemli uygulama ise 8 Temmuz Pazartesi günü başlayacak. Resmi Gazete’de 8 Haziran’da yayımlanan karar ile Çin'den ithal edilen tüm yakıt tiplerindeki binek araçlara yüzde 40 ilave vergi getirilmiş ve en düşük gümrük vergisi 7 bin dolar olarak belirlenmişti. Türkiye’de satış yapan Çinli marka sayısı 10’u aşarken, bu markalar pazar payını yüzde 10 seviyelerine yükseltti. En fazla satış ise yerli markaları geride bırakan Chery’den geldi.
Bu yeni vergi düzenlemeleriyle birlikte, Çinli otomobillerin fiyatlarında 400-700 bin TL arasında artış bekleniyor. Sektör temsilcileri, bu durumun markaların Türkiye’ye yönelik üretim planlarını yeniden gözden geçirmelerine neden olabileceğini belirtiyor. Dün Resmi Gazete’de yayımlanan bir kararla, Çinli otomobil markalarına Türkiye'de yatırım yapma kapısını açan bir düzenleme yapıldı. Yatırım teşvik belgesi kapsamında gümrük muafiyetinden yararlanarak gerçekleştirilen Çin menşeli oto ithalatı, ek mali yükümlülükten muaf tutulacak. Yani Türkiye'de yatırım yapanlar, bu vergiden muaf olacak.
Otomobil pazarında satışlar 100 bini aştı
Haziran ayında otomotiv pazarında yıllık bazda bir gerileme yaşansa da, satışlar 100 bin barajını aştı. 2023 yılı Haziran ayına göre yüzde 5,3 azalarak 106 bin 238 adet oldu. Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı, 2024 yılı Ocak-Haziran döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3,7 oranında artarak 577 bin 981 adet olarak gerçekleşti. Otomobil satışları, 2024 yılı Ocak-Haziran döneminde geçen yıla göre yüzde 7,3 oranında artarak 462 bin 955 adet olurken, hafif ticari araç pazarı ise yüzde 8,7 azalarak 115 bin 26 adet oldu.
Bu iki önemli kararın yürürlüğe girmesiyle, otomobil pazarında büyük değişiklikler yaşanması bekleniyor. Sektör temsilcileri ve tüketiciler, yeni düzenlemelerin etkilerini yakından takip edecek.