Sağ-Sol Denkleminin Yerlerini Değiştiren İdris Küçükömer Kimdir?

İlk kez 1969 yılında yayınlandığı eseriyle bütün siyasi kavramları altüst eden ve ilerici-gerici, sağ-sol denkleminin yerlerini değiştiren İdris Küçükömer'in aradan geçen 40 yıla rağmen fikirleri hala ilk günkü tazeliğini koruyor ve tartışılıyor. Peki İdris Küçükömer kimdir? Eserleri nelerdir?

17.03.2020-11:43 - (Son Güncelleme: 17.03.2020-11:44)

Sağ-Sol Denkleminin Yerlerini Değiştiren İdris Küçükömer Kimdir?

Türkiye'de sağ ve sol kavramlarının ters oturduğunu, CHP'nin aslında sağ bir parti olduğunu söyleyen iktisatçı ve düşünür İdris Küçükömer'in hayatını ve esenlerini sizler için derledik.

HAYATI

İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesinde öğrenim gören Küçükömer, Aynı fakültede doktorasını tamamladı, daha sonra da doçent oldu. Fakülte kurulunun profesörlüğe yükseltilmesi için aldığı karar, üniversite senatosunca onaylanmadı. Bunun üzerine Danıştay'da açtığı davayı kazanmasına karşın, profesörlüğüne ilişkin kararname 10 Yıllık bir gecikme ile ancak 1976'da yürürlüğe girdi.Otuz yılı aşkın öğretim üyeliğinin yanı sıra Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi Türkiye’sinin toplum düzeni, yakın tarihle ilgili resmî tarih görüşüne aykırı tespitleriyle tanındı.

27 Mayıs 1960’tan sonra özellikle Yön dergisinde yazılarıyla tanındı. Yön ve And dergileriyle, Milliyet ve Akşam gazetelerinde incelemeler ile güncel siyasî yorumlar yayımladı. Türkiye İşçi Partisi’nin bilim ve yönetim kurulu üyeliklerinde bulundu. Düzenin Yabancılaşması kitabında batılılaşmayı sorguladı.

'Türkiye'de sağ sol, sol da sağdır. Türkiye'nin solcuları gericidir. Türkiye'nin ilericileri sağ cenahta görülen geniş İslamcı halk kitleleridir.'

İlk kez yayınlandığı 1969 yılında bütün siyasi kavramları altüst eden ve şok etkisi yaratan Düzenin Yabancılaşması, ilerici-gerici, sağ-sol denkleminin yerlerini değiştirmişti. İdris Küçükömer'e göre Türkiye'nin solcuları gericiydi ve halkı yönetilecek koyun olarak görüyordu. Türkiyenin ilericileri ise sağ cenahta görülen muhafazakâr, geniş İslamcı halk kitleleriydi.

Küçükömer dönemin aydınlarının aksine 1960 anayasasını ve Milli Güvenlik Kurulunu antidemokratik buluyordu. Kurtuluş Savaşı antiemperyalist değildi, sadece bir Türk-Yunan savaşıydı. Kimsenin söylemeye bile cesaret edemediği fikirlerinden dolayı İdris Küçükömer maalesef büyük bir ambargoya maruz kaldı, yok sayıldı.

1973’te, Kurtuluş Savaşı’nın antiemperyalist olmadığı tezini savundu. Doğu toplumunda doğan, batıdan etkilenen bir bilim adamı olarak “Ben doğulu muyum yoksa batılı mıyım?”, “Neyiz ki? Neyi değiştirebiliriz?” sorularının cevaplarını araştırdı. Görüşleriyle, Osmanlı Türk tarihini “Asya Tipi Üretim Tarzı” çerçevesinde ele alan kuramcılar arasında yer aldı. Düzenin Yabancılaşması’nda geleneksel ilericilik kavramını irdeledi. Ölümünden kısa bir süre önce Sosyal Demokrasi Partisine girdi. Bu döneminde yazdığı son yazılar İktisat dergisinde yayımlandı.

Aradan geçen 40 yıla rağmen fikirleri hâlâ ilk günkü tazeliğini koruyan ve tartışılan Küçükömer ciddi bir övgüyü hak ediyor.

ÖLÜMÜ

İdris Küçükömer, hayatının son yıllarını çok sevdiği Büyükada'da geçirdi. 5 Temmuz 1987 yılında hayata gözlerini yuman Küçükömer'in Büyükada'daki mezar taşında Yunus Emre'den iki mısra kazılıdır:

“Bilmeyen ne bilsin O’nu, Bilenlere selam olsun!”

ESELERİ

Düzenin Yabancılaşması
Gelişmiş ve Az Gelişmiş Ülkelerin İlişkileri (1966)
İktisat İlkeleri Üzerine (1964-1967)
Batılaşma - Düzenin Yabancılaşması (1969)
İktisat İlkelerine Yeniden Bakış (1972)
Anılar ve Düşünceler, ISBN 975-7696-64-1
Cuntacılıktan Sivil Topluma / Yön ve Ant Yazıları
Sivil Toplum Yazıları
Halk Demokrasi İstiyor mu? Bitmemiş Son Eser

DNC Medya

[email protected]

Vefatının 33'üncü Yılında Yedi Güzel Adam'ın Şairi 'Cahit Zari...

Usta Karikatürist Hasan Aycın Kimdir? Aycın'ın Eserleri Nelerd...

YORUM YAZ..

Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, pornografik, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.

Yorumlar

İlk yorum yazan siz olun.