Türk edebiyatına sayısız eser kazandıran Kuyucaklı Yusuf, İçimizdeki Şeytan ve Kürk Mantolu Madonna gibi romanlarıyla büyük ün kazanan Sabahattin Ali’nin hayatı merak ediliyor. Günümüzde dahi sevilerek okunan eserlerin yaratıcısı olan Sabahattin Ali’nin hayatı ve biyografisi internet üzerinden sorgulanıyor. Peki Sabahattin Ali kimdir, nereli? Edebiyat yazarı Sabahattin Ali neden öldürüldü?
Sabahattin Ali kimdir?
Sabahattin Ali, 25 Şubat 1907 tarihinde Eğridere'de doğan ve 2 Nisan 1948'de Kırklareli'nde hayatını kaybeden bir Türk yazar ve şairdir. Edebi kişiliğini toplumcu gerçekçi bir düzleme oturtarak, yaşamındaki deneyimleri okuyucusuna yansıtmış ve Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatını etkileyen önemli bir figür haline gelmiştir. Özellikle öykü türünde eserler vermiş olsa da, romanlarıyla daha geniş kitlelere ulaşmış; uzun tasvirlerle ele aldığı sevgi ve aşk temalarını, siyasi tartışmalara göndermeler yapan anlatılar ve toplumsal eleştirilerle desteklemiştir. Kuyucaklı Yusuf (1937), İçimizdeki Şeytan (1940) ve Kürk Mantolu Madonna (1943) romanları, Türk edebiyatında önemli eserler olarak kabul edilmiş ve etkisini uzun yıllar sürdürmüştür.
Sabahattin Ali, Balıkesir'de edebiyat öğretmeni Ali Canip Yöntem'in teşvikiyle ilk hikâye ve şiir denemelerine başlamış ve bu eserlerini Akbaba ve Çağlayan dergilerinde yayımlamıştır. Anadolu'da kısa bir süre öğretmenlik yaptıktan sonra Türk devleti tarafından dil eğitimi için Almanya'ya gönderilmiştir. Türkiye'ye döndüğünde Almanca öğretmeni olarak göreve başlamış ancak komünizm propagandası ve devlet yöneticilerine eleştiri içeren yazıları nedeniyle tutuklanmıştır. Bu dönemde memurluktan ihraç edilen Sabahattin Ali, Atatürk hakkında yazdığı bir şiir nedeniyle tekrar devlet kurumlarında görev almıştır. Ayrıca, kendisine yöneltilen sosyalist algısını kırmak amacıyla "Esirler" adlı bir oyun kaleme almıştır.
Edebiyat yazarı Sabahattin Ali neden öldürüldü?
Hayatının son yıllarında, Türk milliyetçileriyle yaşadığı tartışmalarla da dikkat çeken Sabahattin Ali, özellikle Türkçü-Turancı yazar Nihal Atsız ile yaşadığı gerilimle gündeme geldi. Bu gerilim giderek artarak Irkçılık-Turancılık Davasının bir parçası haline geldi. Aziz Nesin'le birlikte çıkardığı Markopaşa dergisinde siyasileri eleştirmesi nedeniyle çeşitli davalara karıştı. Hakkındaki davaların aleyhinde seyrettiği bir dönemde Türkiye'den ayrılmak istedi ve Bulgaristan sınırını geçmek isterken milliyetçi gerekçelerle öldürüldü. Kendisine kaçma girişiminde rehberlik eden Ali Ertekin tarafından öldürülen Sabahattin Ali, Türk milliyetçi kesiminde büyük yankı uyandırdı.