Rusya’dan Avrupa’ya doğal gaz tehdidi: Profesyonel bir yaklaşım olmayacaktır

Avrupa Birliği (AB) tarafından Mayıs ayının başında gündeme getirilen ve geçtiğimiz günlerde resmiyet kazanan Rus petrolüne tavan fiyat uygulamasında Rusya'dan ham petrol tedarikinin ve rafine ürün tedarikinin aşamalı olarak kaldırılması yer alıyordu. En son paketin Rusya'dan tankerlerle petrol alımını kapsaması, boru hatlarının yaptırım dışında tutulması yönünde revize edilmesiyle AB ülkeleri uzlaşı sağlayabildi. Ancak analizler Rusya'nın söz konusu yaptırımdan çok fazla zarar görmeyebileceği, hatta petrol akışını durdurmasının Avrupa ülkelerini daha derinden etkileyebileceği değerlendiriliyor. Rusya, tavan fiyattan alım yapmak isteyen ülkelere satış yapmayacağını ilan etmişti.

Piyasalarda enerji krizi korkusu

Bloomberg'in haberine göre Rusya'nın vanaları kapaması hakinde, başta enerji piyasası olmak üzere küresel ekonominin bu hamleyle krize girmesinden endişe ediliyor. Rusya Başbakan Yarımcısı Alexander Novak, bu yönde sinyalleri hafta sonu vermişti. Rusya'nın tedariği durdurması durumunda OPEC'in oluşan açığı kapatmak için devreye girmesi de beklenmiyor. OPEC+ ülkeleri hafta sonu üretim seviyesinde bir değişikliğe gitmeyeceklerini açıkladı.

Kararı tanımadığımız açıktır

Dün Kremlin'den de yapılan açıklamada, "tavan fiyata" karşı alınacak tedbirlere ilişkin görüşüldüğü belirtildi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Batılı ülkelerin Rus petrolüne tavan fiyat uygulamasına yanıt verileceğini belirterek, "Bir karar hazırlanıyor. Herhangi bir tavan fiyatı tanımayacağımız açıktır" ifadesini kullandı. Peskov, yaptırımların Rusya'da çeşitli sorunlar yarattığını ancak bu sorunların "kritik" olmadığını belirterek, "Uzmanlar, Rus ekonomisinin bu koşullara uyum sürecini görüyorlar, bunu inkar etmek profesyonelce bir yaklaşım olmaz. Yaptırımların Avrupa ülkelerine verdiği zarar konusunda sessiz kalmak da profesyonel bir yaklaşım olmayacaktır" değerlendirmesinde bulundu.

Peskov, "Rus ekonomisi, özel askeri operasyonun tüm gereksinimlerini karşılayabilecek kapasiteye sahiptir. Ancak bu adımlar (tavan fiyat), küresel enerji piyasasını istikrarsızlaştırması açısından kesinlikle bir etki yaratacaktır" diye konuştu.

İthalatın yüzde 90’ı kesildi

AB ülkeleri, anlaşma sağlayabilmek için Rusya'dan Avrupa'ya petrol taşıyan Druzhba boru hattını yaptırımlardan muaf tutmuştu. AB'nin Rusya'dan petrol ithalatının 3'te 2'sini deniz yoluyla, 3'te 1'i de boru hattıyla yapıyordu. Savaş öncesinde AB, tükettiği petrolün yaklaşık yüzde 25'ini Rusya'dan ithal ediyordu. Yaptırımla, AB'nin Rusya'dan petrol ithalatının yüzde 90'ına son verilmiş oldu.

Sigorta hizmeti olmayacak

Rus petrolünün üçüncü ülkelere tavan fiyattan daha yüksek bir seviyede satılması durumunda, G7 ve AB'deki şirketler bu petrole nakliye, sigorta ve aracılık gibi hizmetleri sunamayacak. Bu hizmetlerin sağlanabilmesi için Rus petrolünün tavan fiyatın altında işlem görmesi gerekecek. AB, Rusya'dan kömür ithalatını da 10 Ağustos'ta yasaklamıştı.

Rusya 100 tankerlik filo kurdu

Rusya'nın, AB yaptırımları ve sigorta engellemelerine takılmamak için 100'den fazla eski petrol tankeri satın aldığı iddia edilmişti. Londra merkezli gemi taşımacılığı şirketi Braemar, Rusya'nın ham petrol sevkiyatı için bu yıl 100'ün üzerinde gemi satın aldığını öne sürmüştü. Şirketin araştırma şefi Anoop Singh, Rusya'nın isimsiz ya da yeni isimlerle kayıt ettirdiği tankerlerin yaşının genelde 12-15 arasında olduğunu, birkaç yıl içinde hurdaya çıkması beklenen gemiler olduğunu söylemişti.

Putin’den gövde gösterisi

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 8 Ekim'deki patlamanın ardından tamir edilen Kerç Köprüsü'nde denetlemelerde bulundu. Kremlin Sarayı'ndan yapılan açıklamaya göre, Putin, Kerç Köprüsü'nü ziyaret etti. Buradaki inşaatçılarla görüşen Putin'e Başbakan Yardımcısı Marat Husnullin, tamir çalışmaları konusunda bilgi verdi. Kremlin'in ziyarete ilişkin paylaştığı görüntüde, Putin'in köprü üzerinde araba sürdüğüne dair kareler yer aldı. Rusya ile 2014'te yasa dışı ilhak edilen Kırım arasında yer alan Kerç Köprüsü'nde, 8 Ekim'de bir kamyondaki patlama sonucu yakınında yakıt taşıyan trenin vagonlarında yangın çıkmış, köprüde hasar oluşmuştu. Patlamada, 3 kişi hayatını kaybetmişti.