Rusya kara sınırı olarak dünya’nın en büyük ülkesi olarak göze çarpıyor. gerek yönetimi, gerek soğuk iklimi ve insanıyla farklı bir coğrafyaya sahip olan rusya, bünyesinde barındırdığı farklı topluluklarıyla da dikkat çekmektedir.
Rusya kara sınırı olarak dünya’nın en büyük ülkesi olarak göze çarpıyor. gerek yönetimi, gerek soğuk iklimi ve insanıyla farklı bir coğrafyaya sahip olan rusya, bünyesinde barındırdığı farklı topluluklarıyla da dikkat çekmektedir.peki bu topluluklar içerisinde 21 özerk cumhuriyet olduğunu üstüne üstlük bu cumhuriyetlerin 7 tanesini türk toplumlarının oluştuğunu biliyor muydunuz ? gelin birlikte bu toplumların kim olduğuna bir göz atalım.
1. saha (yakut) özerk cumhuriyeti
Bu topluluk saha türkleri olarak adlandırılıyor. 13. ve 14. yüzyıllarda moğol kökenli buryatların akınlarından kaçarak sibirya’da bulunan baykal gölü çevresine yerleşmişlerdir.
Topluluk bölgede bulunan diğer asya halkları ile kaynaşmışlardır. yakutların nüfusu 1926 ile 1959 yılları arasında politikalar ile büyük bir hızla düşürülmüş ve asimile edilmiştir.
2. hakasya özerk cumhuriyeti
Rusya’ya bağlı olan hakasya özerk cumhuriyeti sibirya’da yer almaktadır. bulunduğu bölgenin doğu ve güneyinde tuva cumhuriyeti, batısında altay cumhuriyeti bulunmaktadır.
1800’lü yıllarda rusya imparatorluğu’na katılmış olan hakaslar, 1930 yılında özerk statüsüne sahip olmuşlardır. toplulukta daha çok şamanizm inancı yaygındır. halkın konuştuğu dil tam olarak konumlandırılamasa da uygurcaya çok yakındır.
3. çavuşistan özerk cumhuriyeti
Rusya’nın orta bölgelerinde yer alan çavuşistan özerk cumhuriyeti özerklik statüsüne 1920 yılında kavuşmuştur. topluluğun yaşadığı bu bölge 16. yüzyılda rusların kontrolüne geçmiştir.
1920 yılında bölgede özerk birim oluşturulmuştur. 1925 yılında özerk bir cumhuriyet haline gelen çavuşlar, sscb’nin dağılmasından sonra (1991) çavuşistan özerk cumhuriyeti adını almıştır.
4. başkurdistan özerk cumhuriyeti
Başkurdistan rusya’ya bağlı olan federer bir türk cumhuriyeti olarak karşımıza çıkmaktadır.
Topluluğun özerklik alma tarihi 11 ekim 1991’dir. güney urallardan batıya doğru belaya ve kama nehirlerine doğru uzanan bölgede yer almaktadır.
5. kabardino – balkar özerk cumhuriyeti
Bu topluluk daha çok kumıklara ve kırım tatarlarına yakınlığıyla bilinir.
4. yüzyılda hunlar’ın batıya göçmesi ile kafkasya bölgesinde kalan bulgar kabileden oluşan halktır.
6. tuva cumhuriyeti
Rusya’dan özerk bölgeleri arasında yer alan tuva, bolşevik devrimi’nden sonra gerçekleşen iç savaştan sonra rusya’ya dahil olmuştur. tuva iç savaştan hemen sonra sscb’ye bağlanmamıştır.
1944 yılına bağımsız bir devlet olarak varlığını sürdürmüştür. sibirya bölgesinde yer alan tuva, yerli halkın çoğunluk olarak yaşadığı tek idari birim olarak nitelendirilmektedir.
7. altay özerk cumhuriyeti
Altay, rusya’nın en güneyinde yer alan özerk cumhuriyettir. iklim bakımından karasal iklime sahip olan bu cumhuriyette yazlar sıcak ve kurak geçmekte, kışlar ise bol yağışlıdır. bu iklim özelliği ile türkiye’nin karadeniz bölgesine fazlasıyla benzerlik göstermektedir.
daha çok dağlık alanlardan oluşan bu bölge, sayısı 20 binden fazla nehir ve dere yatakları ile zengindir. rusya sovyet döneminde bu bölgenin ruslaşması için büyük asimilasyon çalışmaları yapmış ve bu çalışmalarda başarılı olmuştur