Meta, sosyal medya alanında dünyanın en büyük şirketlerinden biri olarak öne çıkıyor ve bu platformlar aracılığıyla milyarlarca kullanıcının kişisel verilerine erişim sağlıyor. Ancak, Rekabet Kurulu'nun yaptığı inceleme, bu verilerin kötüye kullanıldığına dair ciddi şüpheleri gündeme getirdi.
Rekabet Kurulu'nun aldığı karara göre, Meta'nın bu verileri birleştirerek rakip şirketlerin rekabet gücünü zayıflatmaya çalıştığı belirlendi. Bu durum, dijital rekabetin önemli bir boyutunu oluşturuyor çünkü veriye erişim, günümüzde pazar hakimiyeti açısından kritik bir rol oynuyor.
Meta'nın elde ettiği verileri kullanarak pazarı manipüle ettiği iddiaları, rekabetin sağlıklı bir şekilde işlemesini engelleyebilecek ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle Rekabet Kurulu'nun aldığı karar, dijital pazarlarda adil rekabetin korunması açısından büyük önem taşıyor. Meta'nın bu cezaya itiraz etme hakkı bulunuyor ancak kararın, dijital pazarların geleceği üzerinde önemli etkileri olması bekleniyor. Dijital rekabetin denetlenmesi ve adaletin sağlanması, tüketicilerin ve diğer şirketlerin güvenliği ve rekabetçi bir ortamda faaliyet gösterebilmesi için hayati önem taşıyor.
Meta'nın bundan sonraki adımları ve cezaya yönelik yaklaşımı, dijital dünyanın geleceği hakkında da ipuçları verebilir. Bu sürecin, dijital pazarların nasıl düzenleneceği konusundaki tartışmaları da yeniden alevlendirebileceği düşünülüyor.
Rekabet Kurulu açıklamada bulundu
Kurul tarafından yapılan açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Rekabet Kurulunun 20.10.2022 tarihli kararında, META’nın Facebook, Instagram ve WhatsApp hizmetlerinden topladığı verileri birleştirerek sosyal ağ hizmetleri ile çevrim içi görüntülü reklamcılık pazarlarında faaliyet gösteren rakiplerinin faaliyetlerini zorlaştırdığı ve pazara giriş engeli oluşturduğu tespit edilerek META’ya 346 milyon TL idari para cezası verilmiştir.
"META uyarılar için harekete geçmişti"
META’ya, ihlalin giderilmesi ve pazardaki etkin rekabetin tesis edilmesini temin etmek için birtakım yükümlülükler getirmiştir. Kurul, bu yükümlülüklerden biri olarak, META’nın Facebook, Instagram ve WhatsApp hizmetleri arasında verilerinin birleştirilmesi için uyum tedbiri kapsamındaki yükümlülük uygulanmadan önce onay veren kullanıcılardan yeniden onay almasını istemiştir.
META tarafından Kuruma sunulan öneriler görüşülmüş ve uyum tedbirlerinin yeterli olmadığı değerlendirilmiştir.”
Türkiye META’dan ne istedi?
Rekabet Kurulu'nun yaptığı değerlendirmeye göre, Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi Meta şirketine ait platformlar arasında kullanıcı verilerinin birleştirilmesine ilişkin uyum tedbirlerinin hayata geçirilmesi öncesinde, kullanıcılardan bu tercihlerine ilişkin yeni bir onay talep edilmesi gerekiyordu. Ancak, Kurulun incelemesi, Meta'nın sunmuş olduğu uyum tedbirlerinin yeterli olmadığı sonucuna varmıştır.
META tarafından sunulan uyum tedbirinin bazı eksiklikleri ve yetersizlikleri bulunmaktadır:
1. Kullanıcı Yönlendirmesi: Kullanıcıların veri birleştirmeye onay vermesi için yönlendirici nitelikte dizayn edilmemiştir.
2. Yetersiz Şeffaflık: Sunulan bilgilendirmeler yeterince şeffaf değildir ve kullanıcıların bu süreci anlamalarını zorlaştırmaktadır.
3. Bilgilendirme Eksikliği: Veri birleştirilmesini reddeden kullanıcılara, uygulamayı kullanmaya devam edebilecekleri konusunda yeterli bilgilendirme yapılmamıştır.
4. Eşit Kolaylık: Veri birleştirilmesine onay vermek isteyen ve vermeyen kullanıcılara aynı kolaylıkta bir ekran sunulmamıştır.
Bu gerekçelerle, Rekabet Kurulu, Meta'ya idari para cezası verilmesine karar vermiştir. Bu karar, Meta'nın dijital platformlardaki rekabetçi ortamı manipüle etme girişimlerine karşı bir tepki olarak değerlendirilmektedir. Türkiye'nin Meta'dan beklentisi, kullanıcıların veri gizliliği ve rekabet ortamının korunması açısından daha şeffaf ve adil bir yaklaşım sergilemesidir.
551.557.589,86 TL idari para cezası
Meta, Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi popüler platformlardan topladığı verileri birleştirerek rekabeti engellediği gerekçesiyle Türkiye Rekabet Kurulu tarafından incelenmiş ve 05.04.2024 tarihinde sunulan dilekçe sonucunda uyum tedbirlerinin ihlal edildiği tespit edilmiştir. Bunun üzerine Kurul, pazardaki etkin rekabetin tesis edilmesini temin etmek adına Meta'ya 551.557.589,86 TL idari para cezası vermiştir.
Meta'nın sunmuş olduğu uyum tedbirlerine göre, kullanıcılar Facebook ve Instagram uygulamalarındaki hesaplarını "Hesaplar Merkezi" üzerinden birleştirmediği sürece, Meta tarafından kişisel verileri birleştirilemeyecektir. Daha önce hesaplarını birleştirmiş kullanıcılar ise Haziran ayı itibarıyla yeni bir "Onay Ekranı" ile karşılaşacaklardır.
Bu yeni ekran sayesinde kullanıcılar, daha önce birleştirdikleri hesapları diledikleri gibi basit bir şekilde ayırabileceklerdir. Ayrıca, hangi verilerinin ne şekilde birleştirileceği konusunda detaylı bilgilendirme yapılacak ve kullanıcılara tam bir şeffaflık sağlanacaktır. Kullanıcılar, daha sonra fikir değiştirmeleri durumunda ise istedikleri hesap veya hesaplara ilişkin verileri "Hesaplar Merkezi" üzerinden birleştirme imkanına sahip olacaklardır.
Bu adımlarla birlikte, kullanıcılar kendilerine sunulan seçenekler doğrultusunda daha bilinçli bir şekilde veri birleştirme işlemlerini gerçekleştirebilecek ve kişisel verilerinin kontrolünü daha etkin bir şekilde sağlayabileceklerdir.