Düşünce ve duyunun ağır oranda bozulduğu Zihin durumunu tanımlamakta kullanılan bir psikyatri terimidir. Halüsinasyonlar görülür ve var olmayan şeylere inanılır. Kişilik değişikliği, çoklu kişilik bölünmesi ve düşüncede bozukluk birer psikoz belirtisidir. Ağır bir zihinsel hastalığın habercisi olabilir.
KELİME KÖKENİ
Ernst von Feuchtersleben tarafından ilk kullanılan bu kelime, Yunancadan gelmektedir. Psyche (ruh) ve osis(anormal durum) birleşiminden oluşmaktadır. Zihin bozuklukları anlamını taşımaktadır. Sinir sistemindeki sorunlar nedeniyle oluşan nevrozlardan farklıdır. Nevroz ile birlikte psikanalizin en temel terimlerinden birisidir. Freud, daha çok nevrozu psikanaliz kuramında sıklıkla kullanır.
NEDİR?
Ağır hastalık semptomudur. Şizofreni, bipolar bozukluk ve ağır klinik depresyon ile ilişkilendirilir. Psikopati ile karıştırılmaması gerekmektedir. Psikozda şiddet neredeyse görülmez. Gerçeklik algısının kaybolması ve olmayan şeylerin görülmesi psikozu diğer psikolojik terimlerden ayırır. Gerçekliğe bağın yitirilmesi, en temel belirticidir.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Psikozda olanlar, sanrı ve halüsinasyon görür. En büyük belirtiler bunlardır. Başkalarının görmediği şeyler görmek, algıda bozulma ve bunun sonucunda oluşan kaygı, psikozlu insanlarda görülür. Psikozlu insanlar başkalarının görmediği şeylere inandıklarından, başka insanlarla ilişkileri de zedelenir. Sadece kendisinin gördüğünü fark ettiğinde intihara meyilli olma ihtimalleri bulunur.
NEDENLERİ NELERDİR?
Aşırı stres, uykusuzluk, bazı hastalıklar, uyuşturucu kullanımı, şizofreni ile birlikte bipolar bozukluk, psikozun oluşmasına neden olabilir. mental hastalıklar olduğu gibi fiziksel hastalıklar da buna neden olabilir. İnme, tümör ve kist de psikoza sebep olabilir.
GENÇLERDE PSİKOZ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Özellikle gençlerde daha sıkla görülen psikolojik sorun psikozun belli başlı belirtileri vardır. Onlardan bazıları şunlardır:
- Ders notlarında düşüş
- Odaklanmada sorunlar
- Başka insanlarla rahat olamamak
- Kişisel bakımda bocalama
- Aileden uzaklaşmak
TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Geç fark edildiğinde tedavisi zor olan bu hastalık, erken aşamada halledilebilir. Psikoz etkisindeki hastalar, yakınları tarafından sakinleştirilebilir. İlaç tedavisi kalıcı çözüme yakındır. Antipsikotik ilaçlar halüsinasyonu engellemekte çok etkilidir. Bu yine de geçici bir yöntemdir. Terapi, en iyi ve kalıcı bir yöntemdir. Psikozun teşhisi için çok önemlidir. İlaçlarla giderilemeyen bu rahatsızlık, terapi ile giderilebilir.