Rusya'nın Ukrayna'ya karşı başlattığı işgal, tüm dünyayı ve birçok sektörü etkisi altına aldı. Şimdi ise gözler savaşın otomotiv sektöründeki etkisine çevriliyor.
Rusya'da bulunan nikel ve paladyum gibi otomotiv sektörünün ihtiyaç duyduğu madenlerin seyri, otomotiv sektörü ile ilgilenenler ve setörü yakından takip edenler tarafından merak ediliyordu. Son günlerde ise gözler Ukrayna'da üretimin durduğu fabrikalara çevrildi. Ukrayna'da kablo üreten fabrikalarda üretimin durdurmasının, otomotivde yeni bir krizi tetikleyebileceği öngörülüyor. Söz konusu kriz meydana gelirse Avrupa otomotiv endüstrisinin yılın ilk yarısında yüzde 15 kadar kayıp yaşayabileceği ifade ediliyor.
Elektrik tesisatında kullanılan kablo krizi
Finansal hizmetler sağlayan Amerikan şirketi Wells Fargo’da görev yapan analist Colin Langan, konuya ilişkin olarak Ukrayna'da faaliyetleri duran tesislerin otomotiv endüstrisinde araçların elektrik tesisatında kullanılan kablo krizine yol açabileceğini, gelişmelerin sektördeki üretimi yılın ilk yarısında 700 bin adet kadar azaltabileceğini dile getirdi.
Alman otomotiv üreticileri Volkswagen ve BMW, Almanya'daki fabrikalarında tedarik zincirindeki bozulmalar sebebiyle üretimlerine ara verdiklerini açıklamışlardı.
VW CEO'su Herbert Diess, şirketin önümüzdeki haftalarda gerekli olan kablo ihtiyacını karşılayamaması durumunda, yıl sonu beklentilerinde güncellemeye gidebileceği uyarısında bulunmuştu. VW'nin, Avrupa'daki tedarik zincirinde yaşanan aksaklıklar sebebiyle, 100 bin kadar aracını montaj için Çin ve ABD'deki fabrikalarına göndermesi bekleniyor.
Alman Mercedes de, aynı sorun sebebiyle Almanya ve Macaristan'daki üretimini azalttığını duyurmuştu.
17 fabrika üretim yapıyordu
Savaştan önce Ukrayna'da 17 adet fabrika, kablo üretim konusunda hizmet veriyordu. Analist Wells Fargo'ya göre Ukrayna kablo üretiminde Romanya ve Fas'ın ardından üçüncü sırada yer alıyordu.
Ülkedeki fabrikaların ikisini işleten Alman tedarikçi Leoni, Rusya'nın işgaline maruz kalan Batı Ukrayna'da 7 bin kişinin istihdam ettiği bilgisini paylaştı. Alman şirket, gelişmeler üzerine beklentilerini güncelleyerek, 2022 yılsonu için hem üretimde hem de gelirlerde düşüş yaşanacağını vurguladı.
Şirketten yapılan bir diğer açıklamada üretimdeki kayıpların yılsonuna kadar telafi edilemeyeceğinin belirtilmesi, otomotiv sektörünün içine düştüğü yeni krizin önümüzdeki yıla kadar devam edeceğine yönelik yorumlanabilir. Leoni'nin Ukrayna dışındaki üretim kapasitelerini ikiye katlama planı yaptığını da belirtelim. Söz konusu kapasite artırımının en az 3 ay sürmesi bekleniyor.
Otomotivde bir yıldan fazladır süren çip krizi tüm dünyada tedarik sıkıntılarına yol açarken, savaş sebebiyle kablo krizinin patlak vermesi durumda ise sektörün yeni krizle nasıl mücadele edeceği merak ediliyor.
Hammaddelerin önemli bir kısmı Rusya’da
Rusya'nın otomotiv sektörü için kritik madenlerin üreticisi olması da, sektörde yeni krizlerin habercisi olabilir.
Rusya elektrikli otomobillerde kullanılan lityum-iyon pillerdeki nikelin dünyadaki üçüncü büyük tedarakçisi konumunda bulunuyor. Aynı zamanda içten yanmalı motora sahip araçlarda yer alan katalitik konvertörlerdeki paladyumun yüzde 40'ını tüm dünyaya Rusya sağlıyor.
Savaşın ve karşılıklı yaptırımların devam etmesi halinde, otomotiv üreticilerinin söz konusu madenlere erişimi zorlaşırsa, sektörün yeni kayıplar yaşaması da olası bir ihtimal olarak değerlendiriliyor.
Rusya'nın hem üretim üssü hem de önemli bir pazar olması da otomotiv de yıl içinde yaşanabilecek krizlere ve kayıplara işaret ediyor. Stellantis, Volkswagen, Toyota, Hyundai ve Renault gibi global otomotiv kuruluşları uzun yıllardır Rusya'da üretim yapıyor.
2021 yılında otomotiv üretimi yüzde 9.1 oranında artarak 1.56 milyon adede yükselmişti. Rusya'nın 1.67 milyon adetlik otomotiv pazarı ise Almanya, Fransa, İngiltere ve İtalya hariç tüm Avrupa ülkelerinden daha büyük hacimli olması ile dikkat çekiyor. Batılı üreticilerin hem ülkedeki üretimlerini hem de ülkedeki araç satışlarını askıya alması, otomotiv sektöründe daralmaya yol açabilecek bir gelişme olarak karşımızda duruyor.
Fiyatlar yükseliyor
Gelişmeler, otomobil fiyatlarına da zam olarak yansıyor. ABD'li elektrikli üreticisi Tesla'nın önceki günlerde fiyatlarında artırıma gitmesinin ardından, Çinli elektrikli otomobil üreticisi BYD de otomobillerinin fiyatlarını artırdığını duyurdu.
Çinli BYD tarafından yapılan açıklamada, fiyat artışlarının sebebi olarak hammadde fiyatlarındaki artışlar sunuldu.
Geçtiğimiz günlerde Tesla firması hem ABD hem de Çin'de otomobillerinin fiyatlarını artırmıştı. Şirketin CEO'su Elon Musk, hammadde ve lojistik sıkıntıları yaşadıklarını açıklamıştı.