Diş ve boğaz ağrısı ile karıştırılan orta kulak iltihabı hakkında en sık aratılan, Orta kulak iltihabı nedir? Orta kulak iltihabı neden olur? Orta kulak iltihabı belirtileri nelerdir? Orta kulak iltihabı kaç günde iyileşir? Orta kulak iltihabı nasıl tedavi edilir? Soruları hakkında tüm merak edilenleri haberimizde bir araya getirdik. İşte orta kulak iltihabına dair merak edilenler…
ORTA KULAK İLTİHABI NEDEN MEYDANA GELİR?
Orta kulak iltihabının nedeni kulak zarının arkasına doğru kalan bölümde çeşitli nedenlerle iltihap oluşmasıdır. Literatürde otitismedia olarak anılan orta kulak iltihabı, kulak içinde, zarın hemen arkasındaki kısmın, bakteri veya virüslerle iltihaplanmasını ifade etmektedir. Orta kulak bölgesinin büyük bir kısmında meydana gelen enflamasyonla oluşmuş hastalıkların büyük bir kısmı orta kulak iltihabı olarak anılmaktadır. Orta kulak iltihabı yaygın olarak çocuklarda görülmektedir. Ancak yetişkinlerde nadir bile olsa orta kulak iltihabına rastlamak mümkündür. Orta kulak iltihabı büyük ölçüde soğuk algınlığı, uzun süreli grip vb. rahatsızlıkların hemen ardından kendini göstermektedir. Orta kulak iltihabı belirtileri kısa süre içinde hastalarda işitme kaybına kadar birçok olumsuz sonuç doğurabilmektedir.
ORTA KULAK İLTİHABI NEDİR?
Orta kulak iltihabı hastalığı çoğunlukla çocuklarda rastlanan bir durumdur. Enflamasyonla birlikte, orta kulak ve kulak zarı arkasına doğru oluşan yoğun iltihaplanmadır. Orta kulak iltihabı uzun süren hastalıkların ardından kendini göstermektedir. Orta kulak iltihabı tedavi edilmediği takdirde ileride, işitme kaybı, denge bozuklukları ve farklı olumsuz etkiler oluşturabilir. Hastalığın en sık rastlandığı kış ve bahar aylarında oluşan kulak ağrılarının neden orta kulak iltihaplanmasının bir sonucu olarak düşünülmektedir. Çeşitli doğal tedaviler ve antibiyotik tedavisiyle orta kulak iltihabı iyileştirilebilmektedir. Yetişkinlerde rastlanan orta kulak iltihaplarında farklı tedavi yöntemleri uygulanabilmektedir. Genellikle yetişkinlerde kalıcı hasar vermeden hastalık kendiliğin düzelme göstermektedir.
ORTA KULAK İLTİHABI NEDEN OLUR?
Orta kulak iltihabı oluşumu büyük oranda birincil bir hastalığa bağlanmaktadır. Özellikle üst solunum yollarına bağlı olan hastalık büyük ölçüde orta kulak iltihabını tetiklemektedir. Orta kulak iltihabının oluşumunda virüs ve bakteriler ön planda yer almaktadır. Orta kulak iltihabı oluşmadan önce hastaların:
- Soğuk algınlıkları
- Uzun süreli grip
- Alerjik hastalıklar
- Anatomik farklılıklar
- Kulak içine kirli su girmesi
- Burun kanallarını ve boğaz ağrısını tetikleyen hastalıklardan en az birine sahip olduğu gözlemlenmiştir.
Orta kulak iltihabına neden olan bu hastalıklar eğer doğru tedavi edilmez ve önemsenmezse diğer sağlık sorunlarına da neden olacaktır. Üst solunum enfeksiyonları ve alerji tabanlı hastalıkların iltihaplı ve salgılar sonucu kanalları tıkaması, orta kulak içinde sıvı birikimine ardından iltihaplanmaya neden olmaktadır.
ORTA KULAK İLTİHABININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Orta kulak iltihabının erken belirtisi kulakta ağrı biçiminde baş gösterebilir. Bu ağrının farklı seviyelere ve ağrılara dönüşmesi ise oldukça kısa sürede gerçekleşebilir. Enflamasyona bağlı olarak oluşan iltihaplarda hastalığın evresine göre ciddi sağlık sorunları oluşabilmektedir. Orta kulak ağrılarının bir başka önemli belirtisi de yüksek ateştir. Özellikle küçük yaş grubu çocuklarda orta kulak iltihabı çocuklara, kalıtsal zararlar verebilir. Orta kulak iltihabının yaygın belirtileri:
- Her iki kulaktan ya da tek kulakta ağrılar
- Yüksek ateş
- Küçük yaş gruplarında huzursuzluk
- İleri seviyelerde işitme kaybı
- Denge bozuklukları
- Kulakta akıntısı
- İştahsızlık
- Baş dönmesi vb.
Orta kulak iltihabının en yaygın ve sık görülen belirtileridir. Belirtilerin başladığı ilk andan itibaren tedaviye başlanılması gerekmektedir. Belirtilerin şiddetlenmesi halinde ani duyu kayıpları ve yürüme güçlüğü çekilebilir.
ORTA KULAK İLTİHABI TANISI NASIL KONULUR?
Orta kulak iltihabı teşhisi doktor muayenesine bağlı olarak konulmaktadır. Hasta geçmişi de bu durumda oldukça önemlidir. Orta kulak iltihabına neden olabilecek eski rahatsızlıkların bilinmesi tanının daha kesin olmasını sağlayabilir. Orta kulak iltihabı teşhisi doktor tarafından yapılan kulak içi fiziki muayene ile gerçekleştirilir. Fiziki muayenede:
- Otoskop yardımıyla kulak içi sıvı teşhisi ve enfeksiyonlar izlenir
- Pnömatikotoskop ile kulak zarı hareketleri incelenir
- Timpanometri ile Orta kulağın basıncı ölçülür
- Gerekli durumlarda kulak içinden sıvı alınır
Orta kulak iltihabı tanısı için bu yöntemlerin tamamı uygulanabildiği gibi sadece bir kaçı kullanılarak da teşhis konulabilir. Teşhisin sağlamlığı için hasta geçmişi önemli bir ölçüttür.
ORTA KULAK İLTİHABI TEDAVİSİ
Orta kulak iltihabı tedavi yöntemi hasta profiline ve hastalık derecesine göre değişkenlik göstermektedir. Orta kulak iltihabında ağrıların hafifletilmesi için doktor muayenesine kadar sıcak havlu ile ağrının hafifletilmesi önerilmektedir. Ağrıyan kulağa hafif sıcak bir havlunun konulması ağrıyı azaltacaktır. Doktor kontrolünden sonra hastalara:
- Antibiyotik tedavisi
- Ağrı kesici
- Kulak ve boğaz salgılarını azaltıcı şuruplar
- Dekonjestan içerikli burun damlası
- Kulak damlası
- İleri seviyelerde kulak tüpü tedavisi uygulanabilmektedir.
Özellikle çocuklarda oluşan orta kulak iltihaplarında, kulak üzerine yerleştirilen tüpler sayesinde kulakta sıvı birikiminin önüne geçilmesi hedeflenmektedir. Orta kulak iltihabı belirtileri çocuklarda daha şiddetli seviyelerde seyredebilir. Bu nedenle olası kulak ağrılarında doktor kontrolü şarttır.
ORTA KULAK İLTİHABI RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?
Orta kulak iltihabı için risk faktörleri her mevsimsel koşulda ve sağlık sorununda oluşabilmektedir. Risk kapsamında çoğunlukla çocukların varlığından söz edilse de yetişkinlerde orta kulak iltihabının görülme ihtimali de vardır. Özellikle 6 ay ve 24 ay arası çocuklarda kulak içi gelişimin tamamlanmaması orta kulak iltihabına kapı aralamaktadır. Orta kulak iltihabı için risk faktörü oluşturan birçok unsur aynı zamanda diğer birçok hastalığın yayılmasına da sebep olabilir. Orta kulak iltihabında en yaygın görülen risk faktörleri:
- Okul, kreş ve bakımevi
- Mevsime bağlı faktörler
- Hava kirliliği
- Beslenme koşulları
- Toplu taşıma araçları
- Geçmiş hastalıklar vb.
- Üst solunum yollarına bağlı rahatsızlıklar
Orta kulak iltihabını tetikleyen temel risk faktörleridir. Orta kulak iltihabı kış aylarında artış gösterdiği için bu dönemlerde daha fazla dikkat edilmesi gerekmektedir.
YETİŞKİNLERDE ORTA KULAK İLTİHABI
Yetişkinlerde orta kulak iltihabının belirtileri çocuklarda olduğu kadar yoğun değildir. Yine de orta kulak iltihabı ihmal edilmemesi gereken önemli rahatsızlıkların başında gelmektedir. Yetişkinlerde orta kulak iltihabı ani ve şiddetli bir biçimde baş göstermektedir. En sık rastlanan belirtiler arasında:
- Yoğun kulak ağrıları
- Kulak içinde akıntı
- Kulakta çınlama
- Mide bulantısı ve kusma
- Baş dönmesi
- Uykusuzluk
- Kulak içinden kanlı ve hafif sarımsı sıvıların gelmesi
- Yüksek basınç ve kulak içinde kaşıntı hissi
- İşitme kaybı bulunmaktadır.
Yetişkinlerde tedavi edilmeyen orta kulak iltihabı ilerleyen yaşlarda daha büyük duyu sorunları doğurabilir. Orta kulak iltihabı şüphesi taşıyan kişilerin en kısa sürede uzman doktora görünmeleri tavsiye edilmektedir.
ORTA KULAK İLTİHABI HANGİ BÖLGEDE HİSSEDİLİR?
Orta kulak iltihabının olduğu yer doğru hastalığın teşhis edilebilmesi için bilinmelidir. Orta kulak, kulak zarının arkasında yer alan kısımda bulunan, hava dolu bölümdür. Genizden ve östaki kanallarıyla taşınan hava orta kulağa iletilir. Östaki borusu sayesinde orta kulaktaki basınç ayarlanır. Solunum yollarına bağlı olarak gerçekleşen hastalıklarda ve enfeksiyonlarda bu bölgeye sıvı akışı olduğu gözlemlenmektedir. Basıncın ayarlanması ve sıvıların orta kulaktan uzaklaştırılması için antibiyotik tedavisi uygulanabilmektedir.
BEBEKLERDE ORTA KULAK İLTİHABI NASIL ANLAŞILIR?
Bebeklerde orta kulak iltihabı teşhisi koymak oldukça zordur. Olası bir orta kulak iltihabı rahatsızlığında bebeğin verdiği tepkiler normal karışlanabilmektedir. Bu nedenle bebekte orta kulak iltihabının varlığı düşünülemeyebilir. Bebek davranışlarını iyi takip etmek ve orta kulak iltihabına neden olabilecek iç ve dış faktörlerden bütünüyle korumak büyük önem taşımaktadır. Genellikle bebeklerde orta kulak iltihabı şüphesi:
- Kulağı sık sık çekme ve kaşıma
- Duyu kaybı, seslere karşı kayıtsızlık
- Yüksek ateş
- Kulaktan sıvı akıntısı
- Huzursuzluk ve uyuyamama
Bebeklerin muhtemel olarak orta kulak iltihabına sahip olduğunun belirtisi olarak yorumlanabilmektedir. Karşılaşılan bu belirtiler karşısında en kısa sürede doktora başvurmak gerekmektedir. Özellikle bebeklerde tedavi edilmemiş orta kulak iltihapları, hayat boyu işitme kaybıyla sonuçlanabilir.
ORTA KULAK İLTİHABI BULAŞICI MIDIR?
Orta kulak iltihabında bulaşıcılık riski bulunmamaktadır. Orta kulak iltihabının bulaşıcı olduğu tek durum olarak üst solunum yolu enfeksiyonları gösterilebilir. Bunun yanı sıra orta kulak iltihabını tetikleyen bir takım rahatsızlıklar bulaşıcılık faktörünü içinde barındırmaktadır. Bulaşıcılık özelliğinin olmamasına karşın çocuklarda genellikle yaygın bir hastalıktan sonra başladığı için bulaşıcı özellikte anılabilir. Küçük yaş gruplarının bir arada bulunduğu:
- Okul
- Kreş
- Anaokulu vb.
Ortamlarda solunum yollarına bağlı hastalıkların bulaşıcılık riski yüksektir. Bu hastalıkların bitiminde dolaylı yoldan orta kulak iltihabı çocuklarda görülebilir.
ORTA KULAK İLTİHABI KAÇ GÜNDE İYİLEŞİR?
Orta kulak iltihabının düzelmesi hastalık derecesine ve hastaya göre farklılık göstermektedir. Bazı hafif belirtilerinde 48 – 74 saat arasında kendiliğinden düzelebilir. Orta kulak iltihabının kendiliğinden düzelmesi oldukça zor bir ihtimaldir özellikle çocuklarda mutlaka uygun tedavi yöntemlerinin uygulanması gerekir. Antibiyotik tedavisi uygulanarak yetişkinlerde ve çocuklarda hastalığın iyileşme süresi 1 hafta ve 2 ay arasında sürmektedir. İlaç tedavisinin yetersiz kaldığı durumlar olduğu da gözlemlenmektedir. Bu durumda kulak içinde biriken sıvının kendiliğinden geçmesi beklenir. Uzun süre geçmeyen ağrı ve sıvı yoğunlaşmasında tekrardan doktora başvurulması gerekmektedir.
ÇOCUKLARDA ORTA KULAK İLTİHABI
Orta kulak iltihabı çocuklarda ve bebeklerde yetişkinlere göre %90 daha fazla görülmektedir. Gelişim çağında bulunan çocuklar ve bebekler için orta kulak iltihabı büyük sağlık sorunlarını tetiklemektedir. İşitme kaybına kadar birçok farklı sorun orta kulak iltihabı ile kendini gösterebilir. Bebeklerde yüksek etkili antibiyotik vb. tedaviler uygulanmasının tehlikeli olmasından dolayı bebekler için iki kat daha fazla risk söz konusudur. Çocukların ve bebeklerin, orta kulak iltihabından korunmaları için:
- Banyo esnasında kulağın korunması
- Olası solunum yolu enfeksiyonlarında erken tedaviye başlanması
- Kış aylarında soğuktan uzak durmaları ve
- Rüzgârlı havalarda başın ve kulağın korunması
Orta kulak iltihabından bebekleri büyük oranda koruyacaktır. Bebeklere konulan orta kulak iltihabı teşhisinin tedavisinde, orta kulakta sıvı birikimini önlemeye yönelik, ventilasyon tüpü kullanılabilmektedir. Bu tüp ilerleyen 6 ile 12 ay arasında kendiliğinden düşmektedir. Çocuklarda orta kulak iltihaplarının dışında:
- Kulak ağrısı
- Diş çıkarma
- Kulağa yabancı cismin teması ve
- Kulağa alınan darbeler
Diğer kulak problemlerini doğurabileceği için mutlaka uzman bir hekime başvurulması gerekmektedir. Orta kulak iltihabı ve diğer tüm kulak sorunları sayısız sağlık sorununa sebep olabilir.
ORTA KULAK İLTİHABI KALICI İŞİTME KAYBI YAPAR MI?
Orta kulak iltihabında işitme kaybı hastalığın ilerlediği ve uzun süre tedavi edilmediği durumlarda meydana gelmektedir. Orta kulak iltihabı nedeniyle kalıcı işitme kaybının yaşanması mümkündür. Bazı orta kulak iltihabı rahatsızlıkları 48 saat içinde kendiliğinden düzelebildiği gibi müdahale edilmediğinde daha da ilerleyebilmektedir. Olası orta kulak iltihabı ağrılarının giderilmesi ve uzun süreli hasarlardan korunmak için:
- Ağrı başlangıcıyla birlikte kulağa sıcak uygulama
- Ağrı kesici ilaç kullanımı
- En kısa sürede doktora müraacat
Hastalığın ilk evresinin hafif atlatılmasına yardımcı olacaktır. Orta kulak iltihabında hayat boyu işitme kaybı düşük bir ihtimal olsa bile mümkündür. Orta kulak iltihabı belirtileri ve yoğun kulak ağrısı sebebiyle ağrı yaşayan kişilerin mutlaka uzman bir doktor tarafından muayene edilmesi gerekmektedir. Orta kulak iltihabı tedavi edilmediği sürece kalıcı sağlık sorunlarına zemin hazırlayabilmektedir.