NATO'nun en savunmasız noktası, Putin'in rüyalarını süslüyor: Suwalki Boşluğu yeni bir savaşı tetikleyebilir!

                               Rusya-Ukrayna savaşı tüm dünyayı derinden sarstı. AB ülkelerinin Rusya'ya karşı yaptırımları ve Rusya'nın AB ülkelerine yaptığı yaptırımlar neticesinde dünyada birçok ülkede ekonomik kriz patlak verdi. En son bu durumdan ötürü toprak bütünlüğü endişesiyle NATO'ya başvuran Finlandiya ve İsveç, ülkelerinde terör örgütlerine vermiş olduğu destek sebebiyle Türkiye'nin engeliyle karşı karşıya geldi. 

Rusya, son zamanlarda yapmış olduğu agresif tavırlarıyla dikkatleri üzerine çekmeyi başarıyor. Rusya'nın ana karadan ayrı toprağı Kaliningrad'a doğru uzanan yol trenlere geçiş izninin verilmemesi sebebiyle kriz tetiklendi. Eski bir Sovyet cumhuriyeti olan Litvanya'yı Pazartesi günü açık ne vet bir dilde tehdit eden Rusya, bugün Avrupa Birliği ile adeta karşı karşıya geldi.

Baltık ülkesi Litvanya Rusya'dan Kaliningrad'da giden malların geçişini geçen hafta yasaklamıştı. Yasak, AB yaptırım paketinde yer alan kömür, jet yakıtı, inşaat malzemeleri, metaller, çimento, ahşap, değerli ev aletleri, havacılık ve uzay endüstrisinde kullanılan ileri teknoloji ürünlerini içinde bulunduruyor.

Şuanda bir kısmı uygulanan yasak önümüzdeki aylarda daha da genişlemesi düşünülüyor. 10 Temmuz'dan itibaren beton ve alkollü ürünler, 10 Ağustos'tan itibaren kömürü kapsayacak yasaklar, Aralık ayından itibaren ise Rus petrolünün AB topraklarına girişini tamamen durdurulacak.

Yasak kararının duyurulmasıyla birlikte Kaliningrad'da derin bir endişeye zemin hazırladı.  İnsanlar inşaat malzemeleri satan mağazalara akın akın giderken, akaryakıt istasyonları ve diğer mağazalar da ise stoğa başladı.

Moskova, Avrupa'nın göbeğindeki toprağı Kaliningrad'a giden trenlere izin vermeyen Litvanya'dan kısıtlamaları 'derhal' kaldırmasını istiyor. Vilnius yönetimi ise, önlemlerin Avrupa Birliği (AB) yaptırımları gereği alındığını dile getiriyor. Rusya ve Avrupa'daki toprağı Kaliningrad arasındaki tek demiryolu bağlantısı, Litvanya'dan geçmekte.

Açıklanmayan önlemler alınacak

Pazartesi günü kritik bir konuşma düzenleyen Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, Litvanya'nın hamlesini 'benzeri görülmemiş' olarak adlandırdı, 'Bu, her şeyin ihlalidir' ifadesinde bulundu.

Peskov'dan hemen sonra açıklama yapan Rusya Dışişleri Bakanlığı, Litvanya'nın önlemlerini 'düşmanca' kısıtlamalar olarak açıkladı, geri adım atılmaması durumunda Moskova'nın ulusal çıkarlarını korumak için harekete geçeceği tehdidini vurguladı. Moskova'da büyükelçisi bulunmayan Litvanya'nın en üst düzey diplomatı da Rusya Dışişleri Bakanlığı'na acilen çağrıldı. Maslahatgüzar Virginia Umbrasene'ye trenlere izin verilmediği takdirde Moskova'nın 'açıklanmayan' önlemler alacağı da iletildi.

Litvanya ise Vilnius'taki Rusya Büyükelçisi'ni Dışişleri Bakanlığı'na çağırdı. Rus Büyükelçiye kararın AB yaptırımlarına uygun olduğu iletildi, Kaliningrad'da bir abluka olmadığının altı çizildi.

AB'den Litvanya'ya tam destek

AB Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Litvanya'nın adımının Ukrayna'daki durumla kıyaslanmaması gerektiğini dile getirdi. AB'nin üst düzey diplomatı Borrell, 'Dünyanın geri kalanı Kaliningrad'da olanlardan etkilenmeyecek ancak dünya Ukrayna'da olanlardan çok fazla etkilendi' açıklamasında bulundu.  'Abluka yok' söyleminde bulunan Josep Borrell, yolcu ve yaptırım paketi dışındaki ürünlerin geçişinin devam ettiğini dile getirdi.

Bugün ise Moskova'daki Avrupa Birliği Büyükelçisi Markus Ederer, Kaliningrad krizini ele almak üzere Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndaydı. Büyükelçi Ederer, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada AB yaptırımları içerisinde yer almayan ürünlerin Kaliningrad'da geçişinin sürdüğünü söyledi.

Büyükelçi'ye göre, Baltık Denizi kıyısındaki Rus toprağı Kaliningrad'da bir abluka söz konusu değil ve Moskova'nın sorunu diplomatik yollarla çözülmesi lazım.

Ne tesadüf ama!

Salı gününün bir başka gelişmesi, Vladimir Putin'in Rusya Güvenlik Konseyi Sekreteri Nikolay Patruşev'i Kaliningrad'a göndermesi oldu. Patruşev, Kaliningrad'da yaptığı açıklamada Litvanya'nın 'düşmanca' bir karar aldığını savunup misilleme yapacaklarını açıkladı.

Rus Güvenlik Konseyi Sekreteri, Moskova'nın misillemesinin Litvanya nüfusunun üstünde ciddi bir olumsuz etkiye yol açacağını ileri sürdü.

Nikolay Patruşev, ayrıca İsveç ile Finlandiya'nın NATO'ya üyelik başvurusu yapmasıyla birlikte yeni tehditlerin ortaya çıktığını ve Rusya sınır güvenliğinin güçlendirilmesi gerektiğini söyledi.

BBC Rusya Editörü Steve Rosenberg, Patruşev'in ziyaretini 'Bugün Vladimir Putin'in en yakınında olan isimlerden biri, Rusya'da çok büyük etkiye sahip Güvenlik Konseyi'nin başındaki Nikolay Patruşev de Kaliningrad'a gitti. Ziyaretin amacı 'Kuzeybatı Rusya'daki ulusal güvenlik meselesini konuşmak' olarak açıklandı. Yetkililer bunun çok önceden planlanmış bir ziyaret olduğunu söylüyor. Ne tesadüf ama...' sözleriyle kaleme aldı.

Çıkış yolu yok

Litvanya'nın kararının ardından Rusya'dan Kaliningrad'da gelen ürünlerin yarısını etkilemesi düşünülüyor.

Hemen hemen 430 bin insanın hayatını sürdürdüğü Kaliningrad, kuzeyde ve doğuda Litvanya, güneyde ise bir başka AB üyesi Polonya ile çevrili vaziyette. Rusya'dan yola çıkan bir yük treni, Kaliningrad'a ulaşmak için Belarus ve Litvanya'dan geçmek durumunda. Çünkü başka bir yol mevcut değil. Polonya'dan kesintisiz bir geçiş bulunmamakta.

Rus donanmasının Baltık Filosu'na ev sahipliği yapan Kaliningrad'a Putin'in nükleer başlıklı İskender füzeleri konuşlandırdığı biliniyor. Kaliningrad, ayrıca buzla kaplanmayan tek Rus Baltık limanı konumunda.

Washington post: En son parlama noktası

Dünyanın en büyük yüzölçümüne sahip ülkesi olan Rusya'nın geri kalanından ayrılmış durumdaki Kaliningrad'a dair Washington Post'ta gözden kaçmayacak bir haber tüm dünyaya yayımlandı.

'NATO ülkeleri tarafından etrafı kuşatılmış Rus bölgesi Kaliningrad, Ukrayna savaşına nasıl bulaştı?' başlığıyla yayımlanan haberde, Kaliningrad Avrupa'yla Moskova arasında 'en son parlama noktası' olarak nitelendirildi.

Könıgsberg'den Kalınıngrad'a

Washington Post'un haberi doğrultusunda, her ikisi de NATO ve AB üyesi olan Polonya ile Litvanya'nın arasında sıkışıp kalmış Kaliningrad, İkinci Dünya Savaşı'nın sonuna kadar Almanya'nın toprakları içerisindeydi. Savaşın hemen sonrasında Sovyetler Birliği'ne bırakılan bölgenin önce Königsberg olan adı Kaliningrad olarak değiştirildi. Şehirdeki Alman nüfus tahliye edilirken, bölgede yalnızca Ruslar ve Belaruslular kaldı.

Kaliningrad, 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılmasına kadar yabancılara kapalıydı.

Soğuk Savaş'ın bitmesiyle birlikte bir 'Baltık Hong Kong'u' olarak isimlendirilen Kaliningrad, yabancı yatırımlar için neredeyse sıfır vergi uygulayan özel bir ekonomik bölge konumundaydı. Coğrafi konumu gereği Avrupa ile yakın ekonomik ilişkiler paylaştı. Fakat bu tablo 2014'te Putin'in Kırım'ın işgaliyle değişti.

Rusya için neden önemli?

Uzun zamandır 'Kremlin'in Baltık Denizi'ndeki batmaz uçak gemisi' olarak anılan Kaliningrad, hem stratejik hem de askeri açıdan Rusya için kilit bir konumda. Buraya yerleştirilen silahlar, Batı Avrupa ülkelerini kolayca vurabilecek mesafede.

Vladimir Putin'in rüyalarını süsleyen boşluk

Rus lideri Vladimir Putin'in Rus tanklarını Ukrayna'ya göndermesi sonucunda eski Sovyet cumhuriyetleri Litvanya, Letonya ve Estonya Ukrayna yönetimine en güçlü destek veren ülkeler oldu. Söz konusu bu üç ülke, Ukrayna işgalinden cesaret alan Putin'in Avrupa'daki tek müttefiki Belarus ile Kaliningrad arasında kalan Suwalki Boşluğu'na saldırmasından endişe duyuyor. Litvanya ve Polonya topraklarından geçen yaklaşık 100 kilometrelik Suwalki Koridoru, adını bir Polonya köyünden alıyor.

Suwalki Boşluğu, 2016'dan bu yana kritik bir bölge. NATO'nun koridorun iki tarafına asker yerleştirmesine Rusya anında tatbikat yaparak cevap verdi.

Rus lider Putin, beş yıl sonra, Ukrayna'ya saldırmadan birkaç ay önce, Belarus ordusuyla birlikte gerçekleştirdiği tatbikatta Suwalki Boşluğu'nu kapatmanın provasını yapmıştı.

NATO ise, Ukrayna işgalinin başlamasından hemen sonra önemi daha da artan Suwalki Koridoru'nda geçen ay 30 bini aşkın askerle gövde gösterisinde bulundu.

Suwalki Boşluğu, Rus tehdidine karşı NATO'nun en savunmasız noktası olarak işaret ediliyor. Geçit, Avrupa'nın Litvanya, Estonya ve Letonya ile karadan bağlantısını sağlıyor.

Rusya'nın Suwalki Koridoru'na muhtemel bir saldırısı, NATO'ya savaş açma anlamına geliyor. NATO'nun 'Aşil Topuğu' olarak da tanımlanan Suwalki Koridoru, Üçüncü Dünya Savaşı'nın fitilini ateşleyebilecek adres olabilir.